Αίσθηση προκαλεί καταγγελία που αναφέρει ότι ακίνητα φιλέτα του Δημοσίου έχουν ήδη δοθεί σε εταιρεία ισραηλινών συμφερόντων, ενώ τονίζεται ότι τα συγκεκριμένα κτίρια δεν είχαν καν μπει στο ΤΑΙΠΕΔ.
Την καταγγελία κάνει με ανάρτησή του ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Εργασίας, Ανδρέας Νεφελούδης, μιλώντας για σκιώδεις αγοραπωλησίες και ζητώντας περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης.
Πρόκειται για ένα κτίριο που στέγαζε παλαιότερα τον «Φωκά» επί της Σταδίου και την εν κρυπτώ αγοραπωλησία ανακάλυψαν υπάλληλοι του υπουργείου Εργασίας, αναζητώντας στέγη για υπηρεσίες του υπουργείου.
Η ανάρτηση Νεφελούδη
Όταν λέμε ότι μένουν γαντζωμένοι στις καρέκλες τους για να προλάβουν να “φάνε” και τα πόμολα, είναι ακριβώς έτσι.
Το γιατί φαίνεται από την παρακάτω ιστορία που θέλει και πολύ ψάξιμο αλλά και μεγάλη διερεύνηση:
“Υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας ψάχοντας για να βρούν στέγη για υπηρεσίες του Υπουργείου που είναι διεσπαρμένες σε διάφορα κτίρια με υψηλό ενοίκιο, πήγαν να κάνουν μιά περίηγηση στο κτίριο της Οδού Σταδίου που παλαιότερα στεγαζότανε ο ΦΩΚΑΣ. Εκεί έπεσαν πάνω σε ένα κλειστο, ερμητικά, χώρο. Επειδή, όμως, ρωτώντας φτάνεις στην πόλη, που λέει ο λαός μας, φανερώθηκε το εφτασφράγιστο μυστικό, το οποίο απαιτεί εξονυχιστική διερεύνηση.
Μάθανε λοιπόν ότι το κτίριο του ΕΦΚΑ που στέγαζε τον ΦΩΚΑ, επί της οδού Σταδίου, καθώς και άλλα (προσέξτε) 20 παρόμοια κτίρια, έχουν δοθεί σε μιά εταιρεία ισραηλινών συμφερόντων ονόματι BROWN (ή κάπως έτσι). Να θυμίσω ότι τα ακίνητα αυτά δεν είχε τολμήσει να τα πειράξει ουτε η τρόικα. Είχαν παραμείνει εκτός ΤΑΙΠΕΔ, λόγω του ότι είναι ακίνητα που ανήκουν στους Έλληνες ασφαλισμένους ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΟΥΛΗΘΟΥΝ ή ΝΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΟΥΝ.
Ο ανεπάγγελτος όμως και ο υφυπουργός του, έβαλαν χέρι σε αυτά τα ακίνητα καθώς φαίνεται.
Τι συμβαίνει λοιπόν;
Οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ ή του ΕΤΕΑΕΠ, τι λένε για αυτό;
Μήπως τα “άρπαξε” το ΤΕΚΑ και τα ξεπουλάει παρανόμως το λόμπυ των οπαδών του Πινοσέτ; (κατά το επικουρικό Πινοσετ;)
Υπάρχει η οποιαδήποτε απόφαση κάποιου ΔΣ που να προκηρύσσει κάποιο διαγωνισμό πώλησης, παραχώρησης ή ενοικίασης;
Η ομοσπονδία των εργαζόμενων του ΕΦΚΑ, που κατά τεκμήριο είναι ο θεματοφύλακας των συμφερόντων των ασφαλισμένων, έχει κάποια γνώση για το θέμα;
Το ίδιο το Υπουργείο Εργασίας τι έχει να πεί;
Λέγεται επίσης ότι κάποια “ύποπτα” παιχνίδια παίζονται γύρω από το κουφάρι του κτιρίου του ΙΚΑ στην πλατεία Κουμουνδούρου. Για το κτίριο αυτό έχουν ξοδευτεί δεκάδες εκατομμύρια για την διασφάλιση της στατικής του επάρκειας, ενώ η σημερινή διοίκηση το έχει αφήσει στην τύχη του και τώρα λένε ότι πάει, με τίνος απόφαση άραγες, στα χέρια κάποιων πεθερικών.
Υπάρχουν σχετικές αποφάσεις;
Τι ακριβώς διερευνά ο εισαγγελέας για το κτίριο αυτό;
Προβλέπω ότι δεν θα είναι λίγες οι υποθέσεις ποινικού χαρακτήρα που θα έχει να διαχειριστεί η νέα, υπό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας μετά τις εκλογές.
Τίποτα δεν θα μείνει ατιμώρητο, όπως και η υπόθεση της εκπαραθύρωσης των υφιστάμενων Γενικών διευθυντών για να μπούν πειρατικά τα 8χίλιαρα…..
Η ενίσχυση ανέρχεται σε 10% επί του ύψους των αγορών ειδών κάθε είδους από τα καταστήματα που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο τροφίμων και έως τα ακόλουθα όρια που διαμορφώνονται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών. Η ενίσχυση δίνεται σε επίπεδο νοικοκυριού. Ως μέλη του νοικοκυριού λαμβάνονται οι σύζυγοι ή μέλη με σύμφωνο συμβίωσης, τα εξαρτώμενα τέκνα αυτών, τα λοιπά εξαρτώμενα μέλη και τα φιλοξενούμενα μέλη.
Το μηνιαίο όριο αγορών ανά νοικοκυριό επί του οποίου λαμβάνει την ενίσχυση 10% ανέρχεται σε 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, αυξανόμενο κατά 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού και έως 1000 ευρώ αγορές.
Μηνιαίο όριο αγορών και ύψος ενίσχυσης, παραδείγματα:
Τα ανωτέρα ποσά πιστώνονται μηνιαίως σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά σε καταστήματα λιανικού εμπορίου τροφίμων.
Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιλέξει κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό τα ποσά καταβάλλονται ανά τρίμηνο και το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 80% των ανωτέρω ποσών.
Δικαιούχοι και κριτήρια ένταξης
Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι φυσικά πρόσωπα άγαμα ή έγγαμα ή σε κατάσταση χηρείας ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή εν διαστάσει ή διαζευγμένα. Ειδικά, για τους έγγαμους ή τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, δικαιούχος είναι ο υπόχρεος σε υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά το άρθρο 67 του ν. 4172/2013 ή ένας εκ των δύο σε περίπτωση υποβολής χωριστής δήλωσης.
Τα φυσικά πρόσωπα δικαιούνται της ενίσχυσης, εφόσον πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
Το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημά τους, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσής του, πραγματικό και τεκμαρτό, ανέρχεται έως 16.000 ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και 24.000 ευρώ για έγγαμο υπόχρεο ή τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης που υποβάλλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση βάσει της υποπερ. ββ’ της περ. στ’ της παρ. 4 του άρθρου 67 του ν.4172/2013 (δικαστική συμπαράσταση ή πτώχευση), ή τους έγγαμους που υποβάλλουν φορολογική δήλωση βάσει της περ. β της παρ. 4 του άρθρου 67 του ν.4172/2013 ή τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και έχουν υποβάλει κοινή φορολογική δήλωση χωρίς τέκνα, το οποίο προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού. Ομοίως, για τη μονογονεϊκή οικογένεια το ως άνω εισόδημα ανέρχεται έως 24.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος μετά το πρώτο. Στο ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα δεν περιλαμβάνεται εκείνο το οποίο αθροιστικά απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος.
Για τον προσδιορισμό της οικογενειακής κατάστασης, του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων, άλλων εξαρτώμενων μελών και φιλοξενούμενων μελών, καθώς και των εισοδηματικών κριτηρίων, χρησιμοποιούνται τα δεδομένα της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων, του φορολογικού έτους 2021, όπως έχει διαμορφωθεί κατά την 31η Δεκεμβρίου 2022. Αν οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης υποβάλλουν χωριστή δήλωση λαμβάνεται ο μεγαλύτερος εκ του αριθμού τέκνων που έχει δηλωθεί σε μια εκ των δύο (2) δηλώσεων.
Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2022, υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων, κατά τον ν. 4172/2013, τέκνων, που αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021, να μην υπερβαίνει το ποσό των 250.000 ευρώ για τους άγαμους, τους υπόχρεους σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και το ποσό των 400.000 ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Εξαιρούνται από τη χορήγηση της ενίσχυσης:
α) Τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία δηλώνονται στη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων ως εξαρτώμενα μέλη του υπόχρεου κατά το άρθρο 11 του ν. 4172/2013.
β) Τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία δηλώνουν στη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων ότι φιλοξενούνται.
γ) Τα φυσικά πρόσωπα που εμπίπτουν στο φόρο πολυτελούς διαβίωσης.
δ) Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής.
ε) Τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν υποβάλλει οριστικά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2021 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Για τον προσδιορισμό των ανωτέρω εξαιρέσεων χρησιμοποιούνται τα δεδομένα της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων του φορολογικού έτους 2021, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί κατά την 31η Δεκεμβρίου 2022 και άλλες πηγές.
Διαδικασία χορήγησης και χρήσης της ενίσχυσης
Ο δικαιούχος φυσικό πρόσωπο (ο υπόχρεος σε υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή ένας εκ των δύο συζύγων/μελών σε περίπτωση υποβολής χωριστής δήλωσης) εισέρχεται σε σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα στο gov.gr, με τους κωδικούς taxisnet, όπου πιστοποιείται η επιλεξιμότητα και πληροφορείται το μηνιαίο ύψος της ενίσχυσης.
Κατόπιν δύναται να επιλέξει τη χρήση ψηφιακής χρεωστικής κάρτας ή την λήψη της ενίσχυσης σε τραπεζικό λογαριασμό.
Σε περίπτωση λήψης της ενίσχυσης σε τραπεζικό λογαριασμό λαμβάνει το 80% του ύψους της ενίσχυσης, σε τριμηνιαία βάση και δύναται να κάνει χρήση του ποσού όπως επιθυμεί.
Σε περίπτωση χρήσης ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, το πλήρες ποσό της ενίσχυσης πιστώνεται σε μηναία βάση και ειδικότερα η πρώτη πίστωση πραγματοποιείται πριν το τέλος του Φεβρουαρίου 2023 και στη συνέχεια εντός της πρώτης εβδομάδας κάθε μηνός.
Το πιστωθέν χρηματικό ποσό στη ψηφιακή χρεωστική κάρτα δύναται να χρησιμοποιείται από τον δικαιούχο για την πραγματοποίηση αγορών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο τομέα του λιανικού εμπορίου τροφίμων και φέρουν, ιδίως, τους ακόλουθους Κωδικούς Κατηγορίας Εμπόρου (Merchant Category Codes – MCC):
Τα εισοδηματικά κριτήρια εκτιμάται ότι τα καλύπτουν το 83% των νοικοκυριών και τα περιουσιακά το 95% των νοικοκυριών. Δυνητικοί ωφελούμενοι εκτιμούνται περί τα 3,2 εκατ. νοικοκυριά (εκ των 4,1 εκατ. νοικοκυριών) με περίπου 8,5 εκατ. μέλη (εκ των 10,4 εκατ. πληθυσμού).
Το μεσοσταθμικό όριο αγορών εκτιμάται στα περίπου 380 ευρώ και αφορούν αγορές ύψους περίπου 1,2 δισ. ευρώ μηνιαίως.
Το δημοσιονομικό κόστος για τους έξι μήνες, υπό την υπόθεση ότι περίπου τα μισά νοικοκυριά θα επιλέξουν τη χρήση χρεωστικής ψηφιακής χρεωστικής κάρτας ανέρχεται σε περίπου 650 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο του κόστους θα καλυφθεί από τo αποθεματικό του Προϋπολογισμού για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης.
Παραδείγματα ενισχύσεων
Ερωτήσεις και Απαντήσεις
Τα εισοδηματικά όρια για τη λήψη της ενίσχυσης πώς διαφέρουν ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού;
Δικαιούχοι είναι νοικοκυριά όπου το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημά τους ανέρχεται έως 16.000 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό και 24.000 ευρώ για τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης, το οποίο προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού, σύμφωνα με το έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης.
Συνεπώς εάν ο υπόχρεος στην υποβολή φορολογικής δήλωσης είναι έγγαμος με δύο εξαρτώμενα τέκνα και επίσης έχει ένα τρίτο τέκνο μεγαλύτερης ηλικίας που δεν θεωρείται εξαρτώμενο αλλά το φιλοξενεί, τότε τα μέλη του νοικοκυριού εκλαμβάνονται ως πέντε και τόσο τα εισοδηματικά όρια, όσο και το ύψος της ενίσχυσης διευρύνονται αντιστοίχως.
Επίσης εάν ο ανωτέρω υπόχρεος δηλώνει ως εξαρτώμενο μέλος και τον παππού, τότε τα μέλη του νοικοκυριού εκλαμβάνονται ως έξη.
Εάν ο παππούς δεν είναι εξαρτώμενο μέλος του υιού και δεν φιλοξενείται στον υιό, είναι δικαιούχος της ενίσχυσης ως ξεχωριστό νοικοκυριό.
Τα εισοδηματικά όρια αναφέρονται σε μεικτό ή καθαρό εισόδημα;
Το όριο εισοδήματος υπολογίζεται επί του φορολογητέου εισοδήματος. Δηλαδή του εισοδήματος μετά από ασφαλιστικές εισφορές και προ φόρων (όπως ισχύει και με τα εισοδηματικά όρια του επιδόματος θέρμανσης).
Πώς λαμβάνεται η ενίσχυση και πώς χρησιμοποιείται;
Η ενίσχυση λαμβάνεται κατόπιν αίτησης σε σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα στο gov.gr, η οποία θα είναι διαθέσιμη μετά τα μέσα Φεβρουαρίου 2023. Κατά την αίτηση ο ωφελούμενος θα πληροφορηθεί εάν είναι δικαιούχος, το μηναίο ύψος ενίσχυσης ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού και θα επιλέξει αν θέλει να λάβει την ενίσχυση υπό τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας ή στον τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλώσει.
Σε περίπτωση λήψης της ενίσχυσης σε τραπεζικό λογαριασμό λαμβάνει το 80% του ύψους της ενίσχυσης, σε τριμηνιαία βάση (μία τέλος Φεβρουαρίου και μία τέλος Μαΐου) και δύναται να κάνει χρήση του ποσού όπως επιθυμεί.
Σε περίπτωση χρήσης ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, το πλήρες ποσό της ενίσχυσης πιστώνεται σε μηναία βάση και ειδικότερα η πρώτη πίστωση πραγματοποιείται πριν το τέλος του Φεβρουαρίου 2023 και στη συνέχεια εντός της πρώτης εβδομάδας κάθε μηνός.
Σε τι είδους καταστήματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ψηφιακή χρεωστική κάρτα;
Το πιστωθέν χρηματικό ποσό στη ψηφιακή χρεωστική κάρτα δύναται να χρησιμοποιείται από τον δικαιούχο για την πραγματοποίηση αγορών κάθε είδους από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο τομέα του λιανικού εμπορίου τροφίμων. Σε αυτές περιλαμβάνονται σουπερμάρκετ, φούρνοι, μινι-μάρκετ, οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, γαλακτοπωλεία και εν γένει οποιαδήποτε επιχείρηση έχει στη συσκευή POS τον κωδικό (MCC) που αντιστοιχεί στους σχετικούς κωδικούς λιανικού εμπορίου τροφίμων. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και έμποροι τροφίμων σε λαϊκές αγορές.
Σημειώνεται ότι η ψηφιακή κάρτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αγορά όλων των ειδών που πωλούν τα ανωτέρω καταστήματα.
Σε περίπτωση λήψης της ενίσχυσης στον τραπεζικό λογαριασμό δεν υπάρχει περιορισμός ως προς το πού μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ενίσχυση.
Η ψηφιακή χρεωστική κάρτα πώς λειτουργεί;
Η κάρτα λειτουργεί μέσω του κινητού του χρήστη στα μηχανήματα POS των καταστημάτων. Όπως και οι πλαστικές κάρτες, ο ωφελούμενος μπορεί να επιλέξει να κάνει χρήση σε μία αγορά όλου του ποσού που έχει η κάρτα ή μέρος του ποσού και το υπόλοιπο να το πληρώσει με οποιοδήποτε άλλο μέσο, σε αντιστοιχία με ότι ίσχυσε στο fuel pass.
Σε περίπτωση που δεν εξαντλήσει το ποσό στην κάρτα εντός του μηνός, το υπόλοιπο μεταφέρεται και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τους επόμενους μήνες, μαζί με τα επιπλέον ποσά που πιστώνονται κάθε μήνα.
το 8,5% βρέθηκε ο πληθωρισμός τον Νοέμβριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Το παραπάνω συνιστά ένα «φρένο» σχετικά με το 9,1% του Οκτωβρίου, ωστόσο προκύπτει ότι οι τιμές των τροφίμων σημείωσαν νέα αύξηση κατά τη διάρκεια του μήνα που εφαρμόστηκε το «καλάθι του νοικοκυριού».
Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλες είναι οι ανατιμήσεις σε βασικά είδη και ειδικά στα τρόφιμα. Αυξήσεις 25,3% σημειώθηκαν στα γαλακτοκομικά, 20,4% στα έλαια, 18,7% στο ψωμί, 16,7% στα κρέατα και 12,6% στα λαχανικά.
Παραμένουν και οι αυξήσεις τιμών στην ενέργεια, αν και ο ρυθμός αύξησης υποχώρησε (εδώ και ένα χρόνο και πλέον είναι σε εξέλιξη). Στο φυσικό αέριο η ανατίμηση είναι της τάξης 27,8%, στα στερεά καύσιμα 23,2%. Πτωτικά κινήθηκε η τιμή στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο -5,3%.
Σημαντικές είναι οι ανατιμήσεις και στις μεταφορές. Αύξηση 42% σημειώθηκε στα αεροπορικά εισιτήρια, 32,9% στα ταξί και 26,7% στα πλοία.
Τα στοιχεία
Ειδικότερα, από τη σύγκριση του Γενικού ΔΤΚ του μηνός Νοεμβρίου 2022 με τον αντίστοιχο Δείκτη του Νοεμβρίου 2021 προέκυψε αύξηση 8,5% έναντι αύξησης 4,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2021 με το 2020.
Ο Γενικός ΔΤΚ κατά τον μήνα Νοέμβριο 2022, σε σύγκριση με τον Οκτώβριο 2022 δεν παρουσίασε μεταβολή. Κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους σημειώθηκε αύξηση 0,5% .
Ο μέσος ΔΤΚ του δωδεκαμήνου Δεκεμβρίου 2021 – Νοεμβρίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Δεκεμβρίου 2020 – Νοεμβρίου 2021, παρουσίασε αύξηση 9,5% έναντι αύξησης 0,6% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Δεκεμβρίου 2020 – Νοεμβρίου 2021 με το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2019 – Νοεμβρίου 2020.
Οι τιμές που κράτησαν ψηλά τις τιμές
Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 8,5% τον μήνα Νοέμβριο 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Νοεμβρίου 2021, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
1. Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
• 15,0% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρησοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ-κακάο-τσάι, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.
• 2,8% στην ομάδα Αλκοολούχα ποτά και καπνός, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα).
• 10,9% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
• 4,8% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, επισκευή και συντήρηση κατοικίας,
υπηρεσίες κοινοχρήστων, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, στερεά καύσιμα. Μέρος της αύξησης αυτής
αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στον ηλεκτρισμό.
• 11,0% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και
διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, οικιακές συσκευές και επισκευές, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη
και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.
• 2,8% στην ομάδα Υγεία, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: φαρμακευτικά προϊόντα, ιατρικά προϊόντα, ιατρικέςοδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες, νοσοκομειακή περίθαλψη.
• 14,5% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα,
μοτοποδήλατα-μοτοσυκλέτες, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα και λιπαντικά, συντήρηση και επισκευή
εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με ταξί, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο,
εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με πλοίο.
• 2,7% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού, μικρά είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα, κινηματογράφους-θέατρα, γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης, πακέτο διακοπών. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε οπτικοακουστικό εξοπλισμό-υπολογιστές-επισκευές.
• 2,2% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: δίδακτρα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δίδακτρα
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
• 8,0% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενείακυλικεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
• 4,9% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: κομμωτήρια και καταστήματα
προσωπικής φροντίδας, άλλα είδη ατομικής φροντίδας.
2. Από τη μείωση του δείκτη κατά:
• 2,1% στην ομάδα Επικοινωνίες, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες
Στο 9,5% διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της Eurostat. Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός έφτασε σε ύψος ρεκόρ, της τάξης του 10,6%.
Τα χαμηλότερα ετήσια ποσοστά καταγράφηκαν στη Γαλλία (7,1%), στην Ισπανία (7,3%) και στη Μάλτα (7,4%). Το υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Εσθονία (22,5%), στη Λιθουανία (22,1%) και στην Ουγγαρία (21,9%).
Σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, ο ετήσιος πληθωρισμός μειώθηκε σε έντεκα κράτη-μέλη, παρέμεινε σταθερός σε τρία και αυξήθηκε σεδεκατρία.
Η μεγαλύτερη συμβολή στον ρυθμό πληθωρισμού της ζώνης του ευρώ προήλθε από την ενέργεια. Ακολουθούν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός, οι υπηρεσίες και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά.
Οι μεγάλες εταιρείες της ψηφιακής οικονομίας προχωρούν σε μαζικές απολύσεις
Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος
Η ψηφιακή οικονομία ήταν κάποτε το μέλλον. Σήμερα είναι το παρόν, σε πολλές όψεις και της οικονομίας και της ζωής μας γενικότερα.
Όμως, ταυτόχρονα είναι και ένα πεδίο που εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε μια μεγάλη «φούσκα».
Αυτό δεν έχει να κάνει τόσο με την ικανότητα επιχειρήσεων όπως η Alphabet (Google), η Μeta (Facebook), η Amazon, το Twitter, να έχουν μεγάλα εισοδήματα και άρα κέρδη.
Αυτό έχει να κάνει με τις διαφημίσεις, τα big data και άλλες εμπορεύσιμες υπηρεσίες που μπορούν να προσφέρουν.
Κυρίως έχει να κάνει με το πώς αντιμετωπίζονται στις αγορές, το πώς συχνά υπερεκτιμάται η αξία τους – γεγονός που σχετίζεται και με διάφορες προβολές για το πώς θα πάνε στο μέλλον – και την αλαζονεία που διακατέχει συχνά τα στελέχη τους.
Έχει να κάνει με την εκτίμηση ότι μπορούν να κάνουν τεράστιες επενδύσεις – δείτε για παράδειγμα πώς ο Έλον Μασκ αποφάσισε να αγοράσει το twitter για ένα ποσό πολύ μεγαλύτερο από αυτό της πραγματικής αξίας του, για να ανακαλύψει μετά ότι η εταιρεία είχε διάφορα προβλήματα.
Έχει να κάνει με τη μεγαλομανία του Μαρκ Ζούκεμπεργκ που θεώρησε ότι μπορούσε να κάνει τεράστιες επενδύσεις στην «εικονική πραγματικότητα» του metaverse, για να ανακαλύψει ότι αυτό δημιουργούσε προβλήματα στη συνολική οικονομική ευρωστία της εταιρείας που δημιούργησε.
Έχει να κάνει με τον τρόπο που λειτουργούν τα χρηματιστήρια που συχνά απλώς αναζητούν κάποιο λόγο ή ακόμη και πρόσχημα για να κάνουν «ράλι» στις τιμές των μετοχών. Αυτό διευκολύνει σε μια φάση τους πάντες και διογκώνει, κάποιες φορές και τεχνητά, την αξία των επιχειρήσεων αυτών.
Μόνο που αυτό συχνά είναι μια «φούσκα»…
Και οι «φούσκες» κάποτε σπάνε και τότε έρχεται η ώρα της «διόρθωσης».
Μόνο που η διόρθωση δεν αφορά απλώς αριθμούς σε οθόνες και χρηματιστηριακούς δείκτες. Αφορά πραγματικούς ανθρώπους και ζωές.
Αφορά τους εργαζομένους που αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμο υλικό με απολύσεις που κρίνονται ως ο εύκολος τρόπος για να μειωθεί το λειτουργικό κόστος μιας επιχείρησης.
Όλα αυτά θα πρέπει να μας κάνουν να σκεφτούμε πολύ σοβαρά προς τα πού πάνε τα πράγματα.
Προφανώς χρειαζόμαστε το δυναμισμό της αγοράς και τη «δημιουργική τρέλα» των ανθρώπων που επενδύουν στην καινοτομία.
Όμως, δεν χρειαζόμαστε ούτε την αλαζονεία των μεγιστάνων που ενίοτε συμπεριφέρονται λες και είναι σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν, ούτε τον κυνισμό αυτών που βλέπουν τους ανθρώπους σαν αριθμούς…
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η Γερμανία κινδυνεύει να χάσει το 4,8% της οικονομικής παραγωγής εάν η Ρωσία σταματήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου και η Bundesbank έχει προσδιορίσει την πιθανή ζημιά στα 220 δισεκατομμύρια ευρώ (225 δισεκατομμύρια δολάρια). Αν και είναι βέβαιο ότι θα είναι ένα οδυνηρό χτύπημα, ο φόβος στη Γερμανία είναι ότι σύντομα θα ακολουθήσει διαρθρωτική απώλεια ανταγωνιστικότητας.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες πιθανότατα θα έλκονται σε περιοχές με αξιόπιστους πόρους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως οι θυελλώδεις ακτές της Γερμανίας ή περιοχές πλούσιες σε ηλιακή ακτινοβολία στη Μεσόγειο, δυνητικά εξουδετερώνοντας βιομηχανικές περιοχές κατά μήκος του Ρήνου και στο νότο της Γερμανίας, σύμφωνα με ανώτερο στέλεχος μεγάλης γερμανικής κατασκευαστής.
Ορισμένα στελέχη της χημικής βιομηχανίας λένε ότι η παραγωγή θα μπορούσε να μεταφερθεί στην Τουρκία όπου υπάρχει πρόσβαση στους αγωγούς του Αζερμπαϊτζάν.
Σχεδόν τα μισά από τα 40,6 εκατομμύρια σπίτια της Γερμανίας θερμαίνονται με φυσικό αέριο. «Το οικονομικό μας σύστημα κινδυνεύει να καταρρεύσει», δήλωσε ο Michael Kretschmer, ο πρωθυπουργός του κρατιδίου της Σαξονίας από τους συντηρητικούς της αντιπολίτευσης. «Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, η Γερμανία θα μπορούσε να αποβιομηχανοποιηθεί», είπε στην εφημερίδα Die Zeit, επαναλαμβάνοντας την έκκλησή του να «παγώσει» ο πόλεμος στην Ουκρανία και να αποδεχτεί ουσιαστικά τις στρατιωτικές προόδους του Πούτιν.
Οι περισσότεροι Γερμανοί υποστηρίζουν την Ουκρανία – περίπου οι μισοί λένε ότι η κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει να υποστηρίζει το Κίεβο παρά το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Policy Matters για την Die Zeit – αλλά επικριτές όπως ο Kretschmer θα μπορούσαν να κερδίσουν έλξη καθώς πέφτουν οι θερμοκρασίες. Αυτό θα ασκούσε ακόμη μεγαλύτερη πίεση στον Σολτς.
Παρά το γεγονός ότι βρισκόταν σε μήνες στην κρίση, η κυβέρνησή του μόλις άρχισε να κοινοποιεί δημόσια έναν στόχο να μειώσει τη ζήτηση έως και 20%. Και σε ένδειξη του επείγοντος, αύξησε πρόσφατα τον ελάχιστο στόχο της για αποθήκευση φυσικού αερίου – τώρα 15 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από τα επίπεδα σε ολόκληρη την ΕΕ.
Λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση του Σολτς τον Δεκέμβριο, δεκάδες νεοεκλεγέντες πολιτικοί στον συνασπισμό του Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Ελεύθερων Δημοκρατών που ήταν υπέρ των επιχειρήσεων θεωρούσαν θεωρία συνωμοσίας τη συζήτηση για τους κινδύνους αερίου της Γερμανίας, αλλά στη συνέχεια είδαν τα γεγονότα: ο χρόνος θα διαρκούσε περίπου 10 ημέρες εάν εμφανιστεί ένα κρυολόγημα. Ήταν η αρχή ενός ριάλιτι. Για δεκαετίες, η ηγεσία της Γερμανίας υπό τον Γκέρχαρντ Σρέντερ και την Άνγκελα Μέρκελ υποστήριξε ότι οι άνετες ενεργειακές σχέσεις με τη Ρωσία ήταν πλεονέκτημα παρά υποχρέωση. Στην περσινή εκστρατεία, ο Σολτς χαρακτήρισε την κριτική των ΗΠΑ για τη γερμανική πολιτική «ψευδή» επειδή δεν έλαβε υπόψη ολόκληρο το ενεργειακό μείγμα. Η σκέψη σε μεγάλο μέρος του πολιτικού φάσματος της χώρας ήταν ότι αν η Ρωσία δεν έκοψε τις προμήθειες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, δεν θα το έκανε κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης με την Ουκρανία.
Αλλά με την Ευρώπη να στρέφεται προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να απομακρύνεται από τα ορυκτά καύσιμα που παρέχει η Ρωσία, οι αξιωματούχοι υποτίμησαν την προθυμία του Πούτιν να εκμεταλλευτεί τη μόχλευση όσο ακόμη την είχε. Έχασαν επίσης μια βασική κόκκινη σημαία. Πριν από τον πόλεμο, μια μονάδα της Gazprom ήλεγχε περίπου το 20% της χωρητικότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου της Γερμανίας, είχε σημαντικό μερίδιο σε μια αυστριακή τοποθεσία και είχε δικαιώματα απόκρυψης μεγάλων ποσοτήτων καυσίμων στην Ολλανδία. Ωστόσο, ο κρατικός γίγαντας φυσικού αερίου δεν ανοικοδόμησε τα αποθέματα πριν από τον περασμένο χειμώνα, σημάδι ότι οι προετοιμασίες για την εξόπλιση της ενέργειας είχαν γίνει κάτω από τη μύτη της Ευρώπης.
Λιγότερα τρόφιµα βάζουν πλέον στο καλάθι του σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές, καθώς οι ανατιμήσεις κατατρώνε το διαθέσιμο εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η NielsenIQ, ο όγκος πωλήσεων στην κατηγορία τρόφιμα – ποτά υποχώρησε το α’ εξάμηνο του 2022 (στοιχεία μέχρι τις 19 Ιουνίου 2022) κατά 2,7%, εξέλιξη η οποία αποδίδεται στις μεγάλες αυξήσεις τιμών, που μεσοσταθμικά στα τυποποιημένα τρόφιμα έφτασε στο πρώτο ήμισυ του έτους το 4,2%.
Υπενθυμίζεται ότι συνολικά στην ομάδα τρόφιμα – μη αλκοολούχα ποτά, που περιλαμβάνει και τα νωπά προϊόντα και όχι μόνο τις πωλήσεις από το κανάλι του σούπερ μάρκετ, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) έδειξαν τον Ιούνιο του 2022 αύξηση τιμών 12,6%.
H αξιοσημείωτη μείωση πωλήσεων σε τρόφιμα, αλλά και σε όλες τις άλλες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, όπως είναι τα είδη φροντίδας νοικοκυριού (απορρυπαντικά κ.ά.) και τα είδη ατομικής περιποίησης (αφρόλουτρα, σαμπουάν κ.λπ.) είχε ως συνέπεια την οριακή αύξηση του τζίρου των σούπερ μάρκετ μόλις κατά 0,9% το α΄ εξάμηνο του 2022 σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021. Αύξηση η οποία οφείλεται αποκλειστικά στη μεγάλη αύξηση τιμών, όπως επισημαίνει και η NielsenIQ.
Ο όγκος πωλήσεων στην κατηγορία τρόφιμα – ποτά υποχώρησε το α΄ εξάμηνο του 2022 κατά 2,7%.
Τα ρεκόρ ανατιμήσεων σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα καταγράφονται σε πολύ βασικές κατηγορίες προϊόντων, γεγονός που επιβαρύνει πολύ περισσότερο τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, οι τιμές στις κατηγορίες του ελαιολάδου, του συσκευασμένου τυριού και των αλεύρων έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 22,7%, 9,6% και 9,1% αντιστοίχως. Στις παραπάνω αυξήσεις τιμών, μάλιστα, έχουν συμβάλει ιδιαιτέρως οι μήνες Μάιος και Ιούνιος, καθώς τότε κυρίως καταγράφηκαν έντονες ανατιμήσεις σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2022.
Η κατάσταση από πλευράς τιμών κάθε άλλο παρά ιδανική είναι και στις άλλες κατηγορίες ειδών σούπερ μάρκετ, γεγονός που προκαλεί επίσης μεγάλη μείωση των πωλήσεων.
Συγκεκριμένα, οι τιμές των προϊόντων φροντίδας νοικοκυριού έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά στο α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους κατά 3,4% και των προϊόντων προσωπικής περιποίησης κατά 2,1%. Η μείωση του όγκου πωλήσεων είναι τέτοια που έχει προκαλέσει μεγάλη μείωση και των πωλήσεων σε αξία, κατά 5,3% στα είδη φροντίδας νοικοκυριού και κατά 3,6% στα είδη προσωπικής περιποίησης. Μεταξύ των κατηγοριών στις οποίες έχουν καταγραφεί οι υψηλότερες ανατιμήσεις είναι το αλουμινόχαρτο (16,7%), αλλά και οι πάνες (9%).
Εκτός από το να αγοράζουν λιγότερα προϊόντα οι καταναλωτές στρέφονται και στην επιλογή φθηνότερων προϊόντων και δη στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διαμορφώνεται φέτος σε 13,6% από 12,7% έναν χρόνο πριν. Την ίδια στιγμή λιανέμποροι και προμηθευτές επίσης επιδιώκουν να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, εντείνοντας την προωθητική δραστηριότητα μέσα στα καταστήματα, με συνέπεια τα 2/3 των λεγόμενων ταχυκίνητων αγαθών (των βασικών ειδών σούπερ μάρκετ δηλαδή) να πωλούνται υπό κάποιο καθεστώς προσφοράς.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα αυστηρά lockdown της Κίνας - τακτική γνωστή και ως «Covid Zero» - σταματούν τις αλυσίδες εφοδιασμού, «σφυροκοπούν» την ανάπτυξη και ωθούν τον πληθωρισμό σε υψηλά σαράντα ετών. Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους το Bloomberg Economics μείωσε κατά το αστρονομικό ποσό των 1,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων την πρόβλεψή του για το παγκόσμιο ΑΕΠ το 2022.
Τι γίνεται, όμως, αν ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα lockdown στην Κίνα που μείωσαν την ανάπτυξη και αύξησαν τον πληθωρισμό, αποτελούν μόνο ένα αρχικό χτύπημα; Ο πόλεμος και η πανδημία δεν θα διαρκέσουν για πάντα. Αλλά το υποκείμενο πρόβλημα – ένας κόσμος που διαιρείται όλο και περισσότερο μέσω συνεχόμενων γεωπολιτικών ρήξεων – φαίνεται ότι θα επιδεινωθεί, λένε οι αυντάκτες της ανάλυσης.
Το Bloomberg Economics έκανε μια προσομοίωση για το πώς μπορεί να μοιάζει μακροπρόθεσμα μια επιταχυνόμενη αντιστροφή της παγκοσμιοποίησης.
Δείχνει έναν πολύ φτωχότερο και λιγότερο παραγωγικό πλανήτη, με το εμπόριο να έχει επανέλθει στα επίπεδα πριν από την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ένα επιπλέον πλήγμα: ο πληθωρισμός θα ήταν πιθανότατα υψηλότερος και πιο ασταθής.
Για τους επενδυτές, ένας κόσμος δυσάρεστων εκπλήξεων σχετικά με την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό δεν μπορεί να ευνοήσει τις αγορές μετοχών ή ομολόγων.
Μέχρι στιγμής το 2022, τα εμπορεύματα – όπου η σπανιότητα οδηγεί τις τιμές υψηλότερα – ήταν μεταξύ των μεγάλων νικητών, μαζί με εταιρείες που τα παράγουν ή τα εμπορεύονται. Οι μετοχές των αμυντικών εταιρειών ενισχύθηκαν επίσης, καθώς οι παγκόσμιες εντάσεις εκτινάσσονται στα ύψη.
Αλλά «ο κατακερματισμός θα παραμείνει», λέει ο Robert Koopman, επικεφαλής οικονομολόγος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Αναμένει μια «αναδιοργανωμένη παγκοσμιοποίηση» που θα έχει κόστος: «Δεν θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε την παραγωγή χαμηλού κόστους και οριακού κόστους τόσο εκτενώς όσο κάναμε».
Για τρεις δεκαετίες, ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της παγκόσμιας οικονομίας ήταν η ικανότητά της να παράγει όλο και περισσότερα αγαθά σε όλο και χαμηλότερες τιμές.
Η είσοδος περισσότερων από ένα δισεκατομμύριο εργαζομένων από την Κίνα και το πρώην σοβιετικό μπλοκ στην παγκόσμια αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με την πτώση των εμπορικών φραγμών και τα υπερ-αποδοτικά logistics, δημιούργησαν μια εποχή αφθονίας για πολλούς.
Όμως τα τελευταία τέσσερα χρόνια έφεραν μια κλιμακούμενη σειρά αναταραχών. Οι δασμοί πολλαπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας. Η πανδημία έφερε lockdown. Και τώρα, οι κυρώσεις και οι έλεγχοι των εξαγωγών ανατρέπουν την προσφορά εμπορευμάτων και αγαθών.
Όλα αυτά κινδυνεύουν να αφήσουν τις προηγμένες οικονομίες να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που πίστευαν ότι είχαν νικήσει εδώ και πολύ καιρό: αυτό της σπανιότητας.
Οι αναδυόμενες χώρες θα μπορούσαν να δουν πιο έντονες απειλές για την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια, όπως αυτές που προκαλούν ήδη αναταραχή σε χώρες από τη Σρι Λάνκα έως το Περού. Και όλοι θα πρέπει να αντιμετωπίσουν υψηλότερες τιμές.
Μερικοί αριθμοί απεικονίζουν την κλίμακα των νέων φραγμών.
Δασμοί: Ο εμπορικός πόλεμος οδήγησε τις αμερικανικές επιβαρύνσεις για κινεζικά προϊόντα να αυξηθούν από 3% σε περίπου 15% κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.
Lockdowns: Η καταστολή του Covid στην Κίνα έχει θέσει σε κίνδυνο εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε εξαγωγές και έχει διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού για εταιρείες από την Apple Inc. έως την Tesla Inc.
Κυρώσεις: Το 1983, οι ροές του εμπορίου που υπόκεινταν σε απαγορεύσεις εξαγωγών ή εισαγωγών αντιστοιχούσαν μόνο στο 0,3% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Μέχρι το 2019, αυτό το μερίδιο είχε υπερπενταπλασιαστεί. Τα σαρωτικά εμπάργκο που προκλήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι προσπάθειες των χωρών να εξασφαλίσουν τις δικές τους προμήθειες εμποδίζοντας τις πωλήσεις στο εξωτερικό - όπως η πρόσφατη απαγόρευση των εξαγωγών σιταριού από την Ινδία - έχουν ωθήσει τον αριθμό ακόμη υψηλότερα.
Τον Ιανουάριο του 2022 η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του καθαρού κατώτατου μισθού ξεπέρασε το 14%
Θλιβερά είναι τα στοιχεία για τον Ιανουάριο του 2022, καθώς οι απώλειες στην αγοραστική δύναμη των μισθωτών που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό έφτασαν το 14% τον Ιανουάριο του 2022 (όταν ο πληθωρισμός έτρεχε με 6,2%, ενώ ενδέχεται να σπάσει και το φράγμα του 11% το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους), εκτοξεύοντας έτσι και το ποσοστό των εργαζομένων που ζουν σε συνθήκες υλικής στέρησης (δηλ. φτώχειας) που φτάνει πλέον το 46%.
Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας “ΑΥΓΗ”, αφορά έναν στους δύο αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό και το ποσοστό αυτό είναι πλέον το υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ε.Ε.
Με αυτά τα εξαιρετικά αρνητικά δεδομένα, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ αποστέλλοντας την πρότασή του σε κυβέρνηση και εργοδότες ζητεί αύξηση του κατώτατου μισθού (809 ευρώ) σε δύο φάσεις: Να πάει άμεσα ο κατώτατος μισθός στα 751 ευρώ και από τον νέο χρόνο να καταστεί ίσος με το 60% του διάμεσου μισθού πλήρους απασχόλησης.
Τεκμηριώνοντας το αίτημα άμεσης ενίσχυσης των μισθών, το ΙΝΕ παραθέτει τα δεδομένα που βυθίζουν στη φτωχοποίηση τη συντριπτική πλειοψηφία των χαμηλόμισθων εργαζόμενων:
Τον Ιανουάριο του 2022 η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του καθαρού κατώτατου μισθού ξεπέρασε το 14% έναντι του Ιανουαρίου του 2021, όταν η αντίστοιχη ετήσια απώλεια τον Δεκέμβριο του 2021 ήταν 12,1%.
Η αγοραστική δύναμη του εργαζομένου που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα βυθίζεται ταχύτατα και με τα δεδομένα του Ιανουαρίου είναι η έβδομη χαμηλότερη μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε.
Και αυτό καθώς σε κράτη – μέλη της Ε.Ε. στα οποία εφαρμόστηκαν Προγράμματα Οικονομικής Προσαρμογής με σημαντικές παρεμβάσεις στον κατώτατο μισθό (Πορτογαλία, Ιρλανδία) το χάσμα στην αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού σε σχέση με την Ελλάδα μεγάλωσε. Το 2021 η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα ήταν 1% χαμηλότερη από της Πορτογαλίας και 43% από της Ιρλανδίας. Τον Ιανουάριο του 2022 η διαφορά ανήλθε σε 5% και 45% αντίστοιχα.
Τα Βαλκάνια συγκλίνουν, εμείς αποκλίνουμε
Η αύξηση 2% που δόθηκε από την 1.1.2022 ήταν η χαμηλότερη στην Ε.Ε., ενώ την περίοδο 2020-2021 στην Ελλάδα δεν έγινε καμία αύξηση στον κατώτατο μισθό. Την ίδια στιγμή, στη Γερμανία δρομολογείται αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 15%, που θα ξεπεράσει το 60% του διάμεσου μισθού.
Ακόμα χειρότερα, παρατηρείται μια τάση απόκλισης όσον αφορά τις εξελίξεις στον κατώτατο μισθό μεταξύ της Ελλάδας και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ τα βαλκανικά κράτη – μέλη και της ανατολικής Ευρώπης συγκλίνουν με ταχύτερο ρυθμό προς τον μέσο όρο της Ε.Ε. (ETUI, 2021).
Μισθός φτώχειας
Σύμφωνα με το ΙΝΕ, η Ελλάδα έχει τη χειρότερη επίδοση ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. στα οποία ισχύει ο ενιαίος κατώτατος μισθός, καθώς “ο κατώτατος μισθός είναι επί της ουσίας μισθός σχετικής φτώχειας και όχι μισθός αξιοπρεπούς διαβίωσης”.
Το ποσοστό των μισθωτών στην Ελλάδα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και ζουν σε συνθήκες υλικής στέρησης είναι 46%, το υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Επιπλέον, η διαφορά με τα υπόλοιπα κράτη – μέλη είναι εξαιρετικά μεγάλη. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στη δεύτερη στην κατάταξη Ρουμανία το αντίστοιχο ποσοστό είναι δέκα ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από την Ελλάδα, ενώ στην Πορτογαλία τριανταπέντε ποσοστιαίες μονάδες.
Αχτσιόγλου: Φτωχοποίηση με υπογραφή Μητσοτάκη
“Η άρνηση της κυβέρνησης να προχωρήσει, όπως ζητάμε εδώ και μήνες, στην αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ οδηγεί σε συνθήκες φτωχοποίησης τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους”, τονίζει σε δήλωσή της η τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. Έφη Αχτσιόγλου.
Σχολιάζοντας τα στοιχεία του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ επισημαίνει ότι η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του καθαρού κατώτατου μισθού ξεπέρασε το 14% τον Ιανουάριο του 2022 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2021, ενώ η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 2% περιόρισε μόλις κατά 0,2% την απώλεια της αγοραστικής δύναμης,
“Οι συνέπειες της ακρίβειας και της καθήλωσης του κατώτατου μισθού είναι ακόμα πιο οδυνηρές για εργαζόμενους σε καθεστώς μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης.
Μάλιστα, το πρόβλημα διογκώνεται, καθώς ο πληθωρισμός από 6,2% τον Ιανουάριο ανέβηκε σε 7,2% τον Φεβρουάριο.
Mε υπεκφυγές, ψέματα και επιδότηση της αισχροκέρδειας η κυβέρνηση συνεχίζει να χλευάζει τις ανάγκες της κοινωνίας”, τονίζει η τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε αυτές όμως τις αγορές είναι ορατός όμως ο κίνδυνος να εκτιναχθεί το κόστος εισαγωγής αυτών των προϊόντων, όπως εκτιμά η ελληνική αγορά
Δεν θα υπάρξουν ελλείψεις στην επισιτιστική αγορά λόγω του πολέμου στην Ουκρανία διαβεβαίωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς μιλώντας στην «Ημερησία». Η Ελλάδα αντιμετωπίζει θέμα με το μαλακό σιτάρι και τον αραβόσιτο και θα καλύψει τις ανάγκες της από άλλες εναλλακτικές αγορές κυρίως στην Ευρώπη. Το «αγκάθι» είναι το κόστος, καθώς όπως παραδέχθηκε ο υπουργός «Δυστυχώς έχουν αυξηθεί οι τιμές σε αυτές τις αγορές».
«Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα όσον αφορά την επισιτιστική επάρκεια της χώρας» ξεκαθάρισε ο κ. Γεωργαντάς, σημειώνοντας ότι βρίσκεται σε συνεργασία με τους φορείς εισαγωγών τη χώρας, για τη διεύρυνση των αγορών που ήδη χρησιμοποιούνται, προκειμένου να καλυφθούν οι 250.000 τόνοι δημητριακών μαλακού σιταριού, που εισάγονται από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επανενεργοποίγσε την Επιτροπή Επισιτιστικής Ασφάλειας, με τη συμμετοχή υπηρεσιακών παραγόντων, εκπροσώπων της αγοράς, και ακαδημαϊκών, από τους οποίους ζητήθηκε πρόταση για τις καλύτερες εναλλακτικές αγορές ώστε να καλύψουν τη ζήτηση (δημητριακών). Ήδη οι εισαγωγείς του χώρου κινούνται σε εναλλακτικές αγορές και στην κατεύθυνση αυτή ο κ. Γεωργαντάς τόνισε ότι η κυβέρνηση παρέχει κάθε διευκόλυνση.
«Η κάθε χώρα έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και τις δικές της ανάγκες, τις οποίες προφανώς προσπαθεί να δει πως θα καλύψει. Στην Ελλάδα τα δύο ζητήματα, τα οποία υπάρχουν κατά βάση, θεωρητικά, είναι με το μαλακό σιτάρι και με τον αραβόσιτο για τα οποία υπάρχουν εναλλακτικές αγορές κι έχουν ήδη στραφεί οι εισαγωγείς. Δεν θα υπάρχει κανένα ζήτημα. Είναι από ευρωπαϊκές χώρες, αλλά υπάρχουν κι άλλες εναλλακτικές λύσεις. Άρα το ζήτημα για το οποίο μπορεί να αντιμετωπίζουν κάποιες άλλες χώρες σε συγκεκριμένα προϊόντα δεν θα αντιμετωπιστεί στην Ελλάδα Εμείς για παράδειγμα έχουμε επάρκεια σε ηλιέλαιο γιατί κάθε χώρα κάνει διαφορετική χρήση».
Ο κ. Γεωργαντάς υπογράμμισε ότι ήδη μαλακό σιτάρι και αραβόσιτος συμπεριλαμβάνονται στις συνδεδεμένες ενισχύσεις ως κίνητρο για ενίσχυση των καλλιεργουμένων εκτάσεων στη χώρα. «Γίνονται όλες εκείνες οι ενέργειες και για να ενισχυθούν συγκεκριμένες καλλιέργειες από την επόμενη περίοδο, που ξεκινούν οι αγρότες μας και βεβαίως είμαστε σε συνεργασία με τους συνδέσμους εισαγωγέων και όλους όσους επαγγελματικά ασχολούνται με τις εισαγωγές για να μπορέσουμε να τους βοηθήσουμε όπου αυτό απαιτείται στην αναζήτησή εναλλακτικών αγορών».
Εμείς θα διευκολύνουμε τους εισαγωγείς σε ότι μας ζητήσουν σε σχέση με τις εναλλακτικές αγορές στις οποίες υπάρχουν. Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία μαζί τους για να λύνουμε προβλήματα όπου αυτά παρατηρούνται, διότι οι εισαγωγείς είναι αυτοί που θα κάνουν τις κινήσεις για να φέρουν τις ποσότητες που χρειάζονται στη χώρα. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε μια απόλυτη συνεργασία, λύνουμε όποια μικρά ζητήματα παρουσιάζονται αλλά δεν διαβλέπουμε κανένα κίνδυνο της εισαγωγής αυτών των προϊόντων ποσοτήτων που χρειάζονται»
Που θα στραφεί η Ελλάδα για σιτηρά - Ποιο το κόστος
Σύμφωνα με τον υπουργό, οι αγορές που θα στραφεί η Ελλάδα είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και για τις δύο ποσότητες, και πάντα υπάρχει και η δυνατότητα της Αμερικής.
Σε αυτές όμως τις αγορές είναι ορατός όμως ο κίνδυνος να εκτιναχθεί το κόστος εισαγωγής αυτών των προϊόντων, όπως εκτιμά η ελληνική αγορά.
Ο υπουργός παραδέχθηκε ότι οι τιμές έχουν ανέβει σε αυτές τις αγορές, λόγω της αυξημένης ζήτησης, ωστόσο εξέφρασε την αισιοδοξία του, ότι θα ισορροπήσει η κατάσταση αφού οι εναλλακτικές αγορές είναι πολλές.
«Το ενεργειακό κόστος έχει δημιουργήσει σε όλα τα επίπεδα, αύξηση των τιμών των προϊόντων. Από τη στιγμή που δεν μπορείς να έχεις μια ομαλή αγορά, δεν λειτουργεί ομαλά η αγορά να έχεις από Ρωσία και Ουκρανία αυτό που έπαιρνες έως τώρα και πρέπει να το πάρεις από άλλες αγορές. Δυστυχώς έχουν αυξηθεί οι τιμές σε αυτές τις αγορές. Ας ελπίσουμε πολύ γρήγορα να τελειώσει αυτή συγκυρία, η εξωγενής αυτή δύσκολη συγκυρίαγια να έρθει σε μια ομαλότητα η αγορά. Δεν μπορεί κανείς να το προσδιορίσει, αυτό έχει να κάνει με τους κανόνες της αγοράς, αλλά οι εναλλακτικές αγορές είναι πολλές κι εγώ θέλω να πιστεύω ότι θα ισορροπήσει αυτή η δύσκολη κατάσταση το επόμενο διάστημα.»
Απαντώντας αν αυτό θα επιφέρει επιπλέον άνοδο στις τιμές των προϊόντων, ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν μικρές αυξήσεις στα προϊόντα αρτοποιϊας, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης, που έχει αυξήσει το κόστος παραγωγής σε όλα. «Θέλουμε να πιστεύουμε ότι έτσι θα παραμείνει».
Τέλος υποστήριξε ότι μέχρι τέλος Μαρτίου η ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσει την εργαλειοθήκη για τη λήψη πρόσθετων μέτρων στήριξης.
