Η Ελβετία δεν επιθυμεί την εμπλοκή της σε πολέμους αλλά «της αρέσει να βγάζει χρήματα», σχολιάζει δημοσίευμα του Politico. Η σύγκρουση μεταξύ αυτών των δύο επιδιώξεων αλλά και οι ανησυχίες ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποτελεί κίνδυνο για ολόκληρη την Ευρώπη, έχει ωθήσει την ουδέτερη από το 1515, Ελβετία, να επανεξετάσει την αμυντική της πολιτική. 

Σε μια έκθεση-βόμβα που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, ομάδα Ελβετών εμπειρογνωμόνων συνιστά στην κυβέρνηση να εργαστεί για μια «κοινή αμυντική δυνατότητα» με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. «Μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η ουδετερότητα έχει γίνει και πάλι αντικείμενο πολιτικής συζήτησης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η πίεση προς την Ελβετία να αποσαφηνίσει τη θέση της αυξάνεται», αναφέρει η έκθεση προτείνοντας στη συνέχεια «αναθεώρηση» της πολιτικής της ουδετερότητας.

Οι εμπειρογνώμονες που εκπόνησαν την έκθεση, μεταξύ των οποίων διπλωμάτες, ανώτεροι αξιωματούχοι, ένας πρώην επικεφαλής του ελβετικού στρατού και ο Βόλφγκανγκ Ισινγκερ, πρώην διευθυντής της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, παρέδωσαν τα συμπεράσματά τους στην Ελβετή υπουργό Αμυνας και Ασφάλειας Βιόλα Άμερντ. Οι συστάσεις αφορούν τη στρατηγική ασφαλείας της Ελβετίας για το 2025.

«Αρση απαγόρευσης στις εξαγωγές όπλων»

Οι εξαγωγές όπλων της Ελβετίας μειώθηκαν πέρυσι κατά 27% σε σύγκριση με το 2022. Μεταξύ των παραγόντων που οδήγησαν σε αυτή την τεράστια μείωση είναι η αυστηρή νομοθεσία της χώρας σε αυτόν τον τομέα. 

Η Ελβετία απαγορεύει την πώληση όπλων σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο και αυτό είχε αντίκτυπο στις σχέσεις με άλλα κράτη τα οποία θέλουν, για παράδειγμα να στείλουν όπλα στην Ουκρανία, αλλά αυτά τα όπλα μπορεί να περιλαμβάνουν ελβετικά εξαρτήματα. 

«Η απαγόρευση της επανεξαγωγής πρέπει να αρθεί», προτρέπει η έκθεση. Η Ελβετία έχει εμποδίσει την παράδοση όπλων και πυρομαχικών στην Ουκρανία από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ενδειτικά, χρειάστηκαν μήνες πιέσεων για να συμφωνήσει να στείλει πλεονάζοντα άρματα μάχης Leopard στη Γερμανία για να αντικαταστήσει εκείνα που στάλθηκαν στην Ουκρανία.

Οι εμπειρογνώμονες θέλουν επίσης να ενισχύσουν την ελβετική βιομηχανία όπλων, αποκτώντας, μεταξύ άλλων, πρόσβαση σε εξοπλιστικά προγράμματα της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ.

Σοβαρές αντιδράσεις

Η έκθεση θεωρήθηκε αμφιλεγόμενη πριν καν κυκλοφορήσει. Τα κόμματα της ελβετικής αντιπολίτευσης κατηγόρησαν την υπουργό Αμυνας ότι διόρισε στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων κυρίως υποστηρικτές της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Είναι επίσης πολύ πιθανό η έκθεση να προκαλέσει αντιδράσεις αν έρθει στο ελβετικό κοινοβούλιο, ιδίως από τα φιλειρηνικά αριστερά κόμματα και την εθνικιστική ακροδεξιά. 

«Η έκθεση καθιστά σαφές ότι η Ελβετία είναι μια δυτική χώρα και ως εκ τούτου υποστηρίζει τις δυτικές αξίες», δήλωσε ο Ζαν-Μαρκ Ρίκλι, επικεφαλής του Κέντρου Πολιτικής Ασφάλειας της Γενεύης. Ωστόσο, «οι εκκλήσεις για αυξημένη στρατιωτική συνεργασία με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν πολλές συζητήσεις στο εσωτερικό της Ελβετίας», πρόσθεσε, συμφωνώντας με τις εκτιμήσεις ότι η έκθεση είναι δυνητικά «εμπρηστική».