Μια γιγάντια δομή σε σχήμα δακτυλίου, η οποία αλλάζει βασικές θεωρίες για την κοσμογονία, ανακάλυψαν στο διάστημα επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Λανκασάιρ.

Έχει διάμετρο 1,3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός και έχει περίπου 15 φορές το μέγεθος της Σελήνης στον νυχτερινό ουρανό, όπως φαίνεται από τη Γη.

Ονομάστηκε ο Μεγάλος Δακτύλιος από τους αστρονόμους και αποτελείται από γαλαξίες και σμήνη γαλαξιών. Οι ειδικοί ισχυρίζονται μάλιστα, ότι είναι τόσο μεγάλο, που αλλάζει την κατανόησή μας για το Σύμπαν.

Σε απόσταση άνω των 9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, δεν είναι ορατό με γυμνό μάτι, αλλά η διάμετρός του στον νυχτερινό ουρανό θα ισοδυναμούσε με 15 πανσέληνους.

Σύμφωνα με μια από τις κατευθυντήριες αρχές της αστρονομίας, που ονομάζεται κοσμολογική αρχή, τέτοιες μεγάλες δομές δεν πρέπει να υπάρχουν. Αυτό δηλώνει ότι όλη η ύλη απλώνεται ομαλά σε όλο το Σύμπαν.

Παρόλο που τα αστέρια, οι πλανήτες και οι γαλαξίες είναι τεράστιες συστάδες ύλης στα μάτια μας, μπροστά στο μέγεθος του σύμπαντος είναι ασήμαντοι. Με βάση τη θεωρία, δεν πρέπει να σχηματίζονται πολύ μεγαλύτερα κομμάτια ύλης.

Ωστόσο, ο Μεγάλος Δακτύλιος δεν είναι σε καμία περίπτωση η πρώτη πιθανή παραβίαση της κοσμολογικής αρχής και έτσι υποδηλώνει ότι υπάρχει ένας άλλος παράγοντας που δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί.

Σύμφωνα με τον Δρ Ρόμπερτ Μασέι, αναπληρωτή διευθυντή της Royal Astronomical Society, αυξάνονται τα στοιχεία για μια επανεξέταση της βάσης της αστρονομίας.
«Αυτή είναι η έβδομη μεγάλη δομή που ανακαλύφθηκε στο σύμπαν και έρχεται σε αντίθεση με την ιδέα ότι το σύμπαν είναι λείο στη μεγαλύτερη κλίμακά του.

Εάν αυτές οι δομές είναι πραγματικές, τότε είναι σίγουρα τροφή για σκέψη για τους κοσμολόγους και τη σκέψη για το πώς έχει εξελιχθεί το σύμπαν στην πάροδο του χρόνου», σημείωσε ο ίδιος, όπως αναφέρει το BBC.

«Από τις τρέχουσες κοσμολογικές θεωρίες δεν πιστεύαμε ότι δομές σε αυτήν την κλίμακα ήταν δυνατές», τόνισε η Αλεξία Λόπεζ, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Λανκασάιρ, η οποία ηγήθηκε της ανάλυσης.

«Θα μπορούσαμε να περιμένουμε ίσως μια εξαιρετικά μεγάλη δομή σε όλο το παρατηρήσιμο σύμπαν μας», είπε και πρόσθεσε: «Είναι πραγματικά σουρεαλιστικό. Έκανα αυτές τις ανακαλύψεις τυχαία, αλλά είναι πολύ σημαντικό και δεν μπορώ να το πιστέψω, ότι δηλαδή το έκανα εγώ».

Μιχαήλ Άγγελος Κωνσταντόπουλος

Οχι στη μεταφορά του Εθνικού Αστεροσκοπείου στην Πολιτική Προστασία λένε οι ερευνητές και οι εργαζόμενοί του που πραγματοποιούν συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στο Μαρούσι. 

Έχοντας τη συμπαράσταση και από ερευνητές του Δημόκριτου, την Ένωση Ελλήνων Ερευνητών, της ΑΔΕΔΥ κ.α. ζητούν συνάντηση με τον Υπουργό, Βασίλη Κικίλια. Ακούγονται συνθήματα όπως  «Το Αστεροσκοπείο στην έρευνα θα μείνει, ό,τι και να θέλετε ό,τι και να γίνει».

Όπως αναφέρει το ψήφισμα του συλλόγου ερευνητών και του συλλόγου προσωπικού του ΕΑΑ, ο διαχωρισμός από τον υπόλοιπο ερευνητικό ιστό θα έχει συνέπειες στην προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, στη διαχείριση όλων των υφιστάμενων ερευνητικών έργων, στην υλοποίηση μεγάλων έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης κ.α. 

Ο Σύλλογος Προσωπικού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΣΠΕΑΑ) αναφέρει επίσης χαρακτηριστικά στο ψήφισμά του: «Σε δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών που απαξιώνουν το ΕΑΑ, με αφορμή την αντικειμενική παρουσίαση και απεικόνιση των συνθηκών και της έκτασης των ζημιών από τις πρόσφατες θεομηνίες (πλημμύρες, πυρκαγιές), απαντάμε ότι η επιστημονική έρευνα στηρίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα και επιστημονικά κριτήρια.

Ο ΣΠΕΑΑ ενώνει τη φωνή του με τους άλλους συνδικαλιστικούς και τους επιστημονικούς φορείς, αντιτιθέμενος σθεναρά στην υπαγωγή του ΕΑΑ στην Πολιτική Προστασία, την κατά συνέπεια αποκοπή του από την ΓΓΕΚ και τον κατακερματισμό και την αποδόμηση του επιστημονικού ιστού γενικότερα, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό θα επιφέρει στην αποτελεσματικότητα αλλά και την ίδια τη φύση του ως Ερευνητικού Κέντρου».

Έτσι, ζητούν την παραμονή του ΕΑΑ υπό την εποπτεία της γενικής γραμματείας έρευνας και καινοτομίας, ενώ εκτιμούν ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να αξιοποιηθεί το ερευνητικό έργο για την πολιτική προστασία χωρίς όμως την υπαγωγή του φορέα σε αυτή. 

Το κοινό ψήφισμα των Συλλόγων Ερευνητών και Προσωπικού του ΕΑΑ

Ο Σύλλογος Ερευνητών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ο Σύλλογος Προσωπικού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών εκφράζουν την πλήρη διαφωνία τους στην αποκοπή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) από το φυσικό του περιβάλλον, αυτό της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), και από το πλαίσιο εφαρμογής του Νόμου για την Έρευνα (4310/2014, 4386/2016) και την υπαγωγή του στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (Υπ. ΚΚ&ΠΠ). Η σχετική διαδικασία περιγράφεται, σε ελάχιστες γραμμές, στο Άρθρο 19 του σχεδίου νόμου «Αναδιάρθρωση Πολιτικής Προστασίας - Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών», που έχει κατατεθεί από 15/11 και έως 29/11 προς δημόσια διαβούλευση.

Το περιεχόμενο του Άρθρου 19 φανερώνει τόσο την έλλειψη μελέτης και σχεδιασμού του εγχειρήματος, όσο και την απουσία ουσιαστικής αιτιολόγησης της προτεινόμενης αλλαγής. Δεν έχει τη σύμφωνη γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ) και δεν είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης και διαλόγου με τη Διοίκηση και τους εργαζόμενους στο ΕΑΑ. Δεν αποσαφηνίζει ποιο θα είναι το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορέσει να λειτουργήσει το ΕΑΑ μετά τις 31/12/2023, με αποτέλεσμα να επιφέρει οργανωτικά, οικονομικά, διοικητικά και θεσμικά προβλήματα στο ΕΑΑ. Επίσης, παραβλέπει το γεγονός ότι τα εθνικά Ερευνητικά Κέντρα συνεργάζονται συχνά με υπουργεία, περιφέρειες και δημόσιους φορείς μέσω καθιερωμένων και δοκιμασμένων διαδικασιών, χρησιμοποιώντας μνημόνια συμφωνίας ή προγραμματικές συμφωνίες.

Το ΕΑΑ είναι το πρώτο Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο της νεότερης Ελλάδας, με 181 χρόνια συνεχούς παρουσίας στον ερευνητικό ιστό της χώρας. Αποτελείται από τρία επιμέρους Ερευνητικά Ινστιτούτα: 1. Αστρονομίας Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης, 2. Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης, και 3. Γεωδυναμικό. Το ΕΑΑ, σύμφωνα με τον πολύ πρόσφατο Οργανισμό του (ΦΕΚ 224/Α/6.12.2022), έχει ως βασική και θεμελιώδη αποστολή του την συλλογή επιστημονικών δεδομένων και την εκπόνηση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας σε μια πληθώρα διαφορετικών επιστημονικών τομέων, με σκοπό την παραγωγή νέας γνώσης, την εφαρμογή νέων καινοτόμων τεχνολογιών, την εκπαίδευση νέου επιστημονικού προσωπικού και τη μεταφορά της γνώσης στην ίδια την κοινωνία. Κάποιες από τις βασικότερες θεματικές του περιλαμβάνουν την Αστρονομία, την Αστροφυσική, τις Διαστημικές εφαρμογές, το Περιβάλλον, την Ατμοσφαιρική Φυσική και Χημεία, την Ενέργεια, τη Μετεωρολογία, τη Σεισμολογία και τη Γεωφυσική. Ο διαχωρισμός του από τον υπόλοιπο ερευνητικό ιστό θα έχει άμεσες συνέπειες στην λειτουργία του, που αφορούν:

• στην προστασία της Ακαδημαϊκής ελευθερίας ως το βασικό συστατικό της Έρευνας

• στη θεσμική υπόσταση του ερευνητικού και λοιπού Προσωπικού του ΕΑΑ καθώς και στην εκπαίδευση νέου επιστημονικού προσωπικού

• στη διαχείριση όλων των υφιστάμενων ερευνητικών έργων, που υλοποιεί το ΕΑΑ, καθώς και στη δυνατότητα προσέλκυσης νέων χρηματοδοτήσεων, που απευθύνονται στα εποπτευόμενα από τη ΓΓΕΚ Ερευνητικά Κέντρα.

• στη συντήρηση και λειτουργία μεγάλων εθνικών ερευνητικών υποδομών που το νέο υπουργείο δεν γνωρίζει πώς να διαχειριστεί

• στην υλοποίηση μεγάλων έργων, που έχουν ήδη ενταχθεί προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για τα οποία είναι υπεύθυνη η ΓΓΕΚ, καθώς και στην υλοποίηση κτιριακών εγκαταστάσεων, που εκτελούνται αυτή τη στιγμή στο ΕΑΑ, συνολικού ύψους περίπου 73 εκατομμυρίων Ευρώ.

Το ΕΣΕΤΕΚ, η Σύνοδος Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων και Τεχνολογικών Φορέων, οι Σύλλογοι Εργαζομένων και Ερευνητών στο ΕΑΑ, η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων σε Ερευνητικά Κέντρα και Ιδρύματα (ΠΟΕΕΚ-Ι), σύλλογοι άλλων Ερευνητικών Κέντρων, ο σύλλογος Εργαζομένων στη ΓΓΕΚ, καθώς και πάνω από δυόμισι χιλιάδες επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εργαζόμενοι σε Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα, σε Πανεπιστήμια και σε Διεθνείς και Εθνικούς Οργανισμούς, έχουν ήδη δηλώσει επισήμως τη διαφωνία τους με την παραπάνω επιχειρούμενη θεσμοθέτηση.

Ο Σύλλογος Ερευνητών και ο Σύλλογος Προσωπικού του ΕΑΑ ζητούν:

(1) Την παραμονή του ΕΑΑ υπό την εποπτεία της ΓΓΕΚ και η λειτουργία του να διέπεται από το νόμο για την έρευνα. Ο επιχειρούμενος κατακερματισμός του ερευνητικού ιστού της χώρας, αντίθετα με τις υφιστάμενες διεθνείς πρακτικές αξιοποίησης των Ερευνητικών Κέντρων, θα οδηγήσει στην περαιτέρω υπονόμευση του Ενιαίου Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας, τη δημιουργία του οποίου εμφατικά ζητά τα τελευταία χρόνια η πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα. (2) Την αξιοποίηση των υπηρεσιών, που έχει αναπτύξει το ΕΑΑ, στο πλαίσιο πάντα των ερευνητικών δραστηριοτήτων μέρους του προσωπικού του, και άπτονται της πολιτικής προστασίας (π.χ. πρόγνωση, παρακολούθηση και αντιμετώπιση καταστροφικών φυσικών φαινομένων) μέσω δοκιμασμένων ήδη (με υπουργεία, περιφέρειες και δημόσιους φορείς) διαδικασιών και πρακτικών όπως τα μνημόνια συμφωνίας ή οι προγραμματικές συμφωνίες. και δηλώνουν ότι Θα συνεχίσουν το δίκαιο αγώνα τους, μαζί όλους τους Συλλόγους Ερευνητών και Εργαζομένων στα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας, την ΕΕΕ, την ΠΟΕΕΚ-Ι, την ΠΟΣΔΕΠ, Επιστημονικούς Συλλόγους και Σωματεία, και την ΑΔΕΔΥ, για απόσυρση του Άρθρου 19 του ν/σ, που έχει κατατεθεί από το Υπ. ΚΚ&ΠΠ, με συγκέντρωση στη Βουλή την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου στις 10:00 π.μ., παράδοση νέου ψηφίσματος διαμαρτυρίας στην ολομέλεια και συνέντευξη τύπου προς τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας

Πηγή: efsyn.gr

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ

Μικροσκοπικά ρομπότ, “ζωντανά” μελάνια εκτύπωσης και μερικά ακόμη μικρά θαύματα της επιστήμης.

Μπορεί σήμερα να είναι όλο και πιο δύσκολο να εκπλαγεί κανείς από τις επιστημονικές ανακαλύψεις, από τη στιγμή που όλα τα έχουμε δει στο σινεμά ή σε ένα κινητό στην τσέπη μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο κόσμος σταμάτησε να γυρίζει. Ούτε η επιστήμη.

Και φέτος, επιστήμονες από όλο τον κόσμο προχώρησαν σε μια σειρά από σημαντικές ανακαλύψεις και εφευρέσεις. Κάποιες απ’ αυτές θα διαμορφώσουν σημαντικά το μέλλον, κάποιες ίσως να μην προχωρήσουν ούτε βήμα την ανθρώπινη σκέψη. Μένει ο χρόνος για να μας το δείξει αυτό.

ΕΝΑ ΜΩΡΟ ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΑΠΟ ΔΥΟ ΑΡΣΕΝΙΚΑ

Τον Μάρτιο του 2023, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature προμήνυε τρομακτικές εξελίξεις στο πεδίο της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Βέβαια, αν δεν είσαι βιολόγος, μπορεί και να μη σου πει και τόσα πολλά ο τίτλος της αλλά κάνε μία προσπάθεια μαζί μας: ο τίτλος είναι “Γενιά λειτουργικών ωοκυττάρων από αρσενικά ποντίκια μέσα σε δοκιμαστικό σωλήνα”.

Όπως εξηγεί η Washington Post, αυτή η μελέτη αντιπροσωπεύει ένα εκπληκτικό επίτευγμα. Περιγράφει μια διαδικασία που πετυχαίνει τον στόχο της μόνο στο 1% των περιπτώσεων αλλά ακόμη κι έτσι ήταν πολύ σημαντικό να δούμε ακόμη και αυτό το επίπεδο επιτυχίας. Ποια επιτυχία; Τη δημιουργία υγιών μωρών ποντικών από τα κύτταρα δύο αρσενικών ποντικών.

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την κλωνοποίηση ή κάτι παρόμοιο. Χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό τεχνικών, τα κύτταρα του δέρματος από τις ουρές των ποντικών μετατράπηκαν αρχικά σε βλαστοκύτταρα. Στη συνέχεια, αυτά τα εξαιρετικά ευέλικτα κύτταρα μετατράπηκαν σε θηλυκά κύτταρα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή ωαρίων.

AP PHOTO/ROBERT F. BUKATY, FILE

Αυτά τα ωάρια γονιμοποιήθηκαν και εμφυτεύτηκαν σε θηλυκά ποντίκια και – σε 7 περιπτώσεις από τις 630 προσπάθειες- αναπτύχθηκαν σε υγιή ποντίκια, τα οποία εξελίχθηκαν φυσιολογικά και μπόρεσαν να αποκτήσουν δικά τους μωρά όταν μεγάλωσαν.
Βέβαια, αυτό το ποσοστό επιτυχίας χρειάζεται ακόμη λίγη δουλειά και είναι ακόμα ασαφές εάν αυτή η τεχνική θα μπορούσε να μεταφερθεί σε ανθρώπους -αλλά αν μπορούσε, τότε θα επέτρεπε σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια να αποκτήσουν δικά τους παιδιά χωρίς να χρειάζονται ωάρια δωρητών, για παράδειγμα.

Αυτή η τεχνολογία αντιμετωπίζεται επίσης ως ένας πιθανός τρόπος για τη διάσωση απειλούμενων ειδών από την εξαφάνιση, χρησιμοποιώντας τα κύτταρα ενός αρσενικού δείγματος.

ΙΣΩΣ ΝΑ ΒΡΗΚΑΜΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΓΡΑΠΤΟ “ΚΕΙΜΕΝΟ”

Εδώ και αιώνες, οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν διάφορα σχέδια μέσα σε σπηλιές αλλά η σύνδεσή τους με ένα πραγματικό σύστημα γραφής που μπορεί όντως να χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας παραμένει ακόμη το δύσκολο κομμάτι. Ωστόσο, έχουν βρεθεί ορισμένες ενδείξεις για αυτό το τελευταίο.

Για περισσότερο από έναν αιώνα, λοιπόν, οι επιστήμονες έχουν τεκμηριώσει αυτό που φαίνεται να είναι ένα σύνολο “σημάτων”, συνοδευόμενων από σχέδια ζώων. Αυτά βρίσκονται σε σπηλιές παντού στην Ευρώπη και πάνε πίσω μέχρι και 37.000 έτη.
Μέχρι πρόσφατα, αυτό που μπορεί να σήμαιναν αυτά τα σχέδια παρέμενε στην ευχέρεια του καθενός να το αποκωδικοποιήσει όπως θα ήθελε. Όμως, τον Ιανουάριο του 2023, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Cambridge Archaeological Journal μπορεί και να κατάφερε να εντοπίσει επιτέλους τον λόγο της ύπαρξής τους.

Οι ερευνητές συνέκριναν τα σύμβολα με τους κύκλους γέννησης των ζώων που απεικονίζονται στα σχέδια και τους 13 ετήσιους σεληνιακούς κύκλους και έτσι βρέθηκε ένα μοτίβο. Έδειξε ότι τα σημάδια μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ένα εξαιρετικά πρώιμο -ίσως το πιο πρώιμο- σύστημα σημειογραφίας, το οποίο να σχετίζεται με τους κύκλους ζευγαρώματος και γέννησης ειδών που θα ήταν η λεία των προγόνων μας.

Πιο συγκεκριμένα, ένα σύμβολο που μοιάζει με το γράμμα “Y” φαινόταν να συσχετίζεται με τη γέννηση, το πρώτο γνωστό παράδειγμα μιας τέτοιας συσχέτισης στα σημάδια των σπηλαίων.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν πρόκειται απλώς για μια ενδιαφέρουσα ανακάλυψη. Υποδηλώνει ότι οι πρώτοι άνθρωποι μπορεί να ήταν ικανοί για πολύ πιο προηγμένη αντίληψη από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

“Αυτό είναι πολύ μεγάλο θέμα όσον αφορά την ανθρώπινη σκέψη”, είπε ο Μπεν Μπέικον, ερευνητής και συν-συγγραφέας της μελέτης. “Έχουμε να κάνουμε με ένα σύστημα που έχει έντονη οργάνωση, έντονη λογική μέσα του”. Εξήγησε περαιτέρω ότι η βάση του συστήματος στους σεληνιακούς κύκλους το έκανε “παγκόσμιο”. Ότι δηλαδή “αν μεταναστεύατε τότε από τα Πυρηναία στο Βέλγιο, θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο ημερολόγιο”.

ΜΙΑ ΔΥΝΗΤΙΚΗ ΠΗΓΗ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

Το 2012, ο Ιάπωνας βιολόγος Σίνια Γιαμανάκα κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής. Ήταν για τον ρόλο που διαδραμάτισε στην ανακάλυψη μιας σειράς πρωτεϊνών ικανών να αναδιαμορφώσουν τα συνηθισμένα μας κύτταρα, μετατρέποντάς τα σε εξαιρετικά ευέλικτα βλαστοκύτταρα, τα οποία σχεδόν σίγουρα έχουν πολύ περισσότερες θεραπευτικές χρήσεις από ό,τι έχουμε μέχρι σήμερα ανακαλύψει.

Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, δύο ομάδες από τις Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν διαδικασίες που χρησιμοποιούσαν αυτά τα πρωτεϊνικά κοκτέιλ, γνωστά ως “Γιαμανάκα factors”, σε γονιδιακές θεραπείες, οι οποίες αποδείχθηκε ότι είχαν πολύ ενδιαφέρουσα επίδραση πάνω σε ποντίκια.

“Αυτές οι μελέτες”, εξήγησε ο επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, Ματ Κάμπερλιν στο περιοδικό Science, “χρησιμοποιούν παράγοντες επαναπρογραμματισμού για να αντιστρέψουν τις επιγενετικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της γήρανσης”. Αυτό μπορεί να φέρει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα να παρατείνει κάποτε δραματικά τη διάρκεια ζωής των ανθρώπων ή ακόμα και να γυρίσει εντελώς πίσω το ρολόι.

AP PHOTO/RAHMAT GUL

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΑ ΥΓΡΑ ΡΟΜΠΟΤ ΠΟΥ ΣΗΚΩΝΟΥΝ 30 ΦΟΡΕΣ ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥΣ

Μπορεί η φράση “υγρό μεταλλικό ρομπότ” να σου θυμίζει τον αντίπαλο του Σβαρτσενέγκερ στο “Terminator 2”, αλλά αυτά τα “πλασματάκια” που παρουσιάστηκαν από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon της Πενσυλβάνια τον Ιανουάριο του 2023, δεν έμοιαζαν σε τίποτα με ρομπότ που ταξίδευαν στο χρόνο. Ήταν εξαιρετικά μικροσκοπικά και φτιάχτηκαν έτσι ώστε να μπορούν να αλλάζουν την κατάσταση τους μέσω μαγνητικών πεδίων και να είναι ικανά να εκτελούν λεπτές εργασίες τόσο σε μηχανικά όσο και σε ιατρικά έργα.

Αποτελούμενα από το υγρό μέταλλο γάλλιο και εξαιρετικά μικροσκοπικά σωματίδια ενός κράματος, αυτά τα ρομπότ είναι ικανά να υποστηρίξουν 30 φορές το βάρος τους όταν είναι στερεά. Όταν όμως εκτίθενται στον μαγνητισμό, μετατρέπονται σε εύπλαστα μείγματα που μπορούν να να τεντωθούν για να εκτελέσουν εργασίες μέσω χειρισμού του μαγνητικού πεδίου.

Σύμφωνα με την εταιρεία Cell, αυτές οι εργασίες περιλάμβαναν την κίνηση μιας μικρής λάμπας σε μια πλακέτα τυπωμένου κυκλώματος, στη συνέχεια προσάρτησή της παρέχοντας της ρεύμα. Το άλλο που έκαναν ήταν να πλοηγήσουν μια ξένη ουσία μέσα σε ένα τεχνητό στομάχι, να λιώσουν πάνω από αυτήν την ουσία και να τη βγάλουν έξω.

Επίσης, αυτά τα νανορομπότ πήραν το σχήμα ενός μικροσκοπικού ανθρώπου και μετά υγροποιήθηκαν προκειμένου να γλιστρήσουν ανάμεσα στις ράβδους ενός μικροσκοπικού κελιού φυλακής και να “δραπετεύσουν” έξω.

Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να αναπτυχθεί μια αλάνθαστη μέθοδος ακριβούς παρακολούθησης της τοποθεσίας αυτών των ρομπότ προκειμένου να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν σε ιατρικές εργασίες. Όταν όμως πρόκειται για άλλες χρήσεις, όπως η εκτέλεση δευτερευουσών μηχανικών διαδικασιών σε διαστημόπλοια, αυτή η τεχνολογία είναι ουσιαστικά έτοιμη.

ΕΝΑ ΖΩΝΤΑΝΟ ΜΕΛΑΝΙ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗΣ

Η τρισδιάστατη εκτύπωση είναι μια τρομερή τεχνολογία που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια και έχει οδηγήσει σε σημαντικές προόδους στην αρχιτεκτονική, την άρδευση, την υγειονομική περίθαλψη και πολλούς άλλους τομείς. Αυτοί οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές χρησιμοποιούν μια διαδικασία στρώσης για να “εκτυπώσουν” ολόκληρα αντικείμενα από ειδικό “μελάνι”. Αλλά από την πρώτη μέρα που επινοήθηκαν, έπασχαν από έναν συγκεκριμένο περιορισμό: το μελάνι. Λόγω του γεγονότος ότι το μελάνι πρέπει να “συμπεριφέρεται” τόσο ως υγρό όσο και ως στερεό, τα τελικά προϊόντα της διαδικασίας τρισδιάστατης εκτύπωσης μπορεί συχνά να είναι πολύ εύθραυστα ή πολύ εύπλαστα. Όμως τον Φεβρουάριο του 2023, ερευνητές στη Σχολή Μηχανικών του EPFL δημοσίευσαν μια μελέτη στο Materials Today που περιγράφει λεπτομερώς μια νέα λύση στο πρόβλημα.

Αυτή η λύση είναι τα ζωντανά βακτήρια Sporosarcina pasteurii, το κρίσιμο συστατικό σε αυτό που η ομάδα αποκαλεί “BactoInk”. Το ειδικό μελάνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιονδήποτε τυπικό εκτυπωτή 3-D και δεν απαιτείται ειδική διαδικασία εκτύπωσης αλλά το τελικό προϊόν, αφού υποβληθεί σε επεξεργασία με διάλυμα, μεταλλοποιείται και σκληραίνει σε αρκετές ημέρες. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία, η περιεκτικότητα σε ορυκτά του αντικειμένου είναι πάνω από 90% -καθιστώντας το πολύ πιο ανθεκτικό από τα συμβατικά τυπωμένα αντικείμενα 3-D.

Η ομάδα προβλέπει ότι η ανακάλυψή τους θα έχει χρήσεις στον ιατρικό τομέα, στην αποκατάσταση έργων τέχνης, όπως γλυπτά και βάζα, και -ίσως το πιο ενδιαφέρον απ’ όλα- τη δυνατότητα τρισδιάστατης εκτύπωσης τεχνητών κοραλλιογενών υφάλων, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επιδιόρθωση κατεστραμμένων θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Πηγή: news247.gr

 Haris Anagnostopoulos

Σχεδόν κάθε ουράνιο αντικείμενο στο Σύμπαν βρίσκεται σε κατάσταση περιστροφής. Οι αστεροειδείς κάνουν τούμπες στο διάστημα, οι πλανήτες και τα φεγγάρια περιστρέφονται γύρω από τους άξονές τους, ακόμα και οι αινιγματικές μαύρες τρύπες παρουσιάζουν αυτή την ιδιότητα.

Ωστόσο, υπάρχει ένα όριο στο πόσο γρήγορα μπορεί να περιστρέφεται ένα αντικείμενο. Στην περίπτωση της μαύρης τρύπας του γαλαξία μας, φαίνεται ότι περιστρέφεται επικίνδυνα κοντά στη μέγιστη ταχύτητα που θα μπορούσε να έχει.

Για πλανήτες όπως η Γη, αυτή η μέγιστη ταχύτητα περιστροφής καθορίζεται από την επιφανειακή βαρύτητα. Η αίσθηση του βάρους που βιώνουμε δεν οφείλεται αποκλειστικά στη βαρυτική έλξη της Γης. Η περιστροφή του πλανήτη ασκεί επίσης μια φυγόκεντρο δύναμη, μειώνοντας διακριτικά το βάρος μας στον ισημερινό σε σύγκριση με τους πόλους.

Σκεφτείτε τον Κρόνο, ο οποίος περιστρέφεται τόσο γρήγορα που η διαφορά βάρους μεταξύ του ισημερινού και των πόλων του είναι 19%, με αποτέλεσμα ο πλανήτης να διογκώνεται στον ισημερινό του.

Φανταστείτε έναν πλανήτη που περιστρέφεται τόσο γρήγορα ώστε αυτή η διαφορά βάρους να είναι 100%. Σε αυτό το σημείο, η βαρυτική έλξη και η φυγόκεντρος δύναμη προς τα έξω θα ισορροπούσαν τέλεια. Οποιαδήποτε ταχύτερη ταχύτητα θα είχε ως αποτέλεσμα ο πλανήτης να διαλυθεί. Είναι σαφές ότι αυτό σηματοδοτεί το απόλυτο όριο περιστροφής.

Οι μαύρες τρύπες, αν και δεν έχουν απτή επιφάνεια, έχουν επίσης ένα μέγιστο ρυθμό περιστροφής. Οριζόμενες από την τεράστια βαρύτητά τους που παραμορφώνει τον χωροχρόνο, οι μαύρες τρύπες διαθέτουν έναν ορίζοντα γεγονότων, πέρα από τον οποίο τίποτα δεν μπορεί να διαφύγει. Ωστόσο, αυτός ο ορίζοντας δεν είναι ένα φυσικό όριο.

Σε αντίθεση με τη Γη, η περιστροφή μιας μαύρης τρύπας δεν προέρχεται από τη φυσική κίνηση της ύλης αλλά από τη συστροφή του χωροχρόνου που προκαλείται από τις περιστροφές των αντικειμένων – ένα φαινόμενο που ονομάζεται σύρσιμο του πλαισίου.

Αυτή η περιστροφή μετριέται χρησιμοποιώντας μια παράμετρο, που συμβολίζεται ως “α”, στις εξισώσεις της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν. Η παράμετρος αυτή κυμαίνεται από 0 έως 1, όπου το 0 σημαίνει μηδενική περιστροφή και το 1 μέγιστη περιστροφή.

Μια πρόσφατη μελέτη εξέτασε την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα του γαλαξία μας μέσω ραδιοφωνικών παρατηρήσεων και παρατηρήσεων ακτίνων Χ. Αναλύοντας φάσματα φωτός κοντά στη μαύρη τρύπα, που παραμορφώνονται λόγω του φαινομένου της έλξης του χωροχρόνου, οι επιστήμονες υπολόγισαν την περιστροφή της.

Τα ευρήματα αποκάλυψαν μια αξιοσημείωτη τιμή περιστροφής μεταξύ 0.84 και 0.96, υποδεικνύοντας μια εξαιρετικά γρήγορη περιστροφή. Στο ανώτερο άκρο αυτής της εκτίμησης, η μαύρη τρύπα περιστρέφεται κοντά στο μέγιστο δυνατό ρυθμό της. Έτσι, ξεπερνά ακόμη και την παράμετρο περιστροφής της μαύρης τρύπας στο Μ87, καθιστώντας την ένα αξιοσημείωτο κοσμικό θέαμα.

Πηγή: techmaniacs.gr , Universe Today

Επιστήμονες από το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο πιστεύουν ότι βρήκαν πώς πεθαίνουν τα εγκεφαλικά κύτταρα στη νόσο Αλτσχάιμερ. Πρόκειται για κάτι που αποτελούσε μυστήριο και πηγή επιστημονικής συζήτησης για δεκαετίες.

Αλλά η ομάδα, που γράφει στο περιοδικό Science, συνδέει τις ανώμαλες πρωτεΐνες που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο με τη «νεκρόπτωση» - μια μορφή κυτταρικής αυτοκτονίας. Τα ευρήματα έχουν χαρακτηριστεί ως «συναρπαστικά», καθώς δίνουν νέες ιδέες για τη θεραπεία της νόσου.

Τι προκαλεί απώλεια μνήμης

Η απώλεια εγκεφαλικών κυττάρων, που ονομάζονται νευρώνες, είναι αυτή που οδηγεί στα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας μνήμης.

Και αν κοιτάξετε μέσα στους εγκεφάλους των ατόμων με τη νόσο θα δείτε τη συσσώρευση μη φυσιολογικών πρωτεϊνών που ονομάζονται αμυλοειδές και tau.

Αλλά οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να συνδέσουν τις τελείες μεταξύ αυτών των βασικών χαρακτηριστικών της νόσου.

Αυτό πιστεύουν τώρα οι ερευνητές - στο βρετανικό Ινστιτούτο Έρευνας για την Άνοια στο University College του Λονδίνου και στο KU Leuven του Βελγίου - ότι συμβαίνει.

Λένε ότι το ανώμαλο αμυλοειδές αρχίζει να συσσωρεύεται στους χώρους μεταξύ των νευρώνων, οδηγώντας σε φλεγμονή του εγκεφάλου, η οποία δεν αρέσει στους νευρώνες. Αυτό αρχίζει να αλλάζει την εσωτερική τους χημεία.

Πώς πυροδοτείται η νεκρόπτωση

Εμφανίζονται συμπλέγματα tau και τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να παράγουν ένα συγκεκριμένο μόριο (ονομάζεται MEG3) που πυροδοτεί το θάνατο μέσω νεκρόπτωσης. Η νεκρόπτωση είναι μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί συνήθως το σώμα μας για να καθαρίσει τα ανεπιθύμητα κύτταρα καθώς δημιουργούνται νέα.

Τα εγκεφαλικά κύτταρα επιβίωσαν όταν η ομάδα κατάφερε να μπλοκάρει το MEG3.

«Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον εύρημα», δήλωσε στο BBC ο ερευνητής καθηγητής Bart De Strooper, από το Ινστιτούτο Έρευνας Άνοιας του Ηνωμένου Βασιλείου.

«Για πρώτη φορά παίρνουμε μια ένδειξη για το πώς και γιατί πεθαίνουν οι νευρώνες στη νόσο Αλτσχάιμερ. Υπήρχαν πολλές εικασίες εδώ και 30-40 χρόνια, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να εντοπίσει τους μηχανισμούς. Παρέχει πραγματικά ισχυρές αποδείξεις ότι πρόκειται για αυτό το συγκεκριμένο μονοπάτι αυτοκτονίας».

Οι απαντήσεις προέκυψαν από πειράματα όπου ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα μεταμοσχεύθηκαν στους εγκεφάλους γενετικά τροποποιημένων ποντικών. Τα ζώα προγραμματίστηκαν να παράγουν μεγάλες ποσότητες ανώμαλου αμυλοειδούς.

Υπήρξε πρόσφατη επιτυχία στην ανάπτυξη φαρμάκων που απομακρύνουν το αμυλοειδές από τον εγκέφαλο και σηματοδοτούν τις πρώτες θεραπείες για την επιβράδυνση της καταστροφής των εγκεφαλικών κυττάρων.

Ο καθηγητής De Strooper λέει ότι η ανακάλυψη ότι ο αποκλεισμός του μορίου MEG3 μπορεί να αναστείλει τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια «εντελώς νέα γραμμή ανάπτυξης φαρμάκων». Ωστόσο, αυτό θα απαιτήσει χρόνια έρευνας.

Η καθηγήτρια Tara Spires-Jones, από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης Νευροεπιστήμης, μου είπε ότι «είναι μια ωραία εργασία».

Είπε ότι «αντιμετωπίζει ένα από τα θεμελιώδη κενά στην έρευνα για τη νόσο Αλτσχάιμερ... αυτά είναι συναρπαστικά αποτελέσματα και θα είναι σημαντικά για τον τομέα που κινείται προς τα εμπρός».

Ωστόσο, τόνισε ότι «απαιτούνται πολλά βήματα» προτού γνωρίζουμε αν θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Η Δρ Susan Kohlhaas, από το Alzheimer's Research UK, δήλωσε ότι τα ευρήματα είναι «συναρπαστικά» αλλά βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο.

«Η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική επειδή υποδεικνύει νέους μηχανισμούς κυτταρικού θανάτου στη νόσο Αλτσχάιμερ που δεν είχαμε κατανοήσει προηγουμένως και θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες που θα επιβραδύνουν ή ακόμη και θα σταματήσουν την εξέλιξη της νόσου στο μέλλον».

Στη συνέχεια οι επιστήμονες εκμεταλλεύτηκαν χημικές ουσίες που μπορούν να μετατρέπουν αυτά τα βλαστοκύτταρα σε τέσσερις τύπους κυττάρων τα οποία συναντώνται στα πρώτα στάδια του ανθρώπινου εμβρύου:

• κύτταρα επιβλάστες, τα οποία γίνονται το πραγματικό έμβρυο
• κύτταρα τροφοβλάστες, τα οποία γίνονται ο πλακούντας
• υποβλαστικά κύτταρα, τα οποία γίνονται ο αμνιακός ασκός
• κύτταρα εξωεμβρυϊκού μεσοδέρματος

Τα ευρήματα της δουλειάς τους θα μπορούσαν να ρίξουν φως σε ορισμένα από τα ζητήματα υγείας που εμφανίζονται κατά τις πρώτες εβδομάδες της εμβρυϊκής ανάπτυξης -όπως η αποβολή και οι γενετικές ανωμαλίες.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Nature περιγράφεται από την ισραηλινή ομάδα ως ένα «πλήρες» μοντέλο εμβρύου, που μιμείται τις βασικές δομές που υπάρχουν σε ένα πρώιμο έμβρυο.

Επιστήμονες του «City of Hope», ενός από τους μεγαλύτερους οργανισμούς έρευνας και θεραπείας του καρκίνου στις ΗΠΑ, ανέπτυξαν στοχευμένη χημειοθεραπεία ικανή να σκοτώσει όλους τους συμπαγείς καρκινικούς όγκους.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Cell Chemical Biology» και οι ερευνητές εξηγούν πώς πήραν μια πρωτεΐνη, το πυρηνικό αντιγόνο πολλαπλασιαζόμενων κυττάρων (PCNA) , που κάποτε θεωρούνταν πολύ δύσκολη για στοχευμένη θεραπεία, και ανέπτυξαν σε προκλινική έρευνα μια στοχευμένη χημειοθεραπεία που φαίνεται να εξοντώνει όλους τους συμπαγείς όγκους.

Το ερευνητικό μικρό μόριο που αναπτύχθηκε προκάλεσε το θάνατο των καρκινικών κυττάρων, αλλά δεν διέκοψε τον αναπαραγωγικό κύκλο των υγιών βλαστικών κυττάρων.

Η θεραπεία που σταματά τον καρκίνο λειτουργεί σε ζώα, με τους επιστήμονες να διερευνούν όλους τους θεμελιώδεις μηχανισμούς.

Η θεραπεία βρίσκεται σε εξέλιξη στη κλινική δοκιμή φάσης ένα, που δοκιμάζεται σε ανθρώπους.