Γράφει ο Μιχάλης Πολυχρόνης

Η μουσική ήταν και παραμένει ένα αστείρευτο πεδίο δημιουργικότητας και εξερεύνησης για τον Kiya Tabassian, ιδρυτικό στέλεχος του σχήματος Constantinople. Ο ίδιος ζει μέσ ́ απ ́ αυτό αλλά και από τα άλλα projects του, με κύριο στόχο να φέρει κοντά ταλαντούχους συναδέλφους του απ’ όλο τον κόσμο και να “συζητήσουν” μαζί τις μουσικές τους καταβολές, να γεφυρώσουν το δέντρο που ο καθένας έχει ποτίσει, πάντα όμως με σεβασμό στις ρίζες των κόσμων που έχουν έρθει κοντά για να συνομιλήσουν. Όχι, φυσικά και δεν πρωτοτυπεί. Η κουλτούρα αυτών των μειγμάτων είναι παλιά υπόθεση. Την συναντάμε ήδη στον Μεσαίωνα, προϊόν είτε της μετανάστευσης, των ταξιδιών αλλά και των πολέμων.

Αυτή η γέφυρα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, το χτες και το σήμερα είναι και ο πυρήνας του Ensemble Constantinople που ξεκίνησε ο Kiya το 2001 και μέχρι σήμερα αριθμεί δεκάδες άλμπουμ και άλλες τόσες ευφάνταστες συνεργασίες, εντός και εκτός στούντιο, απ’ όλη την υφήλιο. Μη ξεχνάμε βέβαια ότι η Κωνσταντινούπολη παραμένει διαχρονικά η γέφυρα, το πολυπολιτισμικό επίκεντρο από την ίδρυσή της. Εύλογα λοιπόν δόθηκε στην μπάντα αυτό το όνομα, που ακολούθησε κι αυτή, το πεπρωμένο της Πόλης – Γέφυρας. Από το 2001, 20 και πλέον άλμπουμ, 60 πρωτότυπα έργα και εμφανίσεις σε πάνω από 290 πόλεις σε 57 διαφορετικές χώρες είναι ο αξιοσέβαστος, ως τώρα, απολογισμός των ακούραστων μελών της μπάντας Kiya Tabassian (setar), Didem Basar (kanun), Patrick Graham (κρουστά), Tonya Laperriere (μπαρόκ βιολί και viola d’ amore) και Hamin Honari (κρουστά). Η έδρα βέβαια δεν είναι η Κωνσταντινούπολη, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά το Κεμπέκ του Καναδά. Αυτό προσφέρει την απαραίτητη απόσταση που έχουν ανάγκη πολλοί καλλιτέχνες για να έρχονται πιό φρέσκοι και να ”κατακτούν” καλλιτεχνικά την πηγή έμπνευσής τους.

Αν θέλει κανείς να σκύψει πάνω στο έργο του σχήματος θα εντυπωσιαστεί από την ποικιλία και το εύρος των πηγών και των αναφορών του. Σε όλες τις ηχογραφήσεις τους ανατρέχουν στις πηγές των μουσικών χειρογράφων του Μεσαίωνα (κυρίως), στις καταγραφές της ιστορικής περιόδου που κάθε φορά καταπιάνονται συνάμα με τις μουσικές παραδόσεις των χωρών που ”επισκέπτονται”. Και όλα αυτά με την σύμπραξη των εκλεκτών καλεσμένων τους οι οποίοι ζυμώνουν μαζί με τα μέλη του σχήματος τον καλλιτεχνικό άρτο. Μουσικοί από την Αφρική, την Ιαπωνία, την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ινδία κ.α. Κάθε φορά αναδύεται ένας γόνιμος διάλογος ανάμεσα στους δημιουργούς και το αποτύπωμά του εγγράφεται ως κλασικό στην δισκογραφική ιστορία. Αν ακούσει κανείς όλα τα άλμπουμ σίγουρα θα νοιώσει το κοινό ύφος που αποπνέουν. Ένα απόσταγμα μεσαιωνικής γεύσης που όμως δεν αναπτύσσεται ακαδημαϊκά. Στόχος είναι να ακουστεί η ντοπιολαλιά των καλεσμένων και να ταξιδέψουν μαζί με τον ακροατή, όσο είναι αυτό δυνατόν, στην πηγή, πίσω στο χρόνο, να πάρουμε μια γεύση κι εμείς πώς γίνονταν τον καιρό εκείνο οι προσμίξεις, τα παντρέματα, συνήθως από πηγές ανώνυμες. Απ’ αυτό τον δημιουργικό καμβά δεν λείπουν βέβαια και οι πρωτότυπες συνθέσεις οι οποίες δένουν αριστοτεχνικά με την ηχώ των προγόνων. Σεφαραδίτικα, ελληνικά και μικρασιάτικα, ισπανικά, μελωδίες που άκουγε ο ταξιδευτής και έμπορος στον Δρόμο του Μεταξιού και τόσα άλλα, τις περισσότερες φορές με όργανα εποχής και την απουσία ηλεκτρισμού, αλλά με όλη την δυναμική εκείνων των εποχών που αποτέλεσαν πολλές φορές και την απαρχή του σύγχρονου μουσικού ”αλφάβητου”! ”Το έδαφος που υπάρχει προς εξερεύνηση είναι άπειροι πολιτισμοί και μνήμες των οποίων τις γραμμές μας αρέσει να μετακινούμε ώστε αυτές τελικά να συγκλίνουν. Έδαφός μας είναι οι μεταναστευτικές ροές και η μίξη των πολιτισμών. Ίσως η δική μας ”εξορία” {στον Καναδά} μας οδήγησε να επιστρέψουμε στην πηγή, να ακολουθήσουμε τα ίχνη των προκατόχων μας και να αναζητήσουμε ασταμάτητα δημιουργικούς συνοδοιπόρους. ‘Ο,τι κι αν είναι, αυτή η επίγνωση ότι ανήκεις σε πολλούς χώρους και χρόνους είναι τόσο βασική για μας όσο η αναπνοή, όσο η έμπνευση” είναι το μανιφέστο της μπάντας.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής και η ψυχή του σχήματος Kiyia Tabassian, σε ηλικία 14 ετών, το 1990 μεταναστεύει στο Κεμπέκ του Καναδά. Εκεί συνεχίζει τις σπουδές του στην περσική μουσική με δασκάλους τον Ρεζά Γκασεμί και Καγκάν Καλχάρ ενώ σπουδάζει και μουσική σύνθεση. Πολυπράγμων, εκτός του Constantinople, συμμετέχει σε παρόμοια προτζεκτ σ’ όλο τον κόσμο, συνθέτει και διδάσκει. Δεξιοτέχνης του σετάρ, θεμελίωσε μια μοναδική σχέση με τον Ιρανό συμπατριώτη του Καλχάρ, διάσημο παίκτη του κεμαντσέ. Οι Constantinople και ο Kiya έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα. Οι ΕΝ ΧΟΡΔΑΙΣ έχουν συνεργαστεί σε αρκετά άλμπουμ του σχήματος, στα οποία συναντούμε και τις Μαρία Φαραντούρη και Σαββίνα Γιαννάτου. Η παρουσία τους δε στην Ελλάδα είναι συχνή και με αρκετή επιτυχία. Μεγάλες τους αγάπες είναι και η Francois Atlan και ο αφρικανός Ablaye Cissoko.

Σε μια εποχή που η γνήσια παραδοσιακή μουσική αλλά και αυτή που συνηθίσαμε να αποκαλούμε world, φαίνται να περνάει ξανά στο παρασκήνιο, τέτοιες μονάδες είναι πραγματικοί θησαυροί για την διατήρηση και την ανανέωση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων αλλά και την παράλληλη συνέχιση της σύμπραξης για τη δημιουργία νέων γλωσσών, νέων υβριδίων και εν τέλει μιας νέας προοπτικής.

Εδώ η δισκογραφία του γκρουπ:
https://constantinople.ca/en/our-creations/our-discography/

Επίσημο site:
https://constantinople.ca/en/

Constantinople Ensemble – Spotify Playlist:
https://open.spotify.com/playlist/4sf7TOXNOsSNSxqR2gykqK

Πηγή: folkradio.gr