Ζαπατίστικα νέα από το Μεξικό: Τα μαθήματα του Ιούνη
Ιούλης 2016
Συντρόφισσες, σύντροφοι και συντροφόισσες της Έκτης στο Μεξικό και στον κόσμο,
Καλλιτέχν(ιδ)ες των πέντε ηπείρων,
Αντιστεκόμενες δασκάλες και δάσκαλοι,
Στέλνουμε σε όλους, όλες και ολόες το χαιρετισμό μας που σας στέλνουμε από κοινού με τις ιθαγενικές ζαπατιστικές κοινότητες. Σας γράφουμε αυτό το γράμμα για να σας εκθέσουμε ό,τι είδαμε και ακούσαμε τον περασμένο Ιούνη και για να σας κοινοποιήσουμε μια απόφαση που λάβαμε ως Ζαπατίστας που είμαστε. Ας αρχίσουμε λοιπόν:
Τα μαθήματα από τα πάνω
Τον Ιούνιο, μέσα σε μερικές βδομάδες, δόθηκε ένας πραγματικός κύκλος μαθημάτων που μας διδάσκει και μας εκπαιδεύει.
Απογυμνώθηκε, για άλλη μια φορά, ο χαρακτήρας του Κράτους του Μεξικού: σε αυτό που αναφέρεται ως «Νόμος 3 από 3» [Γενικός Νόμος για τις Διοικητικές Αρμοδιότητες], όταν οι καπιταλιστές κούνησαν το δάχτυλο, όλες οι θεσμικές εξουσίες έτρεξαν να διορθώσουν όσα δεν άρεσαν στο αφεντικό τους. Οι μεγάλοι άρχοντες του χρήματος, χωρίς να περιοριστούν στη γνώση ότι κυβερνούν, έδειξαν, σε όσους ήθελαν να το δουν, ποιος πραγματικά παίρνει τις αποφάσεις. Από τον Άγγελο της Ανεξαρτησίας [κεντρικό μνημείο στην πόλη του Μεξικού, σημείο συνάντησης για κινητοποιήσεις] (για να γελοιοποιήσουν τη σημασία του), με κοστούμια και γραβάτες υψηλής ραπτικής, μια χούφτα αφεντικά διαμαρτυρήθηκαν για να δώσουν με αυτό τον τρόπο ένα μάθημα μοντέρνας πολιτικής. «Εμείς διοικούμε», είπαν χωρίς λέξεις, «δεν μας αρέσει αυτός ο νόμος. Δεν χρειάζεται να έχουμε νεκροί, να κάνουμε πορείες, δεχόμαστε χτυπήματα, ταπεινώσεις, φυλακίσεις. Δεν χρειάζεται καν να φαινόμαστε. Αν τώρα εμφανιστήκαμε, είναι για να θυμίσουμε σε όλους τους πολιτικούς, όσους είναι στην κυβέρνηση και σε όσους προσδοκούν να καταλάβουν την εξουσία, ποια είναι η θέση τους. Και στην πλέμπα, μόνο για να την κάνουμε να συνειδητοποιήσει πόσο την υποτιμούμε». Μετά έγινε ό,τι έγινε: η νομιμότητα του συστήματος (όσοι το κατασκευάζουν, όσοι το επιτελούν και όσοι το προστατεύουν), έδειξε τον πραγματικό λόγο ύπαρξής της: μέσα σε λίγες ώρες, οι κυβερνητικοί «θεσμοί» τσουβαλιάστηκαν για να ζητήσουν συγνώμη και να ψάξουν πώς να καταλαγιάσουν το θυμό των μεγάλων αρχόντων. Ως εργατοπατέρες έτοιμοι να υπηρετήσουν τα αφεντικά τους, οι κυβερνώντες υποτάχτηκαν και έκαναν κωλοτούμπα ώστε ο νόμος να έρθει στα μέτρα των σχεδιαστών του συστήματος. «Ούτε καν τον είχαμε διαβάσει», τραύλισαν οι νομοθέτες, ενώ απέτιναν σεβασμό και ζητούσαν υποτελώς συγνώμη.
Αλλά όταν οι αντιστεκόμενοι δάσκαλοι και δασκάλες, οι κοινότητες, τα κινήματα, οι οργανώσεις και τα άτομα που τους στηρίζουν, απαιτούσαν την απόσυρση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης (που στην πραγματικότητα αποτελεί μόνο μια πλατφόρμα εκστρατείας του Αουρέλιο Νούνιο, που θα ’θελε να είναι τσατσά των δικαστών, για την ανάδειξη υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές), η κυβέρνηση και τα αφεντικά της δήλωσαν πως για την υπεράσπιση της «νομιμότητας» είναι έτοιμοι για όλα (δηλαδή, για τη χρήση βίας). Με αέρα περισσότερο υστερικό παρά ιστορικό, τόνισαν ότι ο νόμος δεν είναι υπό διαπραγμάτευση. Και το δήλωσαν μόλις μερικές ώρες αφότου είχαν ταπεινωθεί μπροστά στην εξουσία του χρήματος… για τη διαπραγμάτευση τροποποίησης ενός άλλου νόμου.
Δεν τους ενδιέφερε να επιμείνουν στην αυθαίρετη επιβολή μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που ούτε καν έχουν διαβάσει. Θα έφτανε να τη διαβάσουν προσεκτικά για να καταλάβουν ότι από εκπαιδευτικό δεν έχει τίποτα. Συνεχίζει να είναι λυπηρό ότι η τάξη των πολιτικών, και τα ΜΜΕ που τη συνοδεύουν, ισχυρίζεται ότι υπερασπίζοται τη θεσμικότητα, τους νόμους και τη δικαιοσύνη, ενώ εκτίθενται ξεδιάντροπα.
Τον Ιούνη το μάθημα από τα πάνω ήταν σαφές και κυνικό: στο Μεξικό το κεφάλαιο ορίζει και η διοίκηση υπακούει.
Τα μαθήματα από τα κάτω
Από την πλευρά τους, οι δασκάλες και οι δάσκαλοι που οργανώνονται στο Εθνικό Συντονιστικό Εργαζομένων στην Εκπαίδευση (CNTE), καθώς και οι οικογένειες και οι κοινότητες που τους στηρίζουν, έχουν επίσης δώσει μαθήματα στους δρόμους, τα μονοπάτια και τις εθνικές οδούς στο Μεξικό των από κάτω.
Μέσα σε μερικές εβδομάδες κατέδειξαν όλη τη σκηνογραφία που έχει δημιουργήσει η τάξη των πολιτικών, μετά από πολλά χρόνια και πολλά φράγκα, για καλύψει, υπό το όνομα «Σύμφωνο για το Μεξικό», το νέο κατακτητικό πόλεμο που συνοψίζεται στις λεγόμενες «δομικές μεταρρυθμίσεις».
Το αξιοπρεπές αντιστεκόμενο κίνημα των δασκάλων έχει επίσης καταστήσει εμφανή τη βαθιά αποσύνθεση των κρατικών ομοσπονδιακών, πολιτειακών και δημοτικών θεσμών. Η κυβερνητική διαφθορά, ανεπάρκεια και ηλιθιότητα δεν μπορούν πλέον να κρυφτούν πίσω από το φτιασίδωμα που τους παράσχουν, υποτελώς, τα πληρωμένα ΜΜΕ και τα ελεγχόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ίδια αδεξιότητα που επιδεικνύουν όσοι κυβερνάνε.
Προσπαθώντας να χειριστούν την «αρνητική κοινωνική διάθεση» και να την κατευθύνουν ενάντια στη δημοκρατική CNTE, οι διοικήσεις και τα μεγάλα πληρωμένα μέσα επικοινωνίας κατασκεύασαν μια εντυπωσιακή (και άχρηστη) εκστρατεία δυσφήμησης και ψεμάτων: οι φτωχοί δεν έχουν βενζίνη, μπύρες, ποτό, γλυκά, γλειφιτζούρια, ψωμί και το τριμμένο καλαμπόκι πουλιέται σα «καλαμποκάλευρο». Και το φταίξιμο το έχουν οι δάσκαλοι. Αλλά όχι γιατί δεν συμμορφώνονται, αλλά γιατί δεν είναι μεγαλοεπιχειρηματίες.
Τουλάχιστον εδώ στην Τσιάπας, η υποτιθέμενη έλλειψη βενζίνης δεν ήταν παρά μια ξεδιάντροπη σπέκουλα των επιχειρηματιών που γνώριζαν ότι τιμή θα ανέβαινε την Παρασκευή και από την Τρίτη άρχισαν να διαδίδουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη φήμη της έλλειψης. Στα βενζινάδικα, κατά περίεργο τρόπο, υπήρχε μόνο το καύσιμο γνωστό ως ντίζελ, που ήταν αυτό του οποίου η τιμή θα ανέβαινε. Οι εργάτες είπαν ότι υπήρχαν αποθέματα, αλλά «το αφεντικό είπε να τα εξοικονομήσουμε και αργότερα βάλαμε ανακοινώσεις ότι δεν υπάρχουν. Κι επιπλέον πείραξαν τις αντλίες, κι έτσι τα λίτρα δεν ήταν λίτρα αλλά λιγότερα. Αλλά αυτά ήταν πριν, ακόμη κι όταν δεν υπήρχαν τα μπλόκα».
Κατά τον ίδιο τρόπο, η έλλειψη τροφίμων και ευαίσθητων προϊόντων παρουσιάστηκε μόνο στα μεγάλα σουπερμάρκετ. Στις λαϊκές αγορές συνέχιζαν να προσφέρονται φρούτα, λαχανικά, καλαμπόκι, φασόλια, ρύζι, κρέας, χωρίς αύξηση των τιμών. Είναι αλήθεια ότι άρχισε να υπάρχει έλλειψη ανθρακούχων αναψυκτικών, τσιγάρων, μπύρας και αλκοολούχων, καθώς και αυτό που αναγνωρίζεται κοινώς ως «φτηνό φαΐ».
Τα «συμφέροντα τρίτων» στα οποία αναφέρεται η κυβέρνηση όταν λέει ότι επλήγησαν, δεν ήταν τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο από τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων του εμπορικού κεφαλαίου.
Ενώ οι διοικούντες, τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που τους συνοδεύουν, ξεφώνιζαν λέγοντας ότι το κίνημα των δασκάλων παρουσιαζόταν μόνο στις φτωχότερες πολιτείες, των οποίων η κοινωνική καθυστέρηση οφείλεται, φυσικά, στη CNTE, φαίνεται ότι στο Μοντερρέι του Νουέβο Λεόν χιλιάδες δασκάλες και δάσκαλοι κατέλαβαν, όχι μια αλλά αρκετές φορές, τους δρόμους του άλλοτε άντρου του μεγάλου εθνικού κεφαλαίου, και απαίτησαν την απόσυρση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Όταν η αντιστεκόμενη CNTE αποφάσισε να ανοίξει τα μπλόκα σε ΙΧ, δημόσιες συγκοινωνίες, φορτηγά και τοπικά μέσα, αλλά όχι στα οχήματα των μεγάλων εταιριών, οι εργατοπατέρες γρύλισαν ενοχλημένοι, απείλησαν και απαίτησαν να ανοίξει δρόμος για τα εμπορεύματα που τροφοδοτούν το μεγάλο κεφάλαιο, ακόμη κι αν δεν περνούσε η «πλέμπα».
Και στα πληρωμένα ΜΜΕ: μεγάλη προβολή στα αεροπλάνα της Γραμματείας [=Υπουργείο] Εθνικής Άμυνας, που χρησιμοποιήθηκαν ως μέσα αποστολής Maseca [μάρκα φτηνού καλαμποκάλευρου] (όχι από καλαμπόκι), με τα οποία άρχιζε η πρόωρη εκστρατεία του Χοσέ Αντόνιο Μέαδε για να υποκαταστήσει τον Αουρέλιο Νούνιο ως πιθανό υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές· στο μεταξύ αποσιωπούνταν ότι άλλα αεροπλάνα Hercules μετέφεραν τεθωρακισμένα και μονάδες της ομοσπονδιακής αστυνομίας στη Τσιάπας και στην Οαχάκα… και στο Γκερρέρο… και στο Μιτσοακάν… και στο Ταμπάσκο… και… στο Νουέβο Λεόν;! Α! Η εξεγερμένη γεωγραφία της εξέγερσης!
Όχι. Οι από πάνω δεν ενδιαφέρονται ούτε για την παιδεία ούτε για τα παιδιά. Ούτε καν τους ενδιαφέρει η δήθεν εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Ούτε η θλιβερή αστυνομία που υπηρετεί τη Γραμματεία Δημόσιας Εκπαίδευσης, ούτε κανείς/καμιά από τους βουλευτές που ψήφισαν τη μεταρρύθμιση την έχουν διαβάσει. Και όταν οι δάσκαλοι τους έθεταν ότι το τάδε ή το δείνα άρθρο είναι επιζήμιο, γύριζαν ανήσυχοι να δουν τους συμβούλους και τους μπράβους τους, όχι μόνο γιατί δεν ξέρουν τι λένε αυτά τα άρθρα, αλλά και γιατί δεν ξέρουν τι σημαίνει η λέξη «επιζήμιο». Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μπουν στη σειρά για τη διαδοχή, είναι να δουν σε ποιον θα πέσει ο κλήρος για την υποψηφιότητα του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI) ή των υπόλοιπων πολιτικών κομμάτων για τις προεδρικές εκλογές.
Αλλά, παρά τις απειλές, τα χτυπήματα, τις φυλακίσεις και την αισχρή σφαγή στο Nochixtlán της Οαχάκας, οι δάσκαλοι και οι δασκάλες αντιστέκονται. Αλλά πλέον όχι μόνοι τους.
Ενώ θα αναμενόταν ότι, μετά από μια απειλή, θα μειωνόταν η παρουσία ατόμων στα μπλόκα και τα πόστα διαμαρτυρίας, αυτό που συμβαίνει είναι ότι… έρχονται περισσότεροι δάσκαλοι… και… κόσμος από τις γειτονιές, τις συνοικίες, του συνοικισμούς και τις κοινότητες!
Έτσι οι εξεγερμένοι δάσκαλοι και ο λαός που τους στηρίζει, ολοκλήρωσαν τη δημόσια διάλεξή τους, δωρεάν και λαϊκή, κατά τον μήνα Ιούνιο και μας έδωσαν ένα ολοκληρωμένο μάθημα: στο Μεξικό το μεγάλο κεφάλαιο κυβερνά και η κυβέρνηση υπακούει… αλλά ο λαός εξεγείρεται.
Το σημαντικότερο
Όταν, ως Ζαπατίστας που είμαστε, λέμε ότι σεβόμαστε ένα κίνημα, σημαίνει το εξής: ότι το σεβόμαστε. Σημαίνει ότι δεν παρεμβαίνουμε στους τρόπους και τους χρόνους του, στην οργανωτική του δομή, στις αποφάσεις, στις στρατηγικές και τις τακτικές του, στις συμμαχίες και τις αποφάσεις του. Σε όλα αυτά που οφείλουν να αξιολογήσουν και να αποφασίσουν όσες/οι το απαρτίζουν.
Ψηφίζουν δεν ψηφίζουν, συμμαχούν ή όχι με πολιτικά κόμματα, μπαίνουν ή δεν μπαίνουν σε διάλογο, διαπραγματεύονται ή όχι, έρχονται ή δεν έρχονται σε συμφωνία, πιστοί ή άθεοι, αδύνατοι ή χοντροί, ψηλοί ή κοντοί, όμορφοι ή άσχημοι, λευκοί ή ιθαγενείς. Τους στηρίζουμε γιατί ο αγώνας τους είναι δίκαιος. Και η στήριξή μας, αν και αρκετά περιορισμένη, είναι άνευ όρων. Δηλαδή, δεν περιμένουμε τίποτα σε αντάλλαγμα.
Δυστυχώς, λόγω της ιδιότητάς μας ως EZLN, τις περισσότερες φορές η στήριξή μας δεν μπορεί να προχωρήσει περισσότερο από τα λόγια μας, και δεν είναι λίγες οι φορές που πρέπει να είναι η σιωπή μας. Στην περίπτωση της CNTE, οι δάσκαλοι έχουν πλέον τόσες κατηγορίες και πιέσεις που το μόνο που θα τους έλειπε είναι να αισθάνονται «κατευθυνόμενοι» ή «καπελωμένοι» από πολιτικο-στρατιωτικές οργανώσεις.
Έτσι ας είναι γνωστό σε όλο το πολιτικό φάσμα: όσα έχει πετύχει η αντιστεκόμενη CNTE ήταν, και είναι, λόγω της δική τους αποφασιστικότητας, με τις αποφάσεις και την επιμονή τους. Είναι εκείνες οι δασκάλες και εκείνοι οι δάσκαλοι της ομάδας που έχουν εξηγήσει τον αγώνα τους, που έχουν μιλήσει σε κοινοτικές συνελεύσεις, σε γειτονιές και συνοικίες, που έχουν πείσει. Αντίθετα με άλλες κινητοποιήσεις, τώρα η CNTE έχει στραφεί προς τα κάτω, και εκεί έχει κατευθύνει το βλέμμα, την ακοή και το λόγο της. Ήταν η αντίστασή της αυτή που προκάλεσε τη στήριξη από φωνές τόσο μακρινές μεταξύ τους. Ή τουλάχιστον αυτό συνέβη εδώ στην Τσιάπας. Αντί να δυσφημίζουν ή να δίνουν νέες εκδοχές «θεωριών συνωμοσίας», οι κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών (χα!), όπως και τα ΜΜΕ που τρέφονται από αυτές, θα έπρεπε να πάρουν μαθήματα από τις δασκάλες και τους δασκάλους.
Οι οικονομικοί μας περιορισμοί (προϊόν της εξεγερμένης μας αντίστασης, και όχι των μπλόκων των δασκάλων), δεν μας επέτρεψαν, μέχρι τώρα, να στείλουμε στις δασκάλες και τους δασκάλους, καθώς και στις κοινότητες που τους στηρίζουν, κάτι σημαντικό (για παράδειγμα καλαμπόκι και όχι maseca) που να ανακουφίσει τις δύσκολες συνθήκες στις οποίες αντιστέκονται σε όλους τους πολέμους εναντίον τους.
Ούτε μπορούμε να κάνουμε μεγάλες κινητοποιήσεις, γιατί δεν έχουμε θεσμική οικονομική στήριξη, και κάθε κινητοποίηση, ακόμη κι αν είναι μικρή ή συμβολική, πρέπει να καλυφθεί από τα πολύ περιορισμένα οικονομικά μας.
Ναι, το γνωρίζουμε. Ίσως να μπορείτε να μας πείτε τώρα το σύνθημα «Αυτή η στήριξη φαίνεται». Αλλά εμείς, οι Ζαπατίστας, δεν θέλουμε να φαίνεται, ούτε να μας ψηφίσετε, ούτε να συμμαχήσετε μαζί μας, ούτε να μεγαλώσετε τη λίστα αρκτικόλεξων που συνηθίζουν να μετατρέπονται σε «μέτωπα» ή «μετωπάρες», ούτε να μας «πληρώσετε» με όποιο τρόπο. Ούτε ζητάμε ή προσδοκούμε «ανταπόδοση».
Εμείς, οι Ζαπατίστας, θέλουμε μόνοχα οι δασκάλες και οι δάσκαλοι να αισθάνονται ότι τους σεβόμαστε, ότι τους θαυμάζουμε και είμαστε σε εγρήγορση για να πάρουμε τα μαθήματα που δίνουν.
Σκεφτόμαστε πως πρέπει να συνεχιστεί η αντίσταση. Και σήμερα, σε αυτή τη γεωγραφία και αυτό το ημερολόγιο, η αντίσταση φέρει το πρόσωπο, την αποφασιστικότητα και την αξιοπρέπεια της εξεγερμένης CNTE.
Για να το καταστήσουμε σαφέστερο: για εμάς, τους Ζαπατίστας, το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή, σε αυτό το ημερολόγιο και από την περιορισμένη γεωγραφία στην οποία αντιστεκόμαστε και αγωνιζόμαστε, είναι ο αγώνας της δημοκρατικής CNTE.
Το μάθημα των ιθαγενικών πληθυσμών
Μακάρι να υπάρξει διάλογος με σεβασμό και αλήθεια και όχι προσποίηση που θα καλύπτει τις προετοιμασίες για νέα κατασταλτικά χτυπήματα. Μακάρι να δοθεί χωρίς παλικαρισμούς και χτυπήματα στο τραπέζι τόσο οικεία σε όσους πιστεύουν πως διοικούν.
Μακάρι η διοικούσα ομάδα, το μεγάλο κεφάλαιο και τα ΜΜΕ που το συνοδεύουν και το υπηρετούν, να σταματήσουν να παίζουν πετώντας αναμμένο φώσφορο στα βοσκοτόπια που έχουν ξεράνει με τις πολιτικές, τη διαφθορά και τα ψέματά τους.
Μακάρι όσοι βρίσκονται πάνω να σταματήσουν να σκέφτονται ότι θα καταλαγιάσει ο τυφώνας φωτιάς που εκείνοι, και κανείς άλλος, αρέσκονται να τροφοδοτούν. Μακάρι να καταφέρουν να δουν ότι η καταιγίδα θα τελειώσει πνίγοντας και τους ίδιους και τότε δεν θα υπάρχει σχολιαστής σε έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα, ούτε hashtag, ούτε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτε τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό πρόγραμμα που να τους εξυπηρετήσει ως σωσίβιο.
Μακάρι· αλλά η δική μας εμπειρία λέει πως όχι, δεν θα είναι έτσι.
Ήδη οι ιθαγενικοί πληθυσμοί, οι σύντροφοι και οι αδερφοί του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, το έχουν καταστήσει σαφές ότι μιλάμε μέσα απ’ την καταιγίδα.
«Μέσα απ’ την καταιγίδα»: αυτές ήταν οι λέξεις που επέλεξαν οι αδερφοί και αδερφές μας, πενθούντες, οργισμένοι, εξεγερμένοι και αντιστεκόμενοι, που ονομάζονται Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο (CNI). Μόνο με αυτές τις λέξεις, το CNI έδωσε ένα μάθημα ημερολογίων και γεωγραφιών άγνωστων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα πληρωμένα και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, στην προοδευτική διανόηση. Εμείς, οι Ζαπατίστας, αισθανόμαστε ότι αυτές οι λέξεις ήταν και δικές μας και γι’ αυτό ζητήσαμε από το CNI να υπογράψουμε από κοινού.
Γιατί για τους ιθαγενικούς πληθυσμούς οι απειλές, τα ψέματα, η δυσφήμηση, τα χτυπήματα, η φυλακή, οι εξαφανίσεις και οι δολοφονίες είναι μέρος της καθημερινότητάς μας εδώ και χρόνια, δεκαετίες, αιώνες.
Γιατί όσα υποφέρει τώρα η αντιστεκόμενη CNTE, τα υποφέρουμε οι ιθαγενικοί πληθυσμοί, οι γειτονιές, τα έθνη και φυλές μας χωρίς κανείς, που δεν είναι στην Έκτη, να γυρίσει να μας κοιτάξει.
Γιατί εδώ και καιρό, στις πεδιάδες, τις κοιλάδες και τα βουνά μας, οι ιθαγενικοί πληθυσμοί είδαμε και γνωρίζαμε αυτό που ερχόταν, για όλους, για όλες, για ολόες. Συμπεριλαμβανομένων όσων μας κοιτούσαν υποτιμητικά, ή ως αποδέκτες κοροϊδίας ή ελεημοσύνης (το ίδιο κάνει), ή ως συνώνυμο της άγνοιας και της καθυστέρησης, συμπεριλαμβανομένων όσων, ελλείψει λεξιλογίου ή φαντασίας, διορθώνουν τη λέξη «ινδιάνος» σε «προσβολή».
Λέμε σε όλους, όλες και ολόες: αν δεν το έχετε δει ήδη, δείτε το τώρα. Βλέποντας και ακούγοντας όσα κάνουν ενάντια στις δασκάλες και τους δασκάλες σκεφτείτε «εγώ είμαι ο επόμενος/η».
Γιατί μετά τους εργαζομένους στη βασική εκπαίδευση ακολουθούν οι συνταξιούχοι, οι εργαζόμενοι στην υγεία, οι γραφειοκράτες, οι μικροί και μεσαίοι έμποροι, οι εργαζόμενοι στις μεταφορές, οι πανεπιστημιακοί, οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, όλοι οι εργάτες της υπαίθρου και της πόλης, ιθαγενείς και μη ιθαγενείς, στους κάμπους και τα αστικά κέντρα.
Ίσως σε αυτό το συμπέρασμα έχουν καταλήξει οι οικογένειες που, χωρίς να ανήκουν σε οργανώσεις, κόμματα ή κινήσεις, στηρίζουν τη CNTE. Η λαϊκή υποστήριξη στους δασκάλους είναι γιατί λένε «εγώ είμαι η επόμενη/ος». Δεν πειράζει που ο Αουρέλιο Νούνιο στριφογυρίζει και χειρονομεί τόσο, διαδίδοντας ότι οι αντιστεκόμενοι δάσκαλοι δρουν ενάντια σε αυτές τις οικογένειες, ενάντια στα παιδιά τους. Εκείνες οι οικογένειες στηρίζουν το κίνημα των δασκάλων. Και θα συνεχίσουν να το κάνουν, ακόμη κι όταν τα πληρωμένα ΜΜΕ και ο μηχανισμός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα βάλουν περισσότερες δυνάμεις, μάταια, για να κάνουν ηχώ στα φτωχά επιχειρήματα που πλαισιώνουν άσχημα την τρέχουσα καταστολή.
Είναι σαν το μάθημα των από κάτω, χωρίς πρόσωπο και αρχικά, να είναι: «Αν εκεί πάνω τέλειωσαν τα περιθώρια, αυτό που έχει τελειώσει εδώ κάτω είναι ο φόβος».
Μια δύσκολη απόφαση
Ο καιρός ανήκει στους αντιστεκόμενους δασκάλους και δασκάλες. Είναι απαραίτητη και επείγουσα η στήριξή τους.
Εδώ και μακρούς μήνες και σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες, οι βάσεις στήριξης των Ζαπατίστας προετοιμάστηκαν, πρόβαραν πολλές φορές και δημιούργησαν καλλιτεχνικές εκφράσεις που ίσως θα εξέπλητταν πάνω από ένα άτομο του φεστιβάλ CompArte.
Αλλά εμείς, οι Ζαπατίστας, σκεφτόμαστε ότι είναι τόσο σημαντική η στήριξη στη CNTE που αποφασίσαμε…
1) Να αναστείλουμε τη συμμετοχή μας στο φεστιβάλ CompArte, τόσο στο καρακόλ του Οβεντίκ όσο και στο CIDECI στο Σαν Κριστόμπαλ δε λας Κάσας, που θα λάμβανε χώρα στο διάστημα 17-30 Ιουλίου 2016. [σε μεταγενέστερη ανακοίνωση το CIDECI κοινοποίησε την ανάληψη της διοργάνωσης του φεστιβάλ στους χώρους του]
2) Να δωρήσουμε στη CNTE τα χρήματα και τα τρόφιμα που είχαμε εξοικονομήσει και συγκεντρώσει για τη μεταφορά μας στο Οβεντίκ και στο CIDECI, για τη διατροφή μας στο διάστημα του φεστιβάλ και για την επιστροφή μας στις κοινότητές μας.
3) Σε όλ@ς τ@ς 1.127 καλλιτέχν(ιδ)ες από όλα τα μέρη του Μεξικού και στις 318 καλλιτέχν(ιδ)ες από άλλες χώρες (ανάμεσά τους ιθαγενείς από την Αμερική, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ωκεανία) που έχουν γραφτεί για το CompArte ζητούμε ειλικρινά συγνώμη και κατανόηση. Γνωρίζουμε ότι δεν είναι λίγα τα έξοδα και η προσπάθεια που τους έχει στοιχίσει, κι επιπλέον η προσαρμογή των προγραμμάτων τους, για να έρθουν και να μοιραστούν τις δημιουργίες τους με εμάς, τους Ζαπατίστας. Ελπίζουμε ότι αυτό που προς το παρόν μένει σε εκκρεμότητα, θα μπορέσει να λάβει χώρα αργότερα. Ελπίζουμε να καταλάβετε πως οδηγηθήκαμε σ’ αυτή την απόφαση από μια ηθική αξιολόγηση. Αναλύσαμε όλες και κάθε μια τις επιλογές και καταλήξαμε σε αυτό στο συμπέρασμα, ειρωνικό ή όχι, ότι αυτός είναι ένας τρόπος να στηρίξουμε τον αγώνα των δασκάλων και των κοινοτήτων. Γιατί δεν είμαστε πρόθυμοι να γίνουμε απεργοσπάστες ή να αμφισβητήσουμε τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει κερδίσει η CNTE με οδύνη και οργή.
Σας ζητάμε με σεβασμό, στο μέτρο των δυνατοτήτων σας, των τρόπων και των χρόνων σας, να υψώσετε την τέχνη σας συντροφιά με τους αντιστεκόμενους δασκάλους και δασκάλες, στις δράσεις, στους τόπους αντίστασης, στις πορείες, στις συγκεντρώσεις και όπου η CNTE και οι καλλιτεχνικές δράσεις σας κρίνουν ως ταιριαστό.
Ζητούμε επίσης από τις συντροφόισσες της Έκτης, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, των ημερολογίων και της γεωγραφίας τους, να δημιουργήσουν χώρους και συνθήκες ώστε οι Τέχνες και η ασεβής πρόκλησή τους να φαντάζονται άλλους κόσμους να μπορέσουν να γιορτάσουν την ανθρωπότητα, τις οδύνες, τις χαρές και τους αγώνες τους. Γιατί αυτό και τίποτα άλλο είναι ο στόχος του CompArte.
Εμείς, οι Ζαπατίστας, θα είμαστε στα μέρη μας, σε εγρήγορση για τα τεκταινόμενα, σε ό,τι λέγεται και σε ό,τι αποσιωπάται. Θα συνεχίζουμε να κοιτάμε με ελπίδα και σεβασμό όλες και καθεμιά τις αντιστάσεις που ορθώνονται μπροστά στην αρπακτική μηχανή.
Προς το παρόν θα φυλάξουμε τα μουσικά μας όργανα, τις ζωγραφιές, τα θεατρικά και κινηματογραφικά μας έργα, τα κοστούμια του χορού, την ποίηση, τους γρίφους μας (ναι, υπήρχε ένα κομμάτι για γρίφους), τα γλυπτά και όλα όσα, έχοντας εσάς στο μυαλό μας, είχαμε προετοιμάσει για να το μοιραστούμε.
Θα τα φυλάξουμε όλα αυτά, αλλά, ως Ζαπατίστας, δεν θα ξεκουραστούμε.
Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού
Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές Εξεγερμένος Υποδιοικητής Γκαλεάνο
Μεξικό, Ιούλης 2016
Από το τετράδιο σημειώσεων του Γατό-Σκυλου:
Να λοιπόν τρόπος να εκνευριστεί και να πολωθεί μια ολόκληρη χώρα! Μα ποιος τους συμβουλεύει; Οι ίδιοι που τους είπαν ότι θα κέρδιζαν στις πολιτειακές εκλογές, ότι δεν θα υπήρχε Brexit και ότι, αφού πλέον ψηφίστηκε, ο αντίκτυπος θα είναι μικρότερος, ότι η μηχανή δουλεύει ακόμη κι αν κάνει περίεργους ήχους; Ή οι επιχειρηματίες που κρύβονται πίσω από το «Πρώτα οι Μεξικάνοι»; Ωραία, αν αυτά τα μυαλά είναι που έκαναν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, καθιστούν σαφή την καταπληκτική τους ικανότητα για «ανάλυση». Τους είπαν ότι η Οαχάκα είναι ένας τύπος τυριού; Ότι η Τσιάπας είναι το όνομα του τσιφλικιού του Βελάσκες, των Σαμπίνες και των Αλμπόρες; Ότι το Γκερρέρο έχει σαφή τα όριά του στον αυτοκινητόδρομο του Ήλιου [που οδηγεί στο Ακαπούλκο] και στη ζώνη των ξενοδοχείων; Πως ό,τι υπάρχει για προστασία στο Μιτσοακάν είναι η πεταλούδα Μονάρχης; Ότι στο Νουέβο Λεόν δεν συμβαίνει τίποτα; Ότι το Ταμπάσκο είναι μια Εδέμ; Ότι οι εργαζόμενοι στην Υγεία θα αντέξουν σιωπηλοί; Ότι όλο το Έθνος θα καταλήξει να εκτονωθεί με ευφυή hashtags; Ωραία, πλέον φαίνεται ότι παίρνουν μαθήματα εθνικής γεωγραφίας: το επίθετο της Οαχάκας είναι «Ανυπότακτη»· η Τσιάπας είναι το άντρο του EZLN, είναι εκεί που ήρθε γρηγορότερα ο 21ος αιώνας, όπου ανακοινώθηκε το τέλος του κόσμου (του δικού σας), και όπου η κουλτούρα, οι επιστήμες και οι τέχνες φωνάζουν όσα αποσιωπούν τα πληρωμένα ΜΜΕ· το Γκερρέρο (και η χώρα στο σύνολό της) ονομάζεται Αγιοτσινάπα· στο Μιτσοακάν υπάρχει ένα μέρος που ονομάζεται Τσεράν και ένα άλλο που ονομάζεται Οστούλα· και σε όλα τα κομβικά σημεία υπάρχει ένα από τα κάτω που δεν παραδίνεται, δεν πουλιέται, δεν υποχωρεί. Αν δεν αλλάξουν την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, ας αλλάξουν τουλάχιστον συμβούλους. Α! και πείτε στο «Πρώτα οι Μεξικάνοι» ότι η πραγματικότητα τους έχει αξιολογήσει: μένουν μετεξεταστέοι.
Βεβαιώνω.
Γκρρ, μιάου.
πηγή enlacezapatista.ezln.org.mx
Συντρόφισσες, σύντροφοι και συντροφόισσες της Έκτης στο Μεξικό και στον κόσμο,
Καλλιτέχν(ιδ)ες των πέντε ηπείρων,
Αντιστεκόμενες δασκάλες και δάσκαλοι,
Στέλνουμε σε όλους, όλες και ολόες το χαιρετισμό μας που σας στέλνουμε από κοινού με τις ιθαγενικές ζαπατιστικές κοινότητες. Σας γράφουμε αυτό το γράμμα για να σας εκθέσουμε ό,τι είδαμε και ακούσαμε τον περασμένο Ιούνη και για να σας κοινοποιήσουμε μια απόφαση που λάβαμε ως Ζαπατίστας που είμαστε. Ας αρχίσουμε λοιπόν:
Τα μαθήματα από τα πάνω
Τον Ιούνιο, μέσα σε μερικές βδομάδες, δόθηκε ένας πραγματικός κύκλος μαθημάτων που μας διδάσκει και μας εκπαιδεύει.
Απογυμνώθηκε, για άλλη μια φορά, ο χαρακτήρας του Κράτους του Μεξικού: σε αυτό που αναφέρεται ως «Νόμος 3 από 3» [Γενικός Νόμος για τις Διοικητικές Αρμοδιότητες], όταν οι καπιταλιστές κούνησαν το δάχτυλο, όλες οι θεσμικές εξουσίες έτρεξαν να διορθώσουν όσα δεν άρεσαν στο αφεντικό τους. Οι μεγάλοι άρχοντες του χρήματος, χωρίς να περιοριστούν στη γνώση ότι κυβερνούν, έδειξαν, σε όσους ήθελαν να το δουν, ποιος πραγματικά παίρνει τις αποφάσεις. Από τον Άγγελο της Ανεξαρτησίας [κεντρικό μνημείο στην πόλη του Μεξικού, σημείο συνάντησης για κινητοποιήσεις] (για να γελοιοποιήσουν τη σημασία του), με κοστούμια και γραβάτες υψηλής ραπτικής, μια χούφτα αφεντικά διαμαρτυρήθηκαν για να δώσουν με αυτό τον τρόπο ένα μάθημα μοντέρνας πολιτικής. «Εμείς διοικούμε», είπαν χωρίς λέξεις, «δεν μας αρέσει αυτός ο νόμος. Δεν χρειάζεται να έχουμε νεκροί, να κάνουμε πορείες, δεχόμαστε χτυπήματα, ταπεινώσεις, φυλακίσεις. Δεν χρειάζεται καν να φαινόμαστε. Αν τώρα εμφανιστήκαμε, είναι για να θυμίσουμε σε όλους τους πολιτικούς, όσους είναι στην κυβέρνηση και σε όσους προσδοκούν να καταλάβουν την εξουσία, ποια είναι η θέση τους. Και στην πλέμπα, μόνο για να την κάνουμε να συνειδητοποιήσει πόσο την υποτιμούμε». Μετά έγινε ό,τι έγινε: η νομιμότητα του συστήματος (όσοι το κατασκευάζουν, όσοι το επιτελούν και όσοι το προστατεύουν), έδειξε τον πραγματικό λόγο ύπαρξής της: μέσα σε λίγες ώρες, οι κυβερνητικοί «θεσμοί» τσουβαλιάστηκαν για να ζητήσουν συγνώμη και να ψάξουν πώς να καταλαγιάσουν το θυμό των μεγάλων αρχόντων. Ως εργατοπατέρες έτοιμοι να υπηρετήσουν τα αφεντικά τους, οι κυβερνώντες υποτάχτηκαν και έκαναν κωλοτούμπα ώστε ο νόμος να έρθει στα μέτρα των σχεδιαστών του συστήματος. «Ούτε καν τον είχαμε διαβάσει», τραύλισαν οι νομοθέτες, ενώ απέτιναν σεβασμό και ζητούσαν υποτελώς συγνώμη.
Αλλά όταν οι αντιστεκόμενοι δάσκαλοι και δασκάλες, οι κοινότητες, τα κινήματα, οι οργανώσεις και τα άτομα που τους στηρίζουν, απαιτούσαν την απόσυρση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης (που στην πραγματικότητα αποτελεί μόνο μια πλατφόρμα εκστρατείας του Αουρέλιο Νούνιο, που θα ’θελε να είναι τσατσά των δικαστών, για την ανάδειξη υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές), η κυβέρνηση και τα αφεντικά της δήλωσαν πως για την υπεράσπιση της «νομιμότητας» είναι έτοιμοι για όλα (δηλαδή, για τη χρήση βίας). Με αέρα περισσότερο υστερικό παρά ιστορικό, τόνισαν ότι ο νόμος δεν είναι υπό διαπραγμάτευση. Και το δήλωσαν μόλις μερικές ώρες αφότου είχαν ταπεινωθεί μπροστά στην εξουσία του χρήματος… για τη διαπραγμάτευση τροποποίησης ενός άλλου νόμου.
Δεν τους ενδιέφερε να επιμείνουν στην αυθαίρετη επιβολή μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που ούτε καν έχουν διαβάσει. Θα έφτανε να τη διαβάσουν προσεκτικά για να καταλάβουν ότι από εκπαιδευτικό δεν έχει τίποτα. Συνεχίζει να είναι λυπηρό ότι η τάξη των πολιτικών, και τα ΜΜΕ που τη συνοδεύουν, ισχυρίζεται ότι υπερασπίζοται τη θεσμικότητα, τους νόμους και τη δικαιοσύνη, ενώ εκτίθενται ξεδιάντροπα.
Τον Ιούνη το μάθημα από τα πάνω ήταν σαφές και κυνικό: στο Μεξικό το κεφάλαιο ορίζει και η διοίκηση υπακούει.
Τα μαθήματα από τα κάτω
Από την πλευρά τους, οι δασκάλες και οι δάσκαλοι που οργανώνονται στο Εθνικό Συντονιστικό Εργαζομένων στην Εκπαίδευση (CNTE), καθώς και οι οικογένειες και οι κοινότητες που τους στηρίζουν, έχουν επίσης δώσει μαθήματα στους δρόμους, τα μονοπάτια και τις εθνικές οδούς στο Μεξικό των από κάτω.
Μέσα σε μερικές εβδομάδες κατέδειξαν όλη τη σκηνογραφία που έχει δημιουργήσει η τάξη των πολιτικών, μετά από πολλά χρόνια και πολλά φράγκα, για καλύψει, υπό το όνομα «Σύμφωνο για το Μεξικό», το νέο κατακτητικό πόλεμο που συνοψίζεται στις λεγόμενες «δομικές μεταρρυθμίσεις».
Το αξιοπρεπές αντιστεκόμενο κίνημα των δασκάλων έχει επίσης καταστήσει εμφανή τη βαθιά αποσύνθεση των κρατικών ομοσπονδιακών, πολιτειακών και δημοτικών θεσμών. Η κυβερνητική διαφθορά, ανεπάρκεια και ηλιθιότητα δεν μπορούν πλέον να κρυφτούν πίσω από το φτιασίδωμα που τους παράσχουν, υποτελώς, τα πληρωμένα ΜΜΕ και τα ελεγχόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ίδια αδεξιότητα που επιδεικνύουν όσοι κυβερνάνε.
Προσπαθώντας να χειριστούν την «αρνητική κοινωνική διάθεση» και να την κατευθύνουν ενάντια στη δημοκρατική CNTE, οι διοικήσεις και τα μεγάλα πληρωμένα μέσα επικοινωνίας κατασκεύασαν μια εντυπωσιακή (και άχρηστη) εκστρατεία δυσφήμησης και ψεμάτων: οι φτωχοί δεν έχουν βενζίνη, μπύρες, ποτό, γλυκά, γλειφιτζούρια, ψωμί και το τριμμένο καλαμπόκι πουλιέται σα «καλαμποκάλευρο». Και το φταίξιμο το έχουν οι δάσκαλοι. Αλλά όχι γιατί δεν συμμορφώνονται, αλλά γιατί δεν είναι μεγαλοεπιχειρηματίες.
Τουλάχιστον εδώ στην Τσιάπας, η υποτιθέμενη έλλειψη βενζίνης δεν ήταν παρά μια ξεδιάντροπη σπέκουλα των επιχειρηματιών που γνώριζαν ότι τιμή θα ανέβαινε την Παρασκευή και από την Τρίτη άρχισαν να διαδίδουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη φήμη της έλλειψης. Στα βενζινάδικα, κατά περίεργο τρόπο, υπήρχε μόνο το καύσιμο γνωστό ως ντίζελ, που ήταν αυτό του οποίου η τιμή θα ανέβαινε. Οι εργάτες είπαν ότι υπήρχαν αποθέματα, αλλά «το αφεντικό είπε να τα εξοικονομήσουμε και αργότερα βάλαμε ανακοινώσεις ότι δεν υπάρχουν. Κι επιπλέον πείραξαν τις αντλίες, κι έτσι τα λίτρα δεν ήταν λίτρα αλλά λιγότερα. Αλλά αυτά ήταν πριν, ακόμη κι όταν δεν υπήρχαν τα μπλόκα».
Κατά τον ίδιο τρόπο, η έλλειψη τροφίμων και ευαίσθητων προϊόντων παρουσιάστηκε μόνο στα μεγάλα σουπερμάρκετ. Στις λαϊκές αγορές συνέχιζαν να προσφέρονται φρούτα, λαχανικά, καλαμπόκι, φασόλια, ρύζι, κρέας, χωρίς αύξηση των τιμών. Είναι αλήθεια ότι άρχισε να υπάρχει έλλειψη ανθρακούχων αναψυκτικών, τσιγάρων, μπύρας και αλκοολούχων, καθώς και αυτό που αναγνωρίζεται κοινώς ως «φτηνό φαΐ».
Τα «συμφέροντα τρίτων» στα οποία αναφέρεται η κυβέρνηση όταν λέει ότι επλήγησαν, δεν ήταν τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο από τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων του εμπορικού κεφαλαίου.
Ενώ οι διοικούντες, τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που τους συνοδεύουν, ξεφώνιζαν λέγοντας ότι το κίνημα των δασκάλων παρουσιαζόταν μόνο στις φτωχότερες πολιτείες, των οποίων η κοινωνική καθυστέρηση οφείλεται, φυσικά, στη CNTE, φαίνεται ότι στο Μοντερρέι του Νουέβο Λεόν χιλιάδες δασκάλες και δάσκαλοι κατέλαβαν, όχι μια αλλά αρκετές φορές, τους δρόμους του άλλοτε άντρου του μεγάλου εθνικού κεφαλαίου, και απαίτησαν την απόσυρση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Όταν η αντιστεκόμενη CNTE αποφάσισε να ανοίξει τα μπλόκα σε ΙΧ, δημόσιες συγκοινωνίες, φορτηγά και τοπικά μέσα, αλλά όχι στα οχήματα των μεγάλων εταιριών, οι εργατοπατέρες γρύλισαν ενοχλημένοι, απείλησαν και απαίτησαν να ανοίξει δρόμος για τα εμπορεύματα που τροφοδοτούν το μεγάλο κεφάλαιο, ακόμη κι αν δεν περνούσε η «πλέμπα».
Και στα πληρωμένα ΜΜΕ: μεγάλη προβολή στα αεροπλάνα της Γραμματείας [=Υπουργείο] Εθνικής Άμυνας, που χρησιμοποιήθηκαν ως μέσα αποστολής Maseca [μάρκα φτηνού καλαμποκάλευρου] (όχι από καλαμπόκι), με τα οποία άρχιζε η πρόωρη εκστρατεία του Χοσέ Αντόνιο Μέαδε για να υποκαταστήσει τον Αουρέλιο Νούνιο ως πιθανό υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές· στο μεταξύ αποσιωπούνταν ότι άλλα αεροπλάνα Hercules μετέφεραν τεθωρακισμένα και μονάδες της ομοσπονδιακής αστυνομίας στη Τσιάπας και στην Οαχάκα… και στο Γκερρέρο… και στο Μιτσοακάν… και στο Ταμπάσκο… και… στο Νουέβο Λεόν;! Α! Η εξεγερμένη γεωγραφία της εξέγερσης!
Όχι. Οι από πάνω δεν ενδιαφέρονται ούτε για την παιδεία ούτε για τα παιδιά. Ούτε καν τους ενδιαφέρει η δήθεν εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Ούτε η θλιβερή αστυνομία που υπηρετεί τη Γραμματεία Δημόσιας Εκπαίδευσης, ούτε κανείς/καμιά από τους βουλευτές που ψήφισαν τη μεταρρύθμιση την έχουν διαβάσει. Και όταν οι δάσκαλοι τους έθεταν ότι το τάδε ή το δείνα άρθρο είναι επιζήμιο, γύριζαν ανήσυχοι να δουν τους συμβούλους και τους μπράβους τους, όχι μόνο γιατί δεν ξέρουν τι λένε αυτά τα άρθρα, αλλά και γιατί δεν ξέρουν τι σημαίνει η λέξη «επιζήμιο». Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μπουν στη σειρά για τη διαδοχή, είναι να δουν σε ποιον θα πέσει ο κλήρος για την υποψηφιότητα του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI) ή των υπόλοιπων πολιτικών κομμάτων για τις προεδρικές εκλογές.
Αλλά, παρά τις απειλές, τα χτυπήματα, τις φυλακίσεις και την αισχρή σφαγή στο Nochixtlán της Οαχάκας, οι δάσκαλοι και οι δασκάλες αντιστέκονται. Αλλά πλέον όχι μόνοι τους.
Ενώ θα αναμενόταν ότι, μετά από μια απειλή, θα μειωνόταν η παρουσία ατόμων στα μπλόκα και τα πόστα διαμαρτυρίας, αυτό που συμβαίνει είναι ότι… έρχονται περισσότεροι δάσκαλοι… και… κόσμος από τις γειτονιές, τις συνοικίες, του συνοικισμούς και τις κοινότητες!
Έτσι οι εξεγερμένοι δάσκαλοι και ο λαός που τους στηρίζει, ολοκλήρωσαν τη δημόσια διάλεξή τους, δωρεάν και λαϊκή, κατά τον μήνα Ιούνιο και μας έδωσαν ένα ολοκληρωμένο μάθημα: στο Μεξικό το μεγάλο κεφάλαιο κυβερνά και η κυβέρνηση υπακούει… αλλά ο λαός εξεγείρεται.
Το σημαντικότερο
Όταν, ως Ζαπατίστας που είμαστε, λέμε ότι σεβόμαστε ένα κίνημα, σημαίνει το εξής: ότι το σεβόμαστε. Σημαίνει ότι δεν παρεμβαίνουμε στους τρόπους και τους χρόνους του, στην οργανωτική του δομή, στις αποφάσεις, στις στρατηγικές και τις τακτικές του, στις συμμαχίες και τις αποφάσεις του. Σε όλα αυτά που οφείλουν να αξιολογήσουν και να αποφασίσουν όσες/οι το απαρτίζουν.
Ψηφίζουν δεν ψηφίζουν, συμμαχούν ή όχι με πολιτικά κόμματα, μπαίνουν ή δεν μπαίνουν σε διάλογο, διαπραγματεύονται ή όχι, έρχονται ή δεν έρχονται σε συμφωνία, πιστοί ή άθεοι, αδύνατοι ή χοντροί, ψηλοί ή κοντοί, όμορφοι ή άσχημοι, λευκοί ή ιθαγενείς. Τους στηρίζουμε γιατί ο αγώνας τους είναι δίκαιος. Και η στήριξή μας, αν και αρκετά περιορισμένη, είναι άνευ όρων. Δηλαδή, δεν περιμένουμε τίποτα σε αντάλλαγμα.
Δυστυχώς, λόγω της ιδιότητάς μας ως EZLN, τις περισσότερες φορές η στήριξή μας δεν μπορεί να προχωρήσει περισσότερο από τα λόγια μας, και δεν είναι λίγες οι φορές που πρέπει να είναι η σιωπή μας. Στην περίπτωση της CNTE, οι δάσκαλοι έχουν πλέον τόσες κατηγορίες και πιέσεις που το μόνο που θα τους έλειπε είναι να αισθάνονται «κατευθυνόμενοι» ή «καπελωμένοι» από πολιτικο-στρατιωτικές οργανώσεις.
Έτσι ας είναι γνωστό σε όλο το πολιτικό φάσμα: όσα έχει πετύχει η αντιστεκόμενη CNTE ήταν, και είναι, λόγω της δική τους αποφασιστικότητας, με τις αποφάσεις και την επιμονή τους. Είναι εκείνες οι δασκάλες και εκείνοι οι δάσκαλοι της ομάδας που έχουν εξηγήσει τον αγώνα τους, που έχουν μιλήσει σε κοινοτικές συνελεύσεις, σε γειτονιές και συνοικίες, που έχουν πείσει. Αντίθετα με άλλες κινητοποιήσεις, τώρα η CNTE έχει στραφεί προς τα κάτω, και εκεί έχει κατευθύνει το βλέμμα, την ακοή και το λόγο της. Ήταν η αντίστασή της αυτή που προκάλεσε τη στήριξη από φωνές τόσο μακρινές μεταξύ τους. Ή τουλάχιστον αυτό συνέβη εδώ στην Τσιάπας. Αντί να δυσφημίζουν ή να δίνουν νέες εκδοχές «θεωριών συνωμοσίας», οι κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών (χα!), όπως και τα ΜΜΕ που τρέφονται από αυτές, θα έπρεπε να πάρουν μαθήματα από τις δασκάλες και τους δασκάλους.
Οι οικονομικοί μας περιορισμοί (προϊόν της εξεγερμένης μας αντίστασης, και όχι των μπλόκων των δασκάλων), δεν μας επέτρεψαν, μέχρι τώρα, να στείλουμε στις δασκάλες και τους δασκάλους, καθώς και στις κοινότητες που τους στηρίζουν, κάτι σημαντικό (για παράδειγμα καλαμπόκι και όχι maseca) που να ανακουφίσει τις δύσκολες συνθήκες στις οποίες αντιστέκονται σε όλους τους πολέμους εναντίον τους.
Ούτε μπορούμε να κάνουμε μεγάλες κινητοποιήσεις, γιατί δεν έχουμε θεσμική οικονομική στήριξη, και κάθε κινητοποίηση, ακόμη κι αν είναι μικρή ή συμβολική, πρέπει να καλυφθεί από τα πολύ περιορισμένα οικονομικά μας.
Ναι, το γνωρίζουμε. Ίσως να μπορείτε να μας πείτε τώρα το σύνθημα «Αυτή η στήριξη φαίνεται». Αλλά εμείς, οι Ζαπατίστας, δεν θέλουμε να φαίνεται, ούτε να μας ψηφίσετε, ούτε να συμμαχήσετε μαζί μας, ούτε να μεγαλώσετε τη λίστα αρκτικόλεξων που συνηθίζουν να μετατρέπονται σε «μέτωπα» ή «μετωπάρες», ούτε να μας «πληρώσετε» με όποιο τρόπο. Ούτε ζητάμε ή προσδοκούμε «ανταπόδοση».
Εμείς, οι Ζαπατίστας, θέλουμε μόνοχα οι δασκάλες και οι δάσκαλοι να αισθάνονται ότι τους σεβόμαστε, ότι τους θαυμάζουμε και είμαστε σε εγρήγορση για να πάρουμε τα μαθήματα που δίνουν.
Σκεφτόμαστε πως πρέπει να συνεχιστεί η αντίσταση. Και σήμερα, σε αυτή τη γεωγραφία και αυτό το ημερολόγιο, η αντίσταση φέρει το πρόσωπο, την αποφασιστικότητα και την αξιοπρέπεια της εξεγερμένης CNTE.
Για να το καταστήσουμε σαφέστερο: για εμάς, τους Ζαπατίστας, το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή, σε αυτό το ημερολόγιο και από την περιορισμένη γεωγραφία στην οποία αντιστεκόμαστε και αγωνιζόμαστε, είναι ο αγώνας της δημοκρατικής CNTE.
Το μάθημα των ιθαγενικών πληθυσμών
Μακάρι να υπάρξει διάλογος με σεβασμό και αλήθεια και όχι προσποίηση που θα καλύπτει τις προετοιμασίες για νέα κατασταλτικά χτυπήματα. Μακάρι να δοθεί χωρίς παλικαρισμούς και χτυπήματα στο τραπέζι τόσο οικεία σε όσους πιστεύουν πως διοικούν.
Μακάρι η διοικούσα ομάδα, το μεγάλο κεφάλαιο και τα ΜΜΕ που το συνοδεύουν και το υπηρετούν, να σταματήσουν να παίζουν πετώντας αναμμένο φώσφορο στα βοσκοτόπια που έχουν ξεράνει με τις πολιτικές, τη διαφθορά και τα ψέματά τους.
Μακάρι όσοι βρίσκονται πάνω να σταματήσουν να σκέφτονται ότι θα καταλαγιάσει ο τυφώνας φωτιάς που εκείνοι, και κανείς άλλος, αρέσκονται να τροφοδοτούν. Μακάρι να καταφέρουν να δουν ότι η καταιγίδα θα τελειώσει πνίγοντας και τους ίδιους και τότε δεν θα υπάρχει σχολιαστής σε έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα, ούτε hashtag, ούτε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτε τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό πρόγραμμα που να τους εξυπηρετήσει ως σωσίβιο.
Μακάρι· αλλά η δική μας εμπειρία λέει πως όχι, δεν θα είναι έτσι.
Ήδη οι ιθαγενικοί πληθυσμοί, οι σύντροφοι και οι αδερφοί του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, το έχουν καταστήσει σαφές ότι μιλάμε μέσα απ’ την καταιγίδα.
«Μέσα απ’ την καταιγίδα»: αυτές ήταν οι λέξεις που επέλεξαν οι αδερφοί και αδερφές μας, πενθούντες, οργισμένοι, εξεγερμένοι και αντιστεκόμενοι, που ονομάζονται Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο (CNI). Μόνο με αυτές τις λέξεις, το CNI έδωσε ένα μάθημα ημερολογίων και γεωγραφιών άγνωστων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα πληρωμένα και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, στην προοδευτική διανόηση. Εμείς, οι Ζαπατίστας, αισθανόμαστε ότι αυτές οι λέξεις ήταν και δικές μας και γι’ αυτό ζητήσαμε από το CNI να υπογράψουμε από κοινού.
Γιατί για τους ιθαγενικούς πληθυσμούς οι απειλές, τα ψέματα, η δυσφήμηση, τα χτυπήματα, η φυλακή, οι εξαφανίσεις και οι δολοφονίες είναι μέρος της καθημερινότητάς μας εδώ και χρόνια, δεκαετίες, αιώνες.
Γιατί όσα υποφέρει τώρα η αντιστεκόμενη CNTE, τα υποφέρουμε οι ιθαγενικοί πληθυσμοί, οι γειτονιές, τα έθνη και φυλές μας χωρίς κανείς, που δεν είναι στην Έκτη, να γυρίσει να μας κοιτάξει.
Γιατί εδώ και καιρό, στις πεδιάδες, τις κοιλάδες και τα βουνά μας, οι ιθαγενικοί πληθυσμοί είδαμε και γνωρίζαμε αυτό που ερχόταν, για όλους, για όλες, για ολόες. Συμπεριλαμβανομένων όσων μας κοιτούσαν υποτιμητικά, ή ως αποδέκτες κοροϊδίας ή ελεημοσύνης (το ίδιο κάνει), ή ως συνώνυμο της άγνοιας και της καθυστέρησης, συμπεριλαμβανομένων όσων, ελλείψει λεξιλογίου ή φαντασίας, διορθώνουν τη λέξη «ινδιάνος» σε «προσβολή».
Λέμε σε όλους, όλες και ολόες: αν δεν το έχετε δει ήδη, δείτε το τώρα. Βλέποντας και ακούγοντας όσα κάνουν ενάντια στις δασκάλες και τους δασκάλες σκεφτείτε «εγώ είμαι ο επόμενος/η».
Γιατί μετά τους εργαζομένους στη βασική εκπαίδευση ακολουθούν οι συνταξιούχοι, οι εργαζόμενοι στην υγεία, οι γραφειοκράτες, οι μικροί και μεσαίοι έμποροι, οι εργαζόμενοι στις μεταφορές, οι πανεπιστημιακοί, οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, όλοι οι εργάτες της υπαίθρου και της πόλης, ιθαγενείς και μη ιθαγενείς, στους κάμπους και τα αστικά κέντρα.
Ίσως σε αυτό το συμπέρασμα έχουν καταλήξει οι οικογένειες που, χωρίς να ανήκουν σε οργανώσεις, κόμματα ή κινήσεις, στηρίζουν τη CNTE. Η λαϊκή υποστήριξη στους δασκάλους είναι γιατί λένε «εγώ είμαι η επόμενη/ος». Δεν πειράζει που ο Αουρέλιο Νούνιο στριφογυρίζει και χειρονομεί τόσο, διαδίδοντας ότι οι αντιστεκόμενοι δάσκαλοι δρουν ενάντια σε αυτές τις οικογένειες, ενάντια στα παιδιά τους. Εκείνες οι οικογένειες στηρίζουν το κίνημα των δασκάλων. Και θα συνεχίσουν να το κάνουν, ακόμη κι όταν τα πληρωμένα ΜΜΕ και ο μηχανισμός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα βάλουν περισσότερες δυνάμεις, μάταια, για να κάνουν ηχώ στα φτωχά επιχειρήματα που πλαισιώνουν άσχημα την τρέχουσα καταστολή.
Είναι σαν το μάθημα των από κάτω, χωρίς πρόσωπο και αρχικά, να είναι: «Αν εκεί πάνω τέλειωσαν τα περιθώρια, αυτό που έχει τελειώσει εδώ κάτω είναι ο φόβος».
Μια δύσκολη απόφαση
Ο καιρός ανήκει στους αντιστεκόμενους δασκάλους και δασκάλες. Είναι απαραίτητη και επείγουσα η στήριξή τους.
Εδώ και μακρούς μήνες και σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες, οι βάσεις στήριξης των Ζαπατίστας προετοιμάστηκαν, πρόβαραν πολλές φορές και δημιούργησαν καλλιτεχνικές εκφράσεις που ίσως θα εξέπλητταν πάνω από ένα άτομο του φεστιβάλ CompArte.
Αλλά εμείς, οι Ζαπατίστας, σκεφτόμαστε ότι είναι τόσο σημαντική η στήριξη στη CNTE που αποφασίσαμε…
1) Να αναστείλουμε τη συμμετοχή μας στο φεστιβάλ CompArte, τόσο στο καρακόλ του Οβεντίκ όσο και στο CIDECI στο Σαν Κριστόμπαλ δε λας Κάσας, που θα λάμβανε χώρα στο διάστημα 17-30 Ιουλίου 2016. [σε μεταγενέστερη ανακοίνωση το CIDECI κοινοποίησε την ανάληψη της διοργάνωσης του φεστιβάλ στους χώρους του]
2) Να δωρήσουμε στη CNTE τα χρήματα και τα τρόφιμα που είχαμε εξοικονομήσει και συγκεντρώσει για τη μεταφορά μας στο Οβεντίκ και στο CIDECI, για τη διατροφή μας στο διάστημα του φεστιβάλ και για την επιστροφή μας στις κοινότητές μας.
3) Σε όλ@ς τ@ς 1.127 καλλιτέχν(ιδ)ες από όλα τα μέρη του Μεξικού και στις 318 καλλιτέχν(ιδ)ες από άλλες χώρες (ανάμεσά τους ιθαγενείς από την Αμερική, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ωκεανία) που έχουν γραφτεί για το CompArte ζητούμε ειλικρινά συγνώμη και κατανόηση. Γνωρίζουμε ότι δεν είναι λίγα τα έξοδα και η προσπάθεια που τους έχει στοιχίσει, κι επιπλέον η προσαρμογή των προγραμμάτων τους, για να έρθουν και να μοιραστούν τις δημιουργίες τους με εμάς, τους Ζαπατίστας. Ελπίζουμε ότι αυτό που προς το παρόν μένει σε εκκρεμότητα, θα μπορέσει να λάβει χώρα αργότερα. Ελπίζουμε να καταλάβετε πως οδηγηθήκαμε σ’ αυτή την απόφαση από μια ηθική αξιολόγηση. Αναλύσαμε όλες και κάθε μια τις επιλογές και καταλήξαμε σε αυτό στο συμπέρασμα, ειρωνικό ή όχι, ότι αυτός είναι ένας τρόπος να στηρίξουμε τον αγώνα των δασκάλων και των κοινοτήτων. Γιατί δεν είμαστε πρόθυμοι να γίνουμε απεργοσπάστες ή να αμφισβητήσουμε τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει κερδίσει η CNTE με οδύνη και οργή.
Σας ζητάμε με σεβασμό, στο μέτρο των δυνατοτήτων σας, των τρόπων και των χρόνων σας, να υψώσετε την τέχνη σας συντροφιά με τους αντιστεκόμενους δασκάλους και δασκάλες, στις δράσεις, στους τόπους αντίστασης, στις πορείες, στις συγκεντρώσεις και όπου η CNTE και οι καλλιτεχνικές δράσεις σας κρίνουν ως ταιριαστό.
Ζητούμε επίσης από τις συντροφόισσες της Έκτης, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, των ημερολογίων και της γεωγραφίας τους, να δημιουργήσουν χώρους και συνθήκες ώστε οι Τέχνες και η ασεβής πρόκλησή τους να φαντάζονται άλλους κόσμους να μπορέσουν να γιορτάσουν την ανθρωπότητα, τις οδύνες, τις χαρές και τους αγώνες τους. Γιατί αυτό και τίποτα άλλο είναι ο στόχος του CompArte.
Εμείς, οι Ζαπατίστας, θα είμαστε στα μέρη μας, σε εγρήγορση για τα τεκταινόμενα, σε ό,τι λέγεται και σε ό,τι αποσιωπάται. Θα συνεχίζουμε να κοιτάμε με ελπίδα και σεβασμό όλες και καθεμιά τις αντιστάσεις που ορθώνονται μπροστά στην αρπακτική μηχανή.
Προς το παρόν θα φυλάξουμε τα μουσικά μας όργανα, τις ζωγραφιές, τα θεατρικά και κινηματογραφικά μας έργα, τα κοστούμια του χορού, την ποίηση, τους γρίφους μας (ναι, υπήρχε ένα κομμάτι για γρίφους), τα γλυπτά και όλα όσα, έχοντας εσάς στο μυαλό μας, είχαμε προετοιμάσει για να το μοιραστούμε.
Θα τα φυλάξουμε όλα αυτά, αλλά, ως Ζαπατίστας, δεν θα ξεκουραστούμε.
Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού
Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές Εξεγερμένος Υποδιοικητής Γκαλεάνο
Μεξικό, Ιούλης 2016
Από το τετράδιο σημειώσεων του Γατό-Σκυλου:
Να λοιπόν τρόπος να εκνευριστεί και να πολωθεί μια ολόκληρη χώρα! Μα ποιος τους συμβουλεύει; Οι ίδιοι που τους είπαν ότι θα κέρδιζαν στις πολιτειακές εκλογές, ότι δεν θα υπήρχε Brexit και ότι, αφού πλέον ψηφίστηκε, ο αντίκτυπος θα είναι μικρότερος, ότι η μηχανή δουλεύει ακόμη κι αν κάνει περίεργους ήχους; Ή οι επιχειρηματίες που κρύβονται πίσω από το «Πρώτα οι Μεξικάνοι»; Ωραία, αν αυτά τα μυαλά είναι που έκαναν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, καθιστούν σαφή την καταπληκτική τους ικανότητα για «ανάλυση». Τους είπαν ότι η Οαχάκα είναι ένας τύπος τυριού; Ότι η Τσιάπας είναι το όνομα του τσιφλικιού του Βελάσκες, των Σαμπίνες και των Αλμπόρες; Ότι το Γκερρέρο έχει σαφή τα όριά του στον αυτοκινητόδρομο του Ήλιου [που οδηγεί στο Ακαπούλκο] και στη ζώνη των ξενοδοχείων; Πως ό,τι υπάρχει για προστασία στο Μιτσοακάν είναι η πεταλούδα Μονάρχης; Ότι στο Νουέβο Λεόν δεν συμβαίνει τίποτα; Ότι το Ταμπάσκο είναι μια Εδέμ; Ότι οι εργαζόμενοι στην Υγεία θα αντέξουν σιωπηλοί; Ότι όλο το Έθνος θα καταλήξει να εκτονωθεί με ευφυή hashtags; Ωραία, πλέον φαίνεται ότι παίρνουν μαθήματα εθνικής γεωγραφίας: το επίθετο της Οαχάκας είναι «Ανυπότακτη»· η Τσιάπας είναι το άντρο του EZLN, είναι εκεί που ήρθε γρηγορότερα ο 21ος αιώνας, όπου ανακοινώθηκε το τέλος του κόσμου (του δικού σας), και όπου η κουλτούρα, οι επιστήμες και οι τέχνες φωνάζουν όσα αποσιωπούν τα πληρωμένα ΜΜΕ· το Γκερρέρο (και η χώρα στο σύνολό της) ονομάζεται Αγιοτσινάπα· στο Μιτσοακάν υπάρχει ένα μέρος που ονομάζεται Τσεράν και ένα άλλο που ονομάζεται Οστούλα· και σε όλα τα κομβικά σημεία υπάρχει ένα από τα κάτω που δεν παραδίνεται, δεν πουλιέται, δεν υποχωρεί. Αν δεν αλλάξουν την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, ας αλλάξουν τουλάχιστον συμβούλους. Α! και πείτε στο «Πρώτα οι Μεξικάνοι» ότι η πραγματικότητα τους έχει αξιολογήσει: μένουν μετεξεταστέοι.
Βεβαιώνω.
Γκρρ, μιάου.
πηγή enlacezapatista.ezln.org.mx
