«Χαιρετίσματα στην Ευρώπη ή Klain Main Puts» του Νίκου Αλευρά
Του Θόδωρου Βαρίκου
Κριτικός τέχνης δεν είμαι, ούτε κριτικός κινηματογράφου ,ούτε βέβαια μύστης του στενού πολιτιστικού γίγνεσθαι. Γνωρίζω ωστόσο αρκετά, γύρω από την ελληνική γραμματεία, τον ελληνικό τρόπο ζωής και την αρχέγονη φιλοσοφία της -- που συνεχίζεται. Και φυσικά, λόγω μάχιμης δημοσιογραφίας, σε Ελλάδα και Εξωτερικό, γνωρίζω από μέσα και από κοντά, τον τρόπον του... πολιτεύεσθαι , καθώς και τα προτερήματα, τα ελαττώματα και τον ψυχισμό Ελλήνων και ξένων.
Το ερέθισμα γι’ αυτές τις σκέψεις μου το έδωσε, η χθεσινή προβολή σε ...παγκόσμια πρώτη του ντοκιμαντέρ—ταινία(σ.σ σταθμός--τομή στα καλλιτεχνικά δρώμενα) του γνωστού σκηνοθέτη Νίκου Αλευρά, με τον τίτλο « Χαιρετίσματα στην Ευρώπη η Κλάιν μάυ (Μ)Πούτς».Κρίνουμε αναγκαίο να εξηγήσουμε το.. ξενόγλωσσο μέρος του τίτλου: Στα Αγγλικά την εντολή αυτή έδιναν στην κατεχόμενη Ελλάδα, οι Άγγλοι στρατιώτες, στα ελληνάκια καθαριστές παπουτσιών(σς λούστρους τους έλεγαν). Κλάιν μάυ μπούτς. Δηλαδή καθάρισέ μου (πλύνε μου) τα παπούτσια. Τα λουστράκια αφαίρεσαν στη συνέχεια το αρχικό Μ, και έγινε Πούτς. Το σύνθημα—αφορισμό αυτό το πήρε και ο Σπίθας στους μικρούς ήρωες και το εκτόξευαν απαξιωτικά πλέον, μικροί και μεγάλοι Ελληνες στους Γερμανούς, στην κατοχή ,και όχι μόνον.
Τι κάνει το ντοκιμαντέρ—ταινία του Νίκου Αλευρά σταθμό --τομή στην ελληνική κινηματογραφία ; Το γεγονός, ότι καταπιάνεται μ’ όλες τις διαχρονικές και οικουμενικές αξίες ...συνολικά, από το μυθικό ελληνικό ...δημιουργικό φώς, το χρόνο, το χρήμα, τον έρωτα, το θάνατο, μέχρι την απελευθερωτική διασκέδαση , τις ...τριδιάστατες ανόθευτες γεύσεις της ελληνικής κουζίνας και κυρίως το θεραπευτικό με τα βότανά του, φυσικό μας περιβάλλον.
Όλα τα παραπάνω τα συγκρίνει με τον αντίστοιχο τρόπο σκέψης και ζωής των άλλων λαών, και κατά προτίμηση των Ευρωπαίων.
Πως τεκμηριώνει το συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικού ...εύ ζείν ; Με τις ρήσεις, τα πορίσματα, τους ύμνους , τις παραδοχές, όλων των ξένων μεγάλων διανοητών και ανθρώπων της τέχνης, υπέρ της Ελλάδας.
Ελάχιστες είναι οι επικλήσεις και καταφυγές σε Έλληνες ανθρώπους του πνεύματος και μεγάλους δημιουργούς, γιατί όπως εκμυστηρεύτηκε ο Νίκος Αλευράς στην «Ελλάδα πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος να σου κολλήσουν το τσιρότο του εθνικιστή, ρατσιστή και ξενόφοβου, εάν επικαλείσαι έλληνες, Ελλάδα πατρίδα κ.λ.π».
Λοιπόν αυτό το ντοκιμαντέρ –ταινία, ο διευθυντής της επιτροπής του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κ. Ειπίδης όχι μόνον δεν το ενέταξε στο ανάλογο πρόγραμμα, όχι δεν το έβαλλε στο τμήμα αγοράς για τυχόν ξένους και Ελληνες ενδιαφερόμενους, αλλά και όταν τοιχοκολλήθηκαν αφίσες με το ντοκιμαντέρ –ταινία τις ξεκόλλησαν.
Αυτά με τον δοτό διευθυντή κ. Ειπίδη, ο οποίος δεν έδωσε καμία εξήγηση, έστω και προσχηματική, για το ένοχο κόψιμο—Εμ εάν έχεις κομματικές πλάτες, το παίζεις, εκ του ασφαλούς όμως, μαινόμενος δερβίσης. Ας είναι καλά, όμως, ο μεγάλος και ...αρσενικός (σ.σ δεν αρνείσαι εύκολα βραβείο του φεστιβάλ Καννών διαμαρτυρόμενος, για την άδικη στάση των ξένων έναντι της Ελλάδας) Γάλλος σκηνοθέτης Ζαν Λυκ Γκοντάρ που ζήτησε την ταινία για διεθνές ταξίδι και συνακόλουθη προβολή.
Με τη σειρά μας οι θεατές και ο γράφων πιστεύει ακράδαντα, οτι το ντοκιμαντέρ –ταινία θα σπάσει ταμεία, γιατί τα είπε όλα καθαρά και σταράτα, σε λιγότερο από δύο ώρες—Κατουριέσαι από το γέλιο και μέσα από την ψυχαγωγία και το αυθόρμητο γέλιο, συγχρόνως παίρνεις τόσες γνώσεις και πληροφορίες, που ισοδυναμούν με ταχύρυθμο μεταπτυχιακό.
Αυτά με τον δοτό διευθυντή κ. Ειπίδη, ο οποίος δεν έδωσε καμία εξήγηση, έστω και προσχηματική, για το ένοχο κόψιμο—Εμ εάν έχεις κομματικές πλάτες, το παίζεις, εκ του ασφαλούς όμως, μαινόμενος δερβίσης. Ας είναι καλά, όμως, ο μεγάλος και ...αρσενικός (σ.σ δεν αρνείσαι εύκολα βραβείο του φεστιβάλ Καννών διαμαρτυρόμενος, για την άδικη στάση των ξένων έναντι της Ελλάδας) Γάλλος σκηνοθέτης Ζαν Λυκ Γκοντάρ που ζήτησε την ταινία για διεθνές ταξίδι και συνακόλουθη προβολή.
Με τη σειρά μας οι θεατές και ο γράφων πιστεύει ακράδαντα, οτι το ντοκιμαντέρ –ταινία θα σπάσει ταμεία, γιατί τα είπε όλα καθαρά και σταράτα, σε λιγότερο από δύο ώρες—Κατουριέσαι από το γέλιο και μέσα από την ψυχαγωγία και το αυθόρμητο γέλιο, συγχρόνως παίρνεις τόσες γνώσεις και πληροφορίες, που ισοδυναμούν με ταχύρυθμο μεταπτυχιακό.