Μνημόνια «τέλος».! Χρέος, Λιτότητα και Επιτροπεία …παραμένουν! Του Γιάννη Τόλιου

Κυριακή, 26/08/2018 - 12:00
Από Γιάννη Τόλιο,
διδάκτωρ Οικονομικών

Η «τυπική» έξοδος από τη Μνημόνια, αξιοποιείται από την κυβέρνηση και όλες τις μνημονιακές δυνάμεις και τα κυρίαρχα media, μαζί και τους εκπροσώπους των υπερεθνικών οργάνων της Ευρωζώνης και ΕΕ, ως ευκαιρία «επιβεβαίωσης» της αναγκαιότητας εφαρμογής τους, κρατώντας ταυτόχρονα επιφυλάξεις και κάνοντας κριτική «κατά το δοκούν», για επί μέρους επιλογές και χειρισμούς, αποσιωπώντας πάντα τις ευθύνες τους.

Οι αρνητικές συνέπειες των Μνημονίων έχουν ήδη στην πράξη διαπιστωθεί από τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού, παρ’ ότι θα άξιζε μια αναλυτική αποτίμηση «εφ’ όλης» της ύλης, των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών συνεπειών. Ωστόσο η «τυπική» έξοδος, δε σημαίνει πραγματική έξοδο διότι οι υπάρχουσες «ουρές» και το τέταρτο «άτυπο» Μνημόνιο, θα επηρεάσουν άμεσα την πορεία του λαού και της χώρας ως το 2022 και μακροπρόθεσμα ως το 2060.!

1.Ένας συνοπτικός απολογισμός
Στο όνομα της προστασίας των συμφερόντων των δανειστών (κυρίως γερμανικών-γαλλικών τραπεζών) και της «διασφάλισης» της πολιτικής επιλογής της άρχουσας τάξης για παραμονή «πάση θυσία» της χώρας στην ευρωζώνη, επήλθε τα τελευταία οκτώ χρόνια μια κοινωνική καταστροφή, η μεγαλύτερη της μεταπολεμικής περιόδου.
Ραγδαία φτωχοποίηση μεγάλου μέρους του ελληνική λαού, δραματική μείωση του ΑΕΠ, αποδιάρθρωση παραγωγικού ιστού, εκρηκτική ανεργία, κά, ενώ καταλύθηκε ουσιαστικά η εθνική και λαϊκή κυριαρχία. Στα τελευταία οκτώ χρόνια από τις δυνάμεις του κεφαλαίου, εφαρμόστηκε ένας «ταξικός πόλεμος» σε βάρος κυρίως της μισθωτής εργασίας, με συνέπεια τη συντριβή μισθών-συντάξεων και θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων, την τεράστια αναδιανομή εισοδήματος και πλούτου και τη λεηλασία της δημόσιας και λαϊκής περιουσίας, σε όφελος της εγχώριας ολιγαρχίας και των υπερεθνικών ελίτ της ευρωζώνης και πολιτικών της εκπροσώπων.


Τα κυριότερα Μνημονιακά μέτρα σε βάρος των λαϊκών εισοδημάτων[1]
Α’ Μνημόνιο (2010-2012)
-κατάργηση 13ου και 14ου μισθού στους δημοσίους υπαλλήλους
-κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης
-περικοπές επιδομάτων και υπερωριών δημοσίων υπαλλήλων
-αύξηση ΦΠΑ (υψηλός από 19% στο 21% και αργότερα στο 23%, μεσαίος
από 9% στο 11% και μετά στο 13%, χαμηλός από 4,5% στο 5% και
τελικά στο 6,5%)
-μεγάλες αυξήσεις φόρου σε βενζίνη, καπνό, αλκοολούχα ποτά,
-αύξηση αντικειμενικών τιμών ακινήτων και φορολογίας μέσω ΔΕΗ-ΕΕΤΗΔΕ
-μείωση αφορολόγητου στα 8.000 και έπειτα 5.000 € (εκτός μισθωτών)
-έκτατη εισφορά στα εισοδήματα άνω των 12.000 €.
-τέλος επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες,
-ειδική ασφαλιστική εισφορά για καταπολέμηση της ανεργίας,
-περικοπές σε εφάπαξ και συντάξεις, κά.

Β’ Μνημόνιο (2012-2015)
-μείωση βασικού μισθού κατά 22% (από 751 € σε 586 €) και σε νέους
κάτω των 25 ετών μείωση 35% (από 511 €)
-πέρασμα από συλλογικές, σε ατομικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας,
-περικοπές στη φαρμακευτική δαπάνη,
-περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων,
-μειώσεις σε συντάξεις άνω των 1.000 €,
-αύξηση φόρου στο υγραέριο, κά,

Γ’ Μνημόνιο (2015-2018)
-αύξηση εισφορών υγείας 2% στις κύριες συντάξεις και 6% στις επικουρικές,
-μετακίνηση πλήθους αγαθών με ΦΠΑ 13% σε ΦΠΑ 23%
-κατάργηση μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά Αιγαίου τέλος 2018
-αύξηση προκαταβολής φόρου επόμενου έτους στο 100%
-αύξηση φορολογικού συντελεστή επιχειρήσεων από 26% σε 29%,
-αύξηση φόρου ασφαλίστρων και ασφαλιστικών εισφορών, αγροτών,
επαγγελματιών, κά,
-αύξηση ποσοστού απολύσεων και περιορισμός δικαιώματος απεργίας
-κατάργηση φοροαπαλλαγών (αγροτών, ΕΝΦΙΑ, κλπ)
-αύξηση ορίων ηλικίας, μείωση συντάξεων, κά,
-προβλέπεται αύξηση ΕΝΦΙΑ, φόρου σε βενζίνη, ποτά, καπνό, τέλη κυκλοφορίας, κά
-ψήφιση νόμου για μείωση συντάξεων πάνω από 18% από 1.1.19
-ψήφιση νόμου για μείωση αφορολόγητου κατά 40%, κά.


Γενικότερες επιπτώσεις των Μνημονιακών μέτρων
-μείωση εθνικού εισοδήματος (ΑΕΠ) κατά 25,6% (από 237,5 δις 2009 σε
177,8 δις 2017)
-αύξηση δημόσιου χρέους στο 184% ΑΕΠ το 2018 (344 δις), από 127% ΑΕΠ
το 2009 (298 δις)
-ιδιωτικοποιήσεις ΔΕΚΟ και υπαγωγή όλης της δημόσιας περιουσίας στο
Υπερ-ταμείο υπό τον έλεγχο των πιστωτών,
-πέρασμα ελέγχου ΑΑΔΕ (Ανεξ. Αρχή Δημ. Εσόδων) στον έλεγχο των πιστωτών,
-ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών 40 δις από δημόσιο, έλεγχος τραπεζών από ιδιώτες,
-ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί λαϊκών κατοικιών,
-«λουκέτα» σε πάνω από 250.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις,
-φυγή 450.000 άνεργων νέων, κυρίως επιστημόνων, στο εξωτερικό
-εκρηκτική αύξηση ανεργίας (από 8% πριν τα Μνημόνια, στο 27% το 2014 και
μικρή υποχώρηση κυρίως λόγω μετανάστευσης νέων, στο 21% τελευταία), κά
Όσον αφορά τα δάνεια από τα τρία Μνημόνια, ανήλθαν συνολικά σε 288,7 δις, από τα οποία 203,8 δις ήταν από ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (EFSM και ESM). Ειδικότερα τα δάνεια από το Α’ Μνημόνιο, ανήλθαν σε 73 δις (52,9 δις τις χώρες της ευρωζώνης και 20,1 από ΔΝΤ). Από το Β’ Μνημόνιο, σε 153,8 δις (141,8 δις από EFSF και 12 δις από ΔΝΤ) και από το Γ’ Μνημόνιο, σε 86 δις (61,9 δις εκταμιεύτηκαν και 24,1 δις ως «μαξιλάρι» για έξοδο στις αγορές, με σύμφωνη γνώμη των δανειστών). Το συντριπτικό μέρος των δανείων πήγε για εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους και πολύ λίγα (περίπου 15%), για τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας και της ελληνικής κοινωνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο διάστημα 2009-2017 η Ελλάδα πλήρωσε συνολικά για τοκοχρεολύσια δημοσίου χρέους 336,2 δις €.!
Το …«τραγικό» με το δημόσιο χρέος είναι ότι σε ποσοστό του ΑΕΠ (αλλά και σε απόλυτες τιμές), είναι σήμερα μεγαλύτερο από εκείνο του 2009, ενώ το …«τραγελαφικό» είναι, ότι το 2009 το χρέος είχε χαρακτηριστεί «μη βιώσιμο» γιαυτό μπήκαμε στα Μνημόνια, ενώ το 2018 χαρακτηρίζεται μακροπρόθεσμα …«βιώσιμο».!! Από την άλλη, η σχεδιαζόμενη έξοδο στις αγορές, θα είναι στην πραγματικότητα έξοδος σε μια λίμνη με …«πιράνχας», αφού το επιτόκιο δανεισμού για το 10ετές ομόλογο, κινείται πάνω από 4%, όταν άλλες χώρες (πχ. Πορτογαλία) είναι στο 2% και για τη Γερμανία γύρω στο 0,5%.!!! Αυτά είναι τα αποτελέσματα της «σωτηρίας» της χώρας από τα Μνημόνια και της έμπρακτης «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», στην οποία ομνύουν η σημερινή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, στο όνομα παραμονής στην ευρωζώνη.!!


2.Η Μεταμνημονιακή εποχή και οι υποσχέσεις της κυβέρνησης
Στο διάγγελμά του από την Ιθάκη, ο πρωθυπουργός Α.Τσίπρας, προσπάθησε να εμφανίσει ως επιτυχία την «τυπική» έξοδο από τα Μνημόνια, αποσιωπώντας την καταπάτηση της εντολής του ελληνικού λαού, το ισχυρό ΟΧΙ κατά του Γ’ Μνημονίου στο δημοψήφισμα του 2015. Προσπάθησε μάλιστα να εμφανίζει ως πράξη συνέπειας την «κυβιστική» του (κοινώς «κωλοτούμπα»), χαρακτηρίζοντας «φοβιτσιάριδες» εκείνους που το καταψήφισαν και αποποιήθηκαν κυβερνητικές θέσεις και βουλευτική ιδιότητα, υπερασπιζόμενοι έμπρακτα τις δεσμεύσεις τους στον ελληνικό λαό. Τέλος ο Α.Τσίπρας, αποσιώπησε στο διάγγελμά του, σχεδόν πλήρως τις σκληρές δεσμεύσεις (το άτυπο τέταρτο Μνημόνιο) που έχει υπογράψει, με αυστηρή επιτροπεία σε βάθος χρόνου.
Ειδικότερα οι «μεταμνημονιακές δεσμεύσεις», που καλύπτουν ολόκληρη την περίοδο της «ενισχυμένης εποπτείας» (έλεγχο κάθε τρίμηνο ως το 2022), αφορούν μέτρα «δημοσιονομικού χαρακτήρα» και «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», μέτρα στον «χρηματοπιστωτικό τομέα», στην «αγορά εργασίας», «στον τομέα της υγείας», «μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση», «προώθηση ιδιωτικοποιήσεων» και «αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας» από το Υπερ-ταμείο, κά.[2]
Συγκεκριμένα στο δημοσιονομικό τομέα: Για να εξασφαλιστεί «πρωτογενές πλεόνασμα» 3,5% του ΑΕΠ κατ’ έτος ως το 2022 και 2,2% ως το 2060, πρέπει να γίνει περικοπή συντάξεων 18-30% από αρχές 2019 (κατάργηση «προσωπικής διαφοράς») και μείωση αφορολόγητου 40% από αρχές 2020 (από 8.600 σε 5.600 €). Πρόκειται για μέτρα που κάθε χρόνο θα αφήνουν στο κρατικό ταμείο 3,6 δις.! Εδώ επιχειρείται από την κυβέρνηση ένα «παιγνίδι εντυπώσεων», σχετικά με τις συντάξεις προς αποφυγήν του αντίστοιχου πολιτικού κόστους. Υπόσχεται ότι δεν θα γίνουν περικοπές και σχεδιάζει να αντιπροτείνει στους «θεσμούς» την κατάργηση κάποιων «αντισταθμιστικών» μέτρων από το προσδοκώμενο υπερ-πλεόνασμα άνω του 3,5%.
Όλα αυτά όμως είναι «φιλολογία». Μεγάλο ρόλο σε όποιες πιθανές ρυθμίσεις θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα της πορείας του ΑΕΠ το 2018 και την εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς την πορεία του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών (αγαθών και υπηρεσιών). Στις αρχές Σεπτέμβρη ’18, θα ανακοινωθούν από την ΕΛΣΤΑΤ αναλυτικά στοιχεία, τα οποία θα ληφθούν υπ’ όψιν στο προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού 2019, ο οποίος πρέπει πρώτα να εγκριθεί από την Κομισιόν (ως τα μέσα Οκτώβρη ’18), πριν πάει για ψήφιση στη Βουλή. Στα δημοσιονομικά μέτρα περιλαμβάνονται και θέματα αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών δημοσίου σε ιδιώτες, η καταβολή των συντάξεων που παραμένουν σε εκκρεμότητα, καθώς και η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών ακινήτων σε δύο δόσεις, ώστε να εξισωθούν με τις εμπορικές τιμές. Επίσης περιλαμβάνεται και η στελέχωση της ΑΑΔΕ, μέτρο που αφορά άμεσα 12.000 εργαζόμενους στο υπουργείο Οικονομικών.
Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, κρίσιμο παραμένει το ζήτημα της μείωσης των «κόκκινων δανείων». Ως τέλος 2018, το ύψος τους πρέπει να μειωθεί στα 81,5 δις, από 90,2 δις τον Ιούνιο ’18, πράγμα που σημαίνει ένταση των «ηλεκτρονικών πλειστηριασμών» και της πώλησης δανείων σε «ειδικές εταιρίες» (funds).
Στην αγορά εργασίας, η σχεδιαζόμενη μικρή αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού (ώστε να φθάσει σε βάθος τετραετίας τα 751 €, από 586 € που είναι σήμερα και 511 € για νέους κάτω των 25 ετών). Ωστόσο η τελική απόφαση θα περάσει από «σαράντα κύματα» (έκκριση από τους δανειστές και μετά πολυδαίδαλη διαδικασία διαβουλεύσεων ως την οριστική απόφαση του υπουργού Εργασίας), προκειμένου να γίνει εφικτή η εφαρμογή της …(εφ’ όσον τελικά αποφασιστεί), από αρχές 2019.
Στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων, θα πρέπει να προχωρήσει η πώληση μέρους της ΔΕΗ (παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη) ως τέλη 2018, η παραχώρηση του Αεροδρομίου «Ελ Βενιζέλος» και της ΔΕΣΦΑ, καθώς η μεταφορά του ΟΑΚΑ στο «Υπερ-Ταμείο» (ΕΕΣΥΠ) και η ανασυγκρότηση του ΕΤΑΔ ως τέλος 2018. Θυμίζουμε ότι το «Υπερ-Ταμείο» που έχει συγκεντρώσει όλη τη δημόσια περιουσία, έχει δεσμευτεί «αμετάκλητη και άνευ όρων» στον ΕΜΣ, για την καταβολή ποσού ως 25 δις, εφ’ όσον το ελληνικό δημόσιο δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.!!
Στον τομέα της Υγείας, πρέπει να ανοίξουν τουλάχιστον 120 κέντρα πρωτοβάθμιας υγείας μέχρι τέλος 2018 και να συσταθεί κεντρικό όργανο προμηθειών (ΕΚΑΠΥ) με στόχο την αύξηση του μεριδίου κεντρικών προμηθειών στις συνολικές δαπάνες των νοσοκομείων, 30% ως τα μέσα 2020 και 40% ως τα μέσα 2022.
Τέλος στον τομέα της δημόσιας διοίκησης, θα πρέπει ως τέλος 2018 να ολοκληρωθεί ο διορισμός γ.γ. στα υπουργεία και γ/διευθυντών, σύμφωνα με το Ν.4369/2016.
Συμπερασματικά, η «έξοδος από τα Μνημόνια», αφήνει πίσω της «σκληρές δεσμεύσεις», προκειμένου να υπάρξει θετική έκθεση από τα όργανα της «μεταμνημονιακής επιτροπείας» (η οποία κοινοποιείται στο Eurogroup), για να υλοποιηθεί σταδιακά ως το 2022, η δέσμευση επιστροφής κερδών 4,8 δις (600 εκατ. πρώτη δόση), από την κατοχή ελληνικών ομολόγων (ANFAS και SMPs), που έχουν η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες, των κ-μ της ευρωζώνης.!!


3.Το τέλος Μνημονίων και οι δυνάμεις του «Μνημονιακού Τόξου»
Η «μνημονιακή» και «μεταμνημονιακή» αντιπολίτευση, παρά το «θόρυβο» και τις «φραστικές καταδίκες» της κυβέρνησης, δεν αμφισβητεί ουσιαστικά, ούτε και προβάλλει κάτι διαφορετικό στην εφαρμογή των μέτρων. Ειδικά η ΝΔ, το μόνο που ζητάει διαρκώς είναι εκλογές, ελπίζοντας σε επιστροφή στην εξουσία, ενώ τα υπόλοιπα κόμματα, με τον ένα ή άλλο τρόπο, επιζητούν συμμετοχή σε κάποιο νέο κυβερνητικό σχήμα. Αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο αξιοποιεί η κυβέρνηση, επαναφέροντας στο προσκήνιο παγιδευτικά διλήμματα του τύπου: «δεξιά-προοδευτικές δυνάμεις», «πρόοδος-συντήρηση», «δημοκρατία-ακροδεξιά ρητορεία» ή σε πιο «χοντρή» εκδοχή το ερώτημα ….«θέλεις να έλθει ο Μητσοτάκης»; Τα συγκεκριμένα ψευτοδιλήμματα, αγγίζουν ορισμένα τμήματα αριστερών ψηφοφόρων, αλλά και φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που ελπίζουν σε κάποια «ψίχουλα» από το υποτιθέμενο «κοινωνικό μέρισμα».
Χρειάζεται συστηματική αποκάλυψη των αδιεξόδων που δημιουργούν τα ψευτοδιλήμματα και ότι αποτελεί πάγια πρακτική του «δικομματισμού» (ο ελληνικός λαός βίωσε με διάφορους τρόπους τη μεταπολιτευτική περίοδο μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση είχε καταδικάσει. Η απόρριψη τους αποτελεί βασική προϋπόθεση, για να ανοίξει ο δρόμος ανατροπής της Λιτότητας και της Επιτροπείας. Με λίγα λόγια, καμιά στήριξη σε κόμματα του «μνημονιακού τόξου», σταθερά υπέρ των γνήσιων πολιτικών δυνάμεων που αντιμάχονται «Μνημόνια» και «Μετα-Μνημόνια» και πρώτα απ’ όλα, ουσιαστική ενίσχυση της «Λαϊκής Ενότητας».
Ωστόσο τιμητές του «τέλους» των Μνημονίων, εμφανίζονται και υπερεθνικοί πρωταγωνιστές επιβολής και εφαρμογής τους. Μιλάμε για τους εκπροσώπους των «κυρίαρχων ελίτ», Βρυξελών και Βερολίνου (Α.Μερκελ, Ζ.κ.Γιούνγκερ, Μ.Ντράγκι, Π.Μοσκοβισί, Β.Ντουμπρόφσκι, Ν.Τουσκ, Κ.Ρέγκλινγ, Μ.Σουλτς, κά), που έτρεξαν να επικροτήσουν την «έξοδο», αλλά ταυτόχρονα να υπενθυμίσουν τη «τήρηση των δεσμεύσεων», προβάλλοντας …«ομόφωνα» δύο επιχειρήματα, συνοδευόμενα και από μια «εκκωφαντική» σιωπή. Τα δύο επιχειρήματα αφορούν πρώτον, την «αρωγή» των υπερεθνικών «φίλων» στη «σωτηρία» της Ελλάδας από την χρεοκοπία και την εξασφάλιση παραμονής στην ευρωζώνη. Και δεύτερο, ότι οι άστοχες ενέργειες της πρώτης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΕΜΣ, Κ.Ρέγκλινγκ, στοίχισαν τάχα στη χώρα 200 δις €. (!!) ….άρα πειθαρχείστε πλήρως χωρίς αντιρρήσεις στις εντολές μας.!! Από την άλλη παρατηρείται «σιγή ασυρμάτου» για τις τεράστιες ευθύνες των υπερεθνικών οργάνων (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ-ΕΜΣ), στην επιβολή ακραίων νεοφιλελεύθερων μέτρων, που αντί να βγάλουν τη χώρα από την κρίση τη βύθισαν στα «τάρταρα». Μόνο κάποια αποσπασματικά σχόλια και «χαμηλόφωνες» ομολογίες, αναγνωρίζουν τις καταστροφικές συνέπειες των Μνημονίων στον ελληνικό λαό και στη χώρα.

4.Ελπιδοφόρα έξοδος με ανατροπή «Λιτότητας» και «Επιτροπείας»
Η έξοδος από τα Μνημόνια και οι πολλαπλές εκλογές (ευρωεκλογές, αυτοδιοικητικές, βουλευτικές) το 2019, σηματοδοτούν μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο. Οι δυνάμεις του «μνημονιακού μπλοκ» και των υπερεθνικών αφεντικών, θα κάνουν ότι μπορούν να πολώσουν το πολιτικό κλίμα, κυρίως μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ και δευτερευόντως να εκτρέψουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια σε «ανώδυνες» για το σύστημα επιλογές. Η Αριστερά και ιδιαίτερα οι δυνάμεις της «Λαϊκής Ενότητας», θα δεχτούν ισχυρή πίεση προκειμένου να αποτρέψουν την είσοδο της στη Βουλή. Χρειάζεται από τώρα, ενεργοποίηση στο μέγιστο των δυνάμεων μας, ώστε να μην περάσουν τα σχέδια τους. Αυτό σημαίνει συστηματική παρουσία στα «καυτά κοινωνικά μέτωπα» κατά των μέτρων της κυβέρνησης, προβάλλοντας την εναλλακτική μας πρόταση, δημιουργώντας παράλληλα ευρύτερες συσπειρώσεις. Πρόκειται για κρίσιμο ζήτημα στην προσπάθεια δημιουργίας του εναλλακτικού πόλου, του Μετώπου των Αριστερών, Αντιφιλελεύθερων και Ριζοσπαστικών δυνάμεων, για την ανατροπή της Λιτότητας και της Επιτροπείας, τη βαθιά διαγραφή του χρέους, την επαναθεμελίωση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, την παραγωγική ανόρθωση και ανάκτηση της δημοκρατικής, οικονομικής και νομισματικής κυριαρχίας της χώρας.
[1]. Βλ. σχετική αναφορά «Εφημερίδα Συντακτών», 18-19/8/18
[2]. Βλ. σχετική αναφορά, «Ναυτεμπορική», 22.8.18

Η Κίνα θα επιβάλει «αντίποινα» στους αμερικανικούς δασμούς

Πέμπτη, 23/08/2018 - 16:00

Η Κίνα ανακοίνωσε σήμερα ότι «είναι αναγκασμένη» να επιβάλει τα «αναγκαία αντίποινα», λίγη ώρα αφού τέθηκαν σε ισχύ (στις 07:01 ώρα Ελλάδας) νέοι πρόσθετοι τελωνειακοί δασμοί ύψους 25% σε κινεζικά προϊόντα αξίας 16 δισεκατομμυρίων που εισάγονται στις ΗΠΑ, καθώς ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου κλιμακώνεται.

Το Πεκίνο «εναντιώνεται σθεναρά» στους νέους τελωνειακούς δασμούς που επέβαλε η Ουάσινγκτον, σημειώνεται σε ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, στην οποία πάντως δεν διευκρινίζεται ποια προϊόντα αμερικανικής προέλευσης θα στοχοθετήσουν οι δασμούς που θα επιβάλλει η κινεζική κυβέρνηση σε αντίποινα.

Το Πεκίνο είχε διαμηνύσει ότι θα στοχοθετούσε αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα ίσης αξίας.

Κατά την ίδια ανακοίνωση, η Κίνα θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) εναντίον του αμερικανικού μέτρου.










ΑΠΕ

Σε ισχύ οι πρόσθετοι αμερικανικοί δασμοί 25% σε κινεζικά προϊόντα

Πέμπτη, 23/08/2018 - 15:00

Η κυβέρνηση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ πλήττει από σήμερα με μια νέα ομοβροντία επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών κινεζικά προϊόντα αξίας 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εισάγονται στις ΗΠΑ, εντός των ορίων των τιμωρητικών μέτρων που επιβάλλει στο Πεκίνο για να το τιμωρήσει για αυτές που θεωρεί δόλιες εμπορικές πρακτικές από μέρους του.

Οι νέοι τελωνειακοί δασμοί που τίθενται σε ισχύ αυξάνουν σε συνολικά 50 δισεκ. δολάρια την αξία των εισαγόμενων στις ΗΠΑ κινεζικών προϊόντων στα οποία επιβάλλονται πλέον επιπρόσθετοι τελωνειακοί δασμοί ύψους 25%.

Η κλιμάκωση αυτή, που αναμένεται να ακολουθηθεί από ένα νέο κύμα δασμών σε κινεζικά προϊόντα αξίας 200 δισεκ. δολαρίων μέσα στον Σεπτέμβριο, καταγράφηκε λίγες ώρες πριν από την έναρξη της δεύτερης ημέρας των συνομιλιών ανάμεσα σε αμερικανούς και κινέζους αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον στο πλαίσιο των προσπαθειών να τερματιστεί ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη.









ΑΠΕ

«Allgemeine Zeitung»: Να διακρίνουν και οι Έλληνες ότι οι θυσίες τους δεν ήταν επωφελείς μόνο για τους δανειστές

Τρίτη, 21/08/2018 - 10:00

«Για να εξασφαλιστεί ότι οι θυσίες άξιζαν πραγματικά η Ελλάδα χρειάζεται συνεχή βοήθεια. Χωρίς κούρεμα, η χώρα δεν θα έχει μακροπρόθεσμα πιθανότητες να σταθεί στα πόδια της.

Το κράτος πρέπει να μπορεί να επενδύσει, οι Ελληνες πολίτες χρειάζονται μια προοπτική.

Θα πρέπει να διακρίνουν ότι οι θυσίες δεν ήταν επωφελείς μόνο για τους ξένους πιστωτές.

Η Ελλάδα είναι βέβαια και πάλι ελεύθερη, αλλά παραμένει εξαρτημένη από τα δισεκατομμύρια των Βρυξελλών», σχολιάζει η γερμανική «Allgemeine Zeitung»






ΑΠΕ

 

Τα διεθνή ΜΜΕ για την έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα

Δευτέρα, 20/08/2018 - 14:00

Τέλος του «μαραθωνίου» των μνημονίων στην Ελλάδα. «Bloomberg», «Wall Street Journal», «Guardian», «Il Manifesto» και «Die Welt» αναφέρονται στην έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης. Πρώτο θέμα και στον ιστότοπο του βρετανικού δικτύου BBC.

Mεγάλα διεθνή ΜΜΕ παρουσιάζουν σε εκτενή άρθρα τους με χρονολογική σειρά, το πως εξελίχθηκε η κατάσταση στη χώρα από το 2010 και μετά, μέχρι την έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης, αλλά και τις προοπτικές που ανοίγονται στο μέλλον.

«Η Ελλάδα εξέρχεται από το πρόγραμμα στήριξης» μεταδίδει χαρακτηριστικά το πρακτορείο Bloomberg, ενώ για «Λήξη του μαραθωνίου των προγραμμάτων στήριξης» κάνει λόγο η Wall Street Journal. Ο βρετανικός «The Guardian» σημειώνει πως «Μετά από οκτώ χρόνια, η Ελλάδα αρκούντως δυνατή για να σταθεί στα πόδια της». Το BBC αναφέρεται στην  σταθερή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, στις προσπάθειες του ελληνικού λαού, αλλά και στην ενισχυμένη εποπτεία.

Bloomberg: Η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα 

«Η Ελλάδα εξέρχεται από το πρόγραμμα στήριξης, γεγονός συμβολικό για τη υπέρβαση της κρίσης χρέους που πυροδοτήθηκε πριν οκτώ χρόνια και άλλαξε ριζικά την οικονομία και τις ζωές των ανθρώπων» μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg.

Όταν τον Μάιο του 2010, εκπονήθηκε το πρώτο από τα τρία προγράμματα, οι πολιτικοί των χωρών της ευρωζώνης υποστήριξαν πως η κρίση ήταν το αποτέλεσμα χρόνιας δημοσιονομικής και οικονομικής απειθαρχίας. Τα δάνεια χορηγήθηκαν συνοδευόμενα από αυστηρούς όρους, για να δικαιολογηθεί η παραβίαση της ρήτρας περί μη διάσωσης χώρας στην ευρωζώνη.

WSJ: Λήξη του μαραθωνίου των προγραμμάτων στήριξης

Η λήξη σήμερα του μαραθωνίου των προγραμμάτων στήριξης της Ελλάδας θα σηματοδοτούσε τον τερματισμό της κρίσης της ευρωζώνης, αν δεν υπήρχε η Ιταλία και οι ενοχλητικοί φόβοι ότι οι ατέλειες της νομισματικής ένωσης δεν έχουν διορθωθεί, γράφει η Wall Street Journal.

«Αυτό είναι το καθοριστικό μάθημα από την ελληνική κρίση: Η αποχώρηση από το ευρώ δεν είναι αδύνατη, αλλά οι επιπτώσεις είναι τόσο καταστροφικές που από πολιτική άποψη είναι αβάσταχτες». Αυτός είναι ο λόγος που το 2015 η Ελλάδα επέστρεψε από την άβυσσο, τονίζει η WSJ.

The Guardian: Η Ελλάδα στέκεται στα πόδια της

«Μετά από οκτώ χρόνια, η Ελλάδα θα θεωρηθεί αρκούντως δυνατή για να σταθεί στα πόδια της και το διεθνές πρόγραμμα στήριξης θα λήξει. Οι Έλληνες θα αποχαιρετίσουν την τρόικα, που ουσιαστικά κυβερνούσε τη χώρα από το 2010» γράφει ο βρετανικός Guardian. «Να είστε προσεκτικοί με τις διακηρύξεις περί success story, αλληλεγγύης και ορθολογικής πολιτικής που αποκατέστησαν την οικονομική σταθερότητα και απέτρεψαν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
Απέχουν πολύ από την αλήθεια. Τα ελληνικά προγράμματα υπήρξαν μια κολοσσιαία αποτυχία. Πρόκειται για μια ιστορία ανικανότητας, δογματισμού, αχρείαστων καθυστερήσεων και προάσπισης των συμφερόντων των τραπεζών σε βάρος των αναγκών του λαού» σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.

ΒΒC: Η Ελλάδα αναδύεται από το πρόγραμμα διάσωσης της ευρωζώνης

Το βρετανικό δίκτυο αναφέρεται στη σταθερή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, αλλά και στις επιπτώσεις που είχε το σκληρό πρόγραμμα λιτότητας. «Η ελληνική οικονομία έχει αναπτυχθεί αργά τα τελευταία χρόνια αλλά είναι κατά 25% μικρότερη από την έναρξη της κρίσης» σημειώνει και προσθέτει ότι θα ακολουθήσει ενισχυμένη εποπτεία.

Στο άρθρο παρατίθενται οι δηλώσεις του καθηγητή Kevin Featherstone, διευθυντή του Ελληνικού Παρατηρητηρίου της Σχολής Οικονομικών του Λονδίνου, ο οποίος σημειώνει ότι η Ελλάδα συνέβαλε στη διασφάλιση του μέλλοντος της ευρωζώνης συμφωνώντας με τους όρους του προγράμματος διάσωσης.

«Διατηρώντας αυτή την περίοδο λιτότητας αποφεύγαμε ένα Grexit. Για να μπορέσει ένα πολιτικό σύστημα να περάσει από αυτά τα χρόνια λιτότητας, αυτές τις βαθιές οικονομικές δυσκολίες, και να διατηρήσει μια κοινωνία που λειτουργεί, μια λειτουργική δημοκρατία, είναι μαρτυρία της ευρωστίας της Ελλάδας ως σύγχρονου κράτους».

Ο οικονομολόγος, καθηγητής του Yale University Κώστας Μεγήρ προειδοποίησε ότι το τέλος του προγράμματος διάσωσης δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας έχουν λυθεί.

«Είναι φυσικά ένα πολύ σημαντικό ορόσημο, τόσο ψυχολογικά όσο και πρακτικά, αλλά δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα έχουν τελειώσει», δήλωσε στο BBC.

«Ούτε σημαίνει ότι η λιτότητα τελείωσε. Κατά μία έννοια, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι πιο πειθαρχημένη τώρα, διότι θα πρέπει να στηρίζεται στις διεθνείς αγορές και σε λογικά επιτόκια για να είναι σε θέση να δανεισθεί».

«Η λιτότητα μπορεί μόνο να τελειώσει όταν θα εφαρμοσθούν αναπτυξιακές πολιτικές που θα επιτρέψουν την άνθηση των επενδύσεων, των απευθείας επενδύσεων και της επιχειρηματικότητας εν γένει και αυτό δεν έχει συμβεί σε ικανό βαθμό ακόμη», δήλωσε ο καθηγητής.

Die Welt: Ενδιαφέρον από γερμανικές εταιρείες

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Ένωση Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI), η Ελλάδα θα γίνει και πάλι μια πολύ ενδιαφέρουσα αγορά για τις γερμανικές εταιρείες μετά το τέλος του προγράμματος διάσωσης, γράφει η εφημερίδα Die Welt.
«Το καλό τέλος των ευρωπαϊκών προγραμμάτων βοήθειας είναι ένα θετικό μήνυμα για την ίδια την Ελλάδα και την ΕΕ στο σύνολό της», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της BDI Γιοάχιμ Λανγκ στη «Rheinische Post».

Χάρη στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η Ελλάδα μπορεί και πάλι να σταθεί στα πόδια της μετά από οκτώ χρόνια, σημειώνει η Die Welt.

Il Manifesto: Η Ελλάδα βγαίνει από τα μνημόνια

«Η Ελλάδα βγαίνει από τα μνημόνια λιτότητας, μετά από οκτώ χρόνια ιδιαίτερα σκληρής δοκιμασίας», γράφει η ιταλική εφημερίδα ll Manifesto.

H εφημερίδα της Ρώμης προσθέτει ότι «οι πιστωτές θα κάνουν μια σειρά από ελέγχους κάθε τρεις μήνες, σχετικά με την εφαρμογή της διαδικασίας μεταρρυθμίσεων, αλλά η κυβέρνηση και η χώρα επανακτούν αυτονομία σε ότι αφορά την καθημερινή, όσο και μακροπρόθεσμη διαχείριση της δημόσιας οικονομίας».

H Il Manifesto υπογραμμίζει ότι ο κύριος στόχος της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα είναι να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες της χώρας, δανειζόμενη με αυτονομία από τις αγορές. «Κάτι που πραγματοποιήθηκε επιτυχώς, με τις πρόσφατες “πειραματικές εξόδους” στις αγορές», τονίζεται.

Στο άρθρο γίνεται σαφής αναφορά στο ότι η υπαγωγή της χώρας στα μνημόνια έφερε τεράστια προβλήματα, όπως αύξηση στη χρήση ψυχοφαρμάκων, αυτοκτονίες και μετανάστευση των νέων. Η Il Manifesto, όμως, καταγράφει ότι έστω και αν το δημόσιο χρέος αγγίζει το 180% του ΑΕΠ, η ανεργία παρουσιάζει βαθμιαία αλλά σταθερή μείωση, και έχει κατέβει στο 19,5%.



ΠΗΓΗ: ΑΠΕ, ΕΡΤ

Οργισμένη αντίδραση Ερντογάν στην υποβάθμιση της τουρκικής οικονομίας

Κυριακή, 19/08/2018 - 14:00

Μία ημέρα μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Τουρκίας, από τους οίκους αξιολόγησης της Moody’s και της Standard & Poor’s, ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απαντά με σκληρές δηλώσεις, τονίζοντας ότι θα «αντικρούσει» όλους εκείνους που παίζουν «παιχνίδια» με την οικονομία της χώρας του.


Με ακροατήριο τους συνέδρους στο ετήσιο συνέδριο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ο Τούρκος Πρόεδρος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δεν παραδοθήκαμε και δεν θα παραδοθούμε σε εκείνους που συμπεριφέρονται σαν στρατηγικοί εταίροι, αλλά μας καθιστούν στρατηγικό στόχο».

Ωστόσο, η λίρα υποχώρησε την Παρασκευή κατά 3% έναντι του δολαρίου.

Πέραν του Ατλαντικού, ο Ντόλαντ Τραμπ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν θα αποδεχτεί με σταυρωμένα τα χέρια την επιμονή της Τουρκίας να κρατά φυλακισμένο τον Άντριου Μπράνσον, αναφερόμενος στην προχθεσινή απόφαση τουρκικού δικαστηρίου, που απέρριψε εκ νέου το αίτημα απελευθέρωσης του Αμερικανού πάστορα.


Την ίδια ώρα, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν μεταξύ τους, ο υπουργός οικονομικών της Τουρκίας Όλαφ Σολτς, παρότρυνε τον Τούρκο ομόλογό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ να αποδεχθεί το πρόγραμμα βοήθειας του ΔΝΤ.


Στο μεταξύ, το Πεκίνο εμφανίζεται βέβαιο πως η Άγκυρα θα ξεπεράσει τις «προσωρινές δυσκολίες», που αντιμετωπίζει και στηρίζει την προσπάθεια της κυβέρνησης Ερντογάν να διαφυλάξει την «εθνική ασφάλεια», μετά και την τηλεφωνική συνομιλία των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών.

Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση Τραμπ βρίσκεται σε μεγάλη εμπορική κόντρα με την Κίνα. Έχει ήδη επιβάλει επιπρόσθετους δασμούς σε κινεζικές εξαγωγές, αξίας 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σχεδιάζει περαιτέρω ποινές σε εμπορεύματα αξίας 200 δισεκ. δολαρίων.





Πηγή:  ΕΡΤ

Telegraph: Η αναταραχή στα ιταλικά ομόλογα συνιστά μεγαλύτερη παγκόσμια απειλή σε σύγκριση με την Τουρκία

Σάββατο, 18/08/2018 - 17:00

Η αναταραχή στα ιταλικά ομόλογα συνιστά μεγαλύτερη παγκόσμια απειλή σε σύγκριση με την Τουρκία.

   Σύμφωνα με τον διευθυντή της επιτροπής προϋπολογισμού της Ιταλίας η αγορά ομολόγων της θα φύγει εκτός ελέγχου καθώς η Ε.Κ.Τ. θα σταματήσει να αγοράζει το χρέος της και τα spreads θα αυξηθούν δραματικά γράφει ο δημοσιογράφος Αμπροζ Εβανς Πρίτσαρντ σε άρθρο του στην βρετανική Telegraph

   Οι περιπτώσεις της Ιταλίας και της Ελλάδας, σημειώνεται στο δημοσίευμα, δείχνουν πώς ο μηχανισμός της Ε.Ε. λειτουργεί μέσω ισχυρών ελίτ σε κάθε κράτος-μέλος προκειμένου να επιβάλλει τη βούλησή του, όταν υπάρχει αντίσταση σε αυτήν καθώς και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί το φόβο. Ο οικονομικός εξαναγκασμός είναι ένα εργαλείο για την αλλαγή του συστήματος, αναφέρει η εφημερίδα και προσθέτει ότι στην περίπτωση του Brexit χρησιμοποιείται για τον αντίστροφο σκοπό, για να υποστηρίξει, δηλαδή, το συμμορφούμενο σχεδόν συμβιβαζόμενο καθεστώς της Τερέζα Μέι.

   Η μοίρα της ευρωζώνης τώρα εξαρτάται από μια δοκιμασία ισχύος μεταξύ του άξονα Βρυξελλών-Φρανκφούρτης-Βερολίνου και του ακραίου και προκλητικού Ματέο Σαλβίνι. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για απειλή εξόδου της χώρας από τη νομισματική ένωση, a la Grecque. Αυτό θα πυροδοτούσε, όπως λέει ο αρθρογράφος, μια αλυσιδωτή αντίδραση αδυναμίας πληρωμών και θα προκαλούσε την κατάρρευση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Η Γερμανία υπολογίζεται ότι θα χάσει 2 τρισ. ευρώ.

   Άλλωστε είναι αυτό ακριβώς που επιθυμεί και ο Σαλβίνι καθώς εδώ και καιρό έχει τονίσει ότι η εθνική αυτόνομη διακυβέρνηση είναι αδύνατη όσο η Ιταλία παραμένει στο κλουβί της Ε.Κ.Τ. Κάποτε είχε πει ότι «το ευρώ είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Η ευρωζώνη έχει στη διάθεσή της μόλις 2-3 μήνες για να δει πώς θα διαχειριστεί την πιο επικίνδυνη εξέγερση από την αρχή της σύστασης της νομισματικής ένωσης και τι να πράξει προτού η Ε.Κ.Τ. σταματήσει να αγοράζει ιταλικά ομόλογα.

Έως 31 Αυγούστου τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ

Πέμπτη, 16/08/2018 - 19:00
Μέχρι τις 31 Αυγούστου θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ 2018



Μέχρι τις 31 Αυγούστου θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ 2018 όπως ανακοίνωσε σήμερα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα εφάπαξ καταβολής ή πληρωμής του φόρου σε πέντε μηνιαίες δόσεις. Η πρώτη δόση του φόρου θα πρέπει να καταβληθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου και η τελευταία έως το τέλος Ιανουαρίου 2019.

Ειδικότερα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ανακοίνωσε οτι:

Ενόψει της έναρξης των εργασιών για την εκκαθάριση ΕΝ.Φ.Ι.Α. 2018 η εφαρμογή για την υποβολή δηλώσεων Στοιχείων Ακινήτων (Ε9) έτους 2018 δεν θα είναι διαθέσιμη από την Παρασκευή, 17 Αυγούστου, στις 11:00 π.μ., και μέχρι την ολοκλήρωση της έκδοσης - ανάρτησης των εκκαθαριστικών ΕΝ.Φ.Ι.Α. 2018 και το άνοιγμα των τροποποιητικών δηλώσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α. 2018. Η ανάρτηση των εκκαθαριστικών θα πραγματοποιηθεί μέχρι την 31η Αυγούστου. Η εφαρμογή για την υποβολή δηλώσεων Στοιχείων Ακινήτων (Ε9) 2019, δεν θα είναι διαθέσιμη στις 17/8, μεταξύ 11:00 και 15:00. Όλες οι υπόλοιπες λειτουργίες του Περιουσιολογίου (όπως το Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., υποβολές δηλώσεων Ε9 ετών 2010-2017), θα είναι διαθέσιμες κανονικά, καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών.

Σημειώνεται οτι η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα γίνει φέτος με βάση τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων. Απο μία πρώτη εικόνα σχετικά με τις μεταβολές στον φόρο που είχε ανακοινώσει η ΑΑΔΕ προκύπτει οτι μειωμένο εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ θα έχουν φέτος 1,470 εκατομμύρια φορολογούμενοι ( ή το 23%) ενώ αμετάβλητος θα παραμείνει ο φόρος για σχεδόν 4 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων ( το 62%). Αύξηση φόρου έως 50 ευρώ θα προκύπτει για το 12% των φορολογούμενων από 50 έως 200 ευρώ για το 2,3% και άνω των 200 ευρώ για το 0,7%.







ΑΠΕ

"Στον πάγο" οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας, "Στοπ" Τραμπ στην παράδοση των F-35 στην Άγκυρα. Ο ευρωπαϊκός Τύπος για τις εξελίξεις:

Τρίτη, 14/08/2018 - 14:00
Το χρονικό της κρίσης

Οι σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον - Άγκυρας, χωρών συμμάχων στους κόλπους του ΝΑΤΟ, διανύουν εδώ και δύο χρόνια περιόδους υψηλής έντασης, ωστόσο, όπως σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο, η ένταση αυτή έχει ξεκάθαρα κλιμακωθεί μετά την επανεκλογή του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Ιούνιο.

Ο πόλεμος στη Συρία αλλά και η τύχη του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν που ζει αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ και τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί για την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016, αξιώνοντας την έκδοση του, βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου με τα θέματα-αγκάθια μεταξύ των δύο χωρών. Μαζί τους και η υπόθεση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον.

Ψυχρή υποδοχή

Την 24η Ιουνίου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κερδίζει τις προεδρικές εκλογές στη χώρα του από τον πρώτο γύρο εξασφαλίζοντας το 52,6% των ψήφων. Η εκλογή του θα ενισχύσει την εξουσία του, με τις κάλπες αυτές να σηματοδοτούν τη μετάβαση από το κοινοβουλευτικό σύστημα σε ένα προεδρικό σύστημα όπου ο επικεφαλής του κράτους συγκεντρώνει το σύνολο της εκτελεστικής εξουσίας.

«Ενθαρρύνουμε την Τουρκία να λάβει μέτρα με στόχο την ενίσχυση της δημοκρατίας» είχε δηλώσει μία ημέρα μετά η εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου Σάρα Σάντερς.

«Προσπαθούμε να οργανώσουμε μια τηλεφωνική συνδιάλεξη» μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «για να επιβεβαιώσουμε την ισχύ του δεσμού μας» είχε συμπληρώσει η ίδια.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ περιορίστηκε στο να διαβεβαιώσει ότι «σέβεται» το αποτέλεσμα της κάλπης.

«Απόλυτη ντροπή»

Την 18η Ιουλίου, τουρκικό δικαστήριο διέταξε την παράταση της προφυλάκισης του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, που δικάζεται για «τρομοκρατία».

«Είναι η απόλυτη ντροπή που η Τουρκία δεν θέλει να αφήσει ελεύθερο έναν αξιοσέβαστο Αμερικανό πάστορα» ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ.

Στις 20 του ίδιου μήνα, η Ουάσινγκτον επαναλαμβάνει την άρνησή της να συνδέσει την απελευθέρωση του Αμερικανού πάστορα με την έκδοση του Γκιουλέν, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν είχε προτείνει τον Σεπτέμβριο μια ανταλλαγή των δύο ανδρών.

Την 25η Ιουλίου, η Άγκυρα θέτει τον Άντριου Μπράνσον υπό κατ΄οίκον περιορισμό. «Χαιρετίζουμε την ανακοίνωση (...) όμως δεν επαρκεί» δηλώνει ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο.

Μία ημέρα μετά, ο πρόεδρος των ΗΠΑ προανήγγειλε την επιβολή «σημαντικών κυρώσεων» σε βάρος της Τουρκίας, εάν δεν απελευθερώσει «αμέσως» τον πάστορα. Ο Τούρκος ομόλογός του κατηγορεί την Ουάσινγκτον, λίγες ημέρες αργότερα, για «ευαγγελική και σιωνιστική νοοτροπία».

Οι κυρώσεις

Την 1η Αυγούστου, οι ΗΠΑ ανακοινώνουν την επιβολή κυρώσεων σε βάρος των Τούρκων υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, κατηγορώντας τους ότι έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στη σύλληψη και κράτηση του πάστορα.

Την 4η Αυγούστου, ο Ερντογάν ζητάει το «πάγωμα» στην Τουρκία των περιουσιακών στοιχείων των Αμερικανών υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών.

Εντούτοις, δεν κατέστη σαφές εάν ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόταν στον υπουργό Εσωτερικών Ράιαν Ζίνκε, επιφορτισμένο με τα Εθνικά Πάρκα και τους Αυτόχθονες ή την υπουργό Εσωτερικής Ασφαλείας Κίρστεν Νίλσεν.

«Οικονομικός Πόλεμος»

Την 10η Αυγούστου, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώνει την αύξηση των δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Τουρκία, επισημαίνοντας ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν «είναι καλές αυτή τη στιγμή».

Η τουρκική λίρα καταρρέει χάνοντας σε μία ημέρα το 16% της αξίας της έναντι του δολαρίου.

Ο πρόεδρος Ερντογάν απαντάει ότι θα βγει νικητής από αυτόν τον «οικονομικό πόλεμο». Απευθύνει κάλεσμα στους συμπατριώτες του να συμμετάσχουν στην «εθνική μάχη» ανταλλάσσοντας τα ξένα νομίσματα ώστε να στηρίξουν τη λίρα.

«Νέοι σύμμαχοι»

Την 11η Αυγούστου ο Ερντογάν προειδοποιεί τον Λευκό Οίκο ότι θα στραφεί προς «νέους συμμάχους» εάν συνεχίσουν να επιδεικνύουν «έλλειψη σεβασμού».

«Είναι άσχημο να επιχειρούν να γονατίσουν την Τουρκία με απειλές αναφορικά με έναν πάστορα (...). «Ντροπή σας, ντροπή σας. Θα ανταλλάξετε τον στρατηγικό σας εταίρο στο ΝΑΤΟ με έναν πάστορα».

«Εάν εκείνοι έχουν το δολάριο, εμείς έχουμε τον Αλλάχ» υπογράμμισε ο Ερντογάν, απευθύνοντας έκκληση στους Τούρκους να μην πανικοβάλλονται και κυρίως να μετατρέψουν τα κρυμμένα τους αποθέματα σε χρυσό ή σε ξένα νομίσματα σε τουρκικές λίρες, για να στηρίξουν το τουρκικό νόμισμα.

«Συνωμοσία»

Την 12η Αυγούστου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διατυπώνει την εκτίμηση ότι η πτώση της τουρκικής λίρας είναι αποτέλεσμα μιας «πολιτικής συνωμοσίας». «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια νέα κρυφή πολιτική συνωμοσία. Με τη βοήθεια του θεού, θα το ξεπεράσουμε» λέει ο Τούρκος πρόεδρος. Την 13η Αυγούστου, κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι επιδιώκουν να πλήξουν «πισώπλατα» την Τουρκία.

Ο Ντ. Τραμπ παγώνει την παράδοση των F-35 στην Τουρκία

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε τη Δευτέρα στο Φορτ Ντραμ το νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό (NDAA) του οικονομικού έτους 2019, ύψους 717 δισεκατομμυρίων δολαρίων, βασικός στόχος του οποίου είναι η ανασυγκρότηση των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Με την "Πράξη Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας Τζον Μακέιν", την οποία είχε επικυρώσει την περασμένη εβδομάδα το Κογκρέσο, παγώνει προσωρινά η παράδοση των μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία, εν μέσω της κρίσης στις σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον.