Παρά τη νομοθετική ρύθμιση που επέφερε η κυβέρνηση, με την οποία διατυμπάνισε ότι θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα της ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες στη ρίζα του, έπειτα από τις περσινές κινητοποιήσεις των πολιτών, ουσιαστικά τίποτα δεν άλλαξε. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Σύρος όπου η πλειονότητα των επιχειρηματιών που είχαν υπογράψει συμβάσεις μίσθωσης αιγιαλού για ανάπτυξη με ομπρέλες/ξαπλώστρες, παραβίασαν εξόφθαλμα τον νόμο και τους όρους των συμβάσεών τους.

Δεδομένης αυτής της κατάστασης, το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου προχώρησε, στα μέσα αυτού του καλοκαιριού, σε μια λεπτομερή καταγραφή των κραυγαλέων παραβιάσεων στις παραλίες του νησιού. Σε αυτή διαπιστώθηκαν υπερβάσεις των ορίων που προβλέπει η σύμβαση (δηλαδή αυθαίρετη κατάληψη δημόσιου χώρου), μετατοπίσεις των παραχωρήσεων προς το κύμα, μη τήρηση της προβλεπόμενης απόστασης της πρώτης σειράς ομπρελών από τον αιγιαλό, αλλοίωση της παράκτιας βλάστησης, ακόμα και κοπές δένδρων που, ατυχώς, ενοχλούσαν. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι έγιναν παραχωρήσεις και σε σημεία του αιγιαλού που, σύμφωνα με τον νόμο, δεν επιτρέπονταν να παραχωρηθούν.

Στη συνέχεια, κατέθεσε την πολυσέλιδη και απολύτως τεκμηριωμένη αναφορά προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Σύρου και τις εμπλεκόμενες αρχές ζητώντας την εφαρμογή του νόμου («Στην Εισαγγελία για κραυγαλέες παραβάσεις σε παραλίες της Σύρου», «Εφ.Συν.», 18/9/2024). Οπως διευκρίνισε το Παρατηρητήριο, «η επιδίωξη του συλλόγου μας δεν ήταν η επιβολή προστίμων, παρά μόνο η απόδοση του δημόσιου χώρου στους φυσικούς του ιδιοκτήτες: τους πολίτες». Και όπως σημειώνει, «το τέλος της θερινής περιόδου μας βρίσκει, περίπου, στα ίδια: πενιχρά τα αποτελέσματα των όποιων ελέγχων, ελάχιστος ο χώρος που παρέμεινε ελεύθερος για κοινή χρήση. Καθ’ όλη τη θερινή περίοδο, κάτοικοι και επισκέπτες αφέθηκαν να συνωστίζονται σε ελάχιστο χώρο στις παραλίες, με τις ξαπλώστρες δίπλα τους, σαν από ειρωνεία, συχνά να μένουν κενές...».

Πιο συγκεκριμένα το Παρατηρητήριο καταγγέλλει ότι ο νέος νόμος δεν έλυσε κανένα από τα προβλήματα, το σημαντικότερο από τα οποία ήταν η ουσιαστική υπεράσπιση του κοινόχρηστου χαρακτήρα των παραλιών. Εξάλλου, ενώ στη Σύρο ο Δήμος, το Λιμενικό Ταμείο, η Κτηματική Υπηρεσία, το Λιμεναρχείο και η Αστυνομία θα μπορούσαν με επιτόπιους ελέγχους να είχαν επιβάλει τη νομιμότητα (ειδικά κατόπιν της εισαγγελικής παραγγελίας), εκ του αποτελέσματος, διαπιστώνεται ότι δεν το έπραξαν.

Κι ακόμη, ότι ελεγκτικές αρχές δεν εφάρμοσαν τις προβλέψεις του νόμου για ανάκληση άδειας των παραβατών, αποβάλλοντας και τις παράνομα τοποθετημένες ομπρέλες/ξαπλώστρες, αλλά ενδεχομένως αρκέστηκαν στην ανούσια επιβολή κάποιων προστίμων, την ίδια στιγμή που για τους επιχειρηματίες εξακολουθεί να ισχύει ότι «συμφέρει να παρανομείς». Ακόμα κι αν -ατυχώς για εκείνους- ελεγχθούν και τούς επιβληθεί πρόστιμο, αυτό υπολείπεται κατά πολύ των εισπράξεων.

Και ότι, τελικά, η εφαρμογή MyCoast αποτέλεσε απλώς ένα άλλοθι νομιμότητας και μεταβίβασης της ευθύνης του ελέγχου, από τα εντεταλμένα όργανα, προς τους πολίτες, αφού στην πράξη, αποδείχθηκε ανεπαρκής, δυσλειτουργική και αδιαφανής (ως προς τον έλεγχο των καταγγελιών) ενώ, στη μεγάλη πλειονότητά τους, οι χιλιάδες καταγγελίες έμειναν χωρίς να ελεγχθούν και οι παράνομα τοποθετημένες ξαπλώστρες παρέμειναν ακλόνητες στη θέση τους.

«Στη βάση του, το ζήτημα δεν αφορά μόνο την τήρηση του νόμου, αλλά κυρίως την προστασία του περιβάλλοντος και την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Παρότι συνταγματικά κατοχυρωμένο, το θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών για ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες του τόπου μας δεν είναι αυτονόητο. Η υπεράσπισή του απαιτεί εγρήγορση, συλλογική δράση και πίεση προς τις αρμόδιες αρχές. Διαφορετικά, η κατάσταση στις παραλίες θα γίνει τόσο δυσχερής ώστε, σύντομα, η αίσθηση του “ελληνικού καλοκαιριού” θα απομείνει μόνο ως ανάμνηση» αναφέρει το Παρατηρητήριο.

Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ